23 Kasım 2024, Cumartesi Gazete Oksijen
19.07.2024 04:30

Edebiyattan sinemaya Philip Marlowe

Raymond Chandler’ın Büyük Uyku romanı edebiyatta da sinemada da iz bırakan bir eser. Philip Marlowe karakteri, zamanının ötesinde bir etki bırakmış

Raymond Chandler imzalı polisiye roman Büyük Uyku’yu 1991 yılında Fatih Özgüven’in harika çevirisiyle Metis Yayınları baskısından okumuştum. Bu kitap artık sadece sahaflarda bulunabiliyordur sanırım. Kitap aynı çeviri ve Füsun Turcan Elmasoğlu’nun kapak tasarımı ile 2022 yılında Alfa Kitap tarafından basıldı.
Raymond Thornton Chandler’ın hayat hikâyesi de romanları gibidir: Küçük yaşta anne-baba ayrılığı, 1. Dünya Savaşı yılları, farklı iş kolları, macera, parasızlık, yükselişler düşüşler, Hollywood yıllarında yıldızlarla çevrili ışıltılı bir yaşam, bitmeyen alkol sorunu, karısının ölümü, intihar girişimi, ağır hastalıklar… Yazarlık kariyeri oldukça geç başlar. 1932’ye kadar bir petrol şirketinde üst düzey yönetici olarak çalışır ama “Büyük Buhran”da işini kaybedince, 44 yaşında daktilonun başına oturur. Birkaç polisiye öykü sonrasında ilk büyük romanı Büyük Uyku gelir. Bu roman edebiyat dünyasının en ikonik dedektiflerinden biri olan Philip Marlowe’un da ortaya çıktığı romandır. Marlowe, sadece dedektiflik becerileriyle değil, aynı zamanda sivri dili, hızlı zekası ve sarsılmaz ahlaki ilkeleriyle de kısa sürede ilgi çeker. Büyük Buhran sonrası çöken Amerikan Rüyası’na “vahşi batı”dan gelmiş bir karakterdir o. Chandler’ın bu karakteri yaratırken kullandığı derinlik, Marlowe’u sadece bir roman kahramanı olmaktan çıkarıp okuyucunun kendisine bağlanan bir figür haline getirir.