Yarın Gabriel Garcia Marquez’in doğum günü. Arkasında unutulmaz karakterler bırakan bu dünyadan göç eden Gabo, Türkiye’de de çok sevilen bir yazar. Onu edebiyatına giriş için İyi Kalpli Eréndira da iyi bir kılavuz olacaktır
Mart ayının 6’sı, Gabriel Garcia Márquez’in doğum günü. 1927 doğumlu Kolombiyalı yazar, 2014’te arkasında muhteşem kitaplar, unutulmaz karakterler bırakarak bu dünyadan ayrıldı. 1972 tarihli İyi Kalpli Eréndira ile İnsafsız Büyükannesinin İnanılmaz ve Acıklı Öyküsü de bu kitaplardan. Daha ilk satırlarda gizemli ve tekinsiz atmosferi, su içer gibi bir rahatlıkla kurar Márquez. Vahşi doğa ve insanın en karanlık yüzünün içinde dönüp duracak bir hikayedir okuyacağımız. Unutmayalım; her fırsatta çocukluğunda büyükannesinden dinlediği hikayelerin kendisini nasıl etkilediğini söyler Márquez. Bu kitapta da imkansızlıklarla dolu bir masal ormanında olduğumuz hissi bizi bir an bile yalnız bırakmaz. Bu his, aynı zamanda gayet akıcı olan metnin, okuma sürecini de tekinsizleştirir. Bu duruma “Márquez okuması” diyebiliriz. Gabriel Garcia Marquez
Bahtsızlık rüzgarı esiyor
Bir masal cadısı büyükanne ile doğumundan beri bakıp büyüttüğü piç torunu, 14 yaşındaki güzel ve yaşına göre fazlasıyla uysal Eréndira’nın destansı öyküsü, bahtsızlık rüzgârının esmesiyle başlar. Bir gece yorgunluktan mumları söndürecek hali kalmadan yatağa atar kendini Eréndira. Bahtsızlık rüzgârının şamdanı devirip perdeleri tutuşturması uzun sürmez. Yanıp kül olan evin önünde, içten bir üzüntüyle torununa bakar büyükanne: “Vah zavallı yavrum,” diye içini çeker. “Bu talihsizliği bana ödemeye ömrün yetmeyecek.” Aynı gün büyükanne, Eréndira’yı bekârete iyi para vermesiyle nam salmış köy bakkalına satar vetorununun borcunu tahsil etme sürecine girer büyükanne. Sıradan insanın, doğallaştırdığı kötülük her satırda başka bir sözle karşımıza çıkar. Çevresinde örülen bu karanlık dünyaya, bilinen uysallığıyla, boyun eğerek direnmeye çalışır Eréndira. Büyükannenin hesabınca, öyle çoktur ki borcu, iki yüz yıl satsa vücudunu, ödemeye yetmeyecektir. İyilik ve kötülük çizgisinin bir ucuna büyükanneyi diğer ucuna uysal torunu yerleştiren Márquez, hamallardan şoförlere, unutulmaz bir karakter olan fotoğrafçıdan büyükannenin kaçakçı kocası ve kadın düşkünü oğluna, bir erkekler tablosuyla zenginleştirir anlatısını. Hikâyenin kırılma noktasında yine bir erkek vardır; Eréndira’ya büyülü bir aşkla bağlanan altın saçlı Ulises. Gabriel Garcia Márquez, Türk okurunun yakından tanıdığı bir usta. İyi Kalpli Eréndira’daki öyküler de Márquez edebiyatına giriş yapmak isteyenler için bir kılavuz. Doğum günün kutlu olsun Gabo! İyi Kalpli Eréndira/ Gabriel Garcia Márquez/ Çeviren: İnci Kut/ Can Yayınları/ Öykü/ 148 Sayfa
