Gözümüz hep gökyüzünde olmalı çünkü...

Dünya yörünge hareketlerine bağlı olarak belli aralıklarla buzul çağına girip çıkar. Bunlardan sonuncusu 115 bin yıl öncesi ila 11 bin 700 yıl öncesi arasında yaşandı. Ancak bir buzul çağı da genellikle tek bir blok hâlinde yaşanmaz, belli bir maksimum-minimum döngüsüne sahiptir. Bu döngülerden sonuncusunun maksimumu (ki bu maksimum, 100 bin yıllık buzul çağının da sonu oldu) günümüzden 33 bin yıl önce başladı, 26 bin-19 bin 500 yıl önce doruk noktasına ulaştı ve 13 bin yıl kadar önce gerilemeye başladı. Bu dönemde Dünya’nın yüzeyi, iklimi ve bitki örtüsü, şu ankinden çok daha farklıydı. Örneğin günümüzde Arktik Çemberi’nden aşina olduğumuz buzullar, Avrupa’nın içlerine kadar ulaşmış hâldeydi. Ama bu donma, o dönemki insanların ve diğer milyonlarca türün başına gelecek tek şey değildi. Dünya’nın sıcaklığının özellikle de son 20 bin yılda nasıl değiştiğini inceleyen uzmanlar, tuhaf bir şeyle karşılaştılar: Son buzul maksimumunun sona ermesiyle birlikte sıcaklıklar beklendik şekilde yükselmeye başlamıştı. Ancak buzul döngüsüyle örtüşmeyen bir şekilde, çok hızlı ve âni bir biçimde hava sıcaklıkları yeniden düşmeye başladı ve bu “tekrar soğuma”, yine buzul çağı döngülerinden beklenmeyecek kadar kısa (yaklaşık 1000 yıl kadar) sürdü. Uzmanlar bu absürt soğumaya “Younger Dryas Dönemi” adını verdi. Bu isim, bu soğumayı tespit etmemizi sağlayan kaynaklardan biri olan Dryas octopetala türü dağ karanfilinden geliyor. Bu karanfil, dağ iklimi ile tundralarda yetişen, mineralce zengin tortullarda bolca bulunan bir çiçekli bitkidir.  Ne var ki bu âni tekrar soğumanın nedeni uzunca bir süredir bir türlü çözülemedi. En olası açıklama, soğuk okyanus akıntılarıydı; fakat bilim camiasında bu konuda bir görüş birliği oluşturulamadı.