Bahçeniz kurak olsun

Doğaya kaçış merakı ile tarlalar hızla sitelere dönüşürken, denize 10 dakika mesafede inşaat yapanların da, almak için gezenlerin de 'çim' ve 'havuz' diye tutturduğu bir zihniyet maalesef doğaya kaçış değil de doğaya ‘başka bir şey yapış’ gibi geliyor bana!  Havuz gündüz 47 derecede idrar ısısına geliyor; kuşlar, yılanlar, domuzlar su içmeye doluşuyor, yapraklar dökülüyor, atılan tuz toprakta birikiyor, çimler kurtlanıp avuç avuç ilaçlama ile yer gök zehirleniyor diye izah edince dahi bir aydınlanma yaşanmıyor olması karşısında hayretlere düşüyorum. Hal böyleyken az su ile yaşayan kaya bahçeleri düzenlenmek,  susuzluğa, kuraklığa dayanıklı bitkiler seçmek bir ahlak meselesi oldu.  İşte bahçenize koyduğunuzda suyunu seyrek verseniz de sizi üzmeyecek türlerden bir seçki. Kendi sevdiklerimi listeledim, Devamı gelecek… Almadan evvel bölgenizin don haritasına bakmayı unutmayın.   1. Euphorbia rigida - Dik Mersin Sütleğeni: Bahar başlarında harika çiçek açan Euphorbia’lar kesinlikle çok dayanıklı ve kurakçıl bahçelerde bir yer hak ediyor. Sütleğen ailesinden olduğu için gövdesindeki latex alerjik olabilir. Dikkat.  2. Eryngium - Boğa dikeni: Ülkemizde de doğal olarak yetişen bir diken türü. Eflatun rengi ile inanılmaz etkileyici. Bitkileri, sadece ilkbaharda canlı ve renkli iken değil, sonbaharda kahverengileştiklerinde de sevmeye alışmak için doğru bir aday.  3. Cistus- Laden: Ütülenmemiş gibi  buruşuk pembe-eflatun,  hatta beyaz çiçek seçenekleri bulunan tam bir kurakçıl. Çiçekleri ilkbaharda açıyor, çok kısa olmayacak süre de kalıyor.  4. Agave americana- Sabırlık: Ah canım Agave, eskiden kaktüs sanırdım, oysa Asphodel ailesinden çıkmasın mı? Yani aslında Aloe, Asphodelus (Kiriş otu), Asparagus (Kuşkonmaz), Haworthia ve Gasteria  ile akraba. Soğuğa kuraklığa susuzluğa dayanıklı.  Bahçede yer açarken devleşeceğini ve ortam bulursa yanlardan da bir sürü bebe vereceğini bilerek alın.  5. Opuntia ficus-indica-Hint inciri : Toprağa düşse bile köklenen, dayanıklı, meyveleri ile gövdesinden Meksika’da salatası yapılıyor! Dikenleri ve ele yüze uçuşarak saplanan “glochid” denen minik tüy gibi dikencikleri ile asabi bir tip ama gösterişi ile kaktüs severleri büyülemekten geri kalmıyor. 6. Sage ‘Lipstick’: Sadece çayı yapılan Adaçayı türleri değil peyzaj için kullanılan kırmızı-beyaz dudak gibi çiçekli, daha ufak ve tüysüz düz yeşil yapraklı olanları pek güzel duruyor. Yaprakları adaçayı gibi kokulu.  7. Lavandula- Lavanta: Lavantayı bilmeyen yoktur! Ama ithalleri çok pahalı, yerlileri ne güne duruyor! Arı çekiyor diye burun kıvıranlar var ama çekmesi hem iyi hem de bir çok başka bitki en az lavanta kadar arı çekiyor.  8. Iris reticulata -Süsen - Meşe nevruzu: Soğanlı olduğu için baharda açıyor. Mor çiçekleri şahane, bakımı yok gibi bir şey, buralarda asfaltta bile çıkıyor desem yeri.  9. Stachys byzantina- Boz Karabaş: Beyaz tüylü yaprakları ile bir klasik. Bizansın bitkisi ise bizimdir! Nane ile akraba, Türkiye’de ve İran’da yetişiyor. 10. Aquilegia spp. - Haseki küpesi: Çan gibi çiçekleri, çini lale motifi gibi tohumları ile kurak bahçelerin süslüsü.  11. Pennisetum setaceum ‘Rubrum’ -Çeşme otu: Bir bahçe olur da Pennisetum otu olmadan olur mu? Uzunca süre bordo başakları ve yaprakları ile rüzgarda salınıp duruyor.   12. Sedum rupestre - Dam koruğu: Damkoruğu demelerinin sebebi azıcık toprakta sorun yaratmaması!  Bu sene bizim çatıya denedik, efsane oldu. Soğuğa da güneşe de dayanıklı.  13. Campsis radicans - Acem borusu: İstilacı dense de turuncu çiçeklisinden değil de pembe olanından bulursanız ala! Sarmaşık olsun, sırnaşık da olsun ki çitimizi hemen kapatıversin.