Geçtiğimiz hafta sosyal medya hesabımda “7 Aralık 2021’de yürürlüğe girmiş olan genelgeden haberiniz var mı?” diye bir anket yapmıştım. Yüzde 20 konu ile ilgili bilgi sahibi olduğunu işaretlerken, yüzde 80’in konuyla ilgili bir fikri olmadığını gördüm. Genelgede “tehlike arz eden ırk” olarak nitelendirilen American Pitbull Terrier, Dogo Argentino, Fila Brasilerio, Japanese Tosa ırklarına ek olarak American Staffordshire Terrier ve American Bully ırkı köpeklerin de “tehlike arz eden hayvan” grubuna girdiği belirtilmiş. Bu ırkların 14 Ocak 2022 tarihine kadar kısırlaştırılıp mikroçiplendirilmelerinin ardından sisteme kaydettirilmek üzere bu işlemlerin yapılmış olduğuna dair belge ile birlikte sahiplerinin il veya ilçe tarım müdürlüklerine başvuruda bulunmaları gerektiği, aksi takdirde söz konusu hayvan sahiplerine idari yaptırım hükümleri uygulanacağı belirtilmiş.
Bu işlemlerin ardından kayıt altına alınmış olan bahsi geçen ırkların kayıt belgesiz, ağızlıksız ve tasmasız (yani kayışsız) dolaştırılamayacağı, halkın yoğun bulunduğu yerler ile çocuk oyun alanları ve parklara sokulamayacağı ifade edilmiş. Bu hükümlere aykırı hareket edenlere 11 bin TL idari para cezası verileceği, tekrarı halinde de para cezasının yanında köpeğe el konulacağı belirtilmiş. Bu ırklar neye göre belirlendi, tehlikenin ölçütü nedir ve sürecin devamındaki denetimi ve değerlendirmeyi yaparak, yaptırımları uygulayacak kişiler kinologlar mı olacak hiç bilmiyorum. Ancak bildiğim bir şey var ki “tehlike” ucu çok açık bir kavram ve bu “tehlike arz eden” tanımlamasının detaylandırılmasının çok net ve anlaşılır olması gerektiğini düşünüyorum. Aksi halde çok sosyal ve doğru yetiştirilmiş, toplum içerisine kolaylıkla adapte olabilmiş, ortak yaşama uyum göstermekte olan bu ırk mensubu pek çok köpek ve sahibi açısından da geri dönüşü olmayan, üzücü durumlara sebep olabilecek bir uygulama haline gelebilir. Zira ırka hakim olmayan birinin verebileceği en ufak bir yanlış karar, o köpeğin yaşam hakkına mal olur. Onu ailesinden ayırır. Bu da iki tarafı da fazlasıyla yıpratır. Birinin fiziksel olarak güçlü olması tehlikeli olduğu anlamına mı gelir? Mesela kas yoğunluğu fazla olan bir kişinin tehlikeli olduğunu söylemek ne kadar doğru olur? Neye göre ve kime göre? Tehlike arz etmenin nitelikleri nelerdir? Neye dayanarak belirlenmiştir? Tüm bunların çok iyi detaylandırılmış olması gerektiğini düşünüyorum. Umarım öyledir.
Süreç yapıcı olmalı
Belirtilen süre içerisinde sadece kayıt altına alınabilmesi adına sağlık durumu an itibarıyla kısırlaştırmaya uygun olmayan köpeklerin alelacele bu operasyona mecbur bırakılması ne kadar doğru olur? Bu ve benzeri istisnai durumlarla ilgili farklı bir yaptırım söz konusu mudur bilemiyorum. Dilerim bu yıkıcı değil, yapıcı bir süreç olur. Irktan bağımsız olarak herhangi bir köpeği tehlike arz edecek bir noktaya taşıyanın insan olduğunu unutmamak gerekir. Hiçbir insan doğuştan suç makinesi olmadığı gibi hiçbir hayvan da doğuştan ya da sadece bir ırka mensup olduğu için tehlike arz etmez. Bilinçsiz ve yanlış yetiştirilmiş HER canlı, diğer canlılar için tehlike arz edebilir. Tıpkı insan türünün doğa için büyük bir tehdit olması gibi...
