25 Kasım 2024, Pazartesi Gazete Oksijen
25.10.2024 04:45

İblis Etkisi!

Türkiye geçen hafta bir ‘insanlık dışı vahşet’ haberiyle sarsıldı. Habere göre, içinde doktor, hemşire ve hastane sahiplerinin yer aldığı bir çete, maddi çıkar elde etmek için çok sayıda bebeği katletmiş. Ne oldu bize? İnsanlıktan mı çıkıyoruz?

Türkiye bu ‘akılalmaz’ cinayeti konuşurken, ‘Stanford hapishane deneyi’ni literatüre kazandıran ünlü psikolog Phillip Zimbardo aramızdan ayrıldı. Sicilyalı yoksul bir göçmen ailenin çocuğu olarak New York’ta dünyaya gelen Zimbardo, bizim okulda profesör olduktan sonra gittiği Stanford’ta okulun bodrum katını bir hapishaneye çevirir. Bu deneysel hapishane ortamında öğrencileri rastgele iki gruba ayırır: Gardiyanlar ve mahpuslar! Deneyin daha ilk haftası dolmadan, gardiyan olarak atanan öğrenciler mahpuslara şiddet uygulamaya başlar. Zimbardo’nun deyimiyle her bir gardiyan, ‘iblise’ dönüşür! Gruplar arası çatışma öyle bir noktaya varır ki, gardiyanları kontrol etmekte zorlanan Zimbardo, araştırma asistanlarının baskısıyla deneye 6’ncı günde son verir.

Selçuk Şirin
Selçuk Şirin