Adını Çin'in efsanevi ay tanrıçasından alan Chang'e görevinden bu yana Çin, Ay araştırmalarında ileriye doğru adımlar atarak ABD ve Rusya ile arasındaki teknolojik uçurumu daralttı. 2020 yılında, kırk yılı aşkın bir süredir ilk kez Ay'ın yakın tarafından numune alarak, ilk kez Ay yüzeyinden Dünya'ya güvenli bir şekilde mürettebatsız bir uzay aracı gönderebileceğini kanıtladı. Bu hafta ise 2020 görevindeki yedek uzay aracını kullanarak Chang'e-6'yı fırlatması ve Ay'ın uzak tarafından toprak ve kaya toplaması bekleniyor.
Dünya ile doğrudan bir görüş hattı bulunmayan Chang'e-6, 53 günlük görevi boyunca Ay'ın yörüngesinde yeni konuşlandırılan bir röle uydusuna güvenmek zorunda; buna dönüş yolculuğunda Ay'ın “gizli” tarafından daha önce hiç denenmemiş havalanma da dahil.
Aynı röle uydusu, güney kutbunda su aramaya başlayacağı ve Rusya ile birlikte ilkel bir karakol inşa edeceği sırasıyla mürettebatsız Chang'e-7 ve 8 görevlerini de destekleyecek. Çin 2030 yılına kadar astronotlarını Ay'a göndermeyi hedefliyor.
NASA'yı endişelendiriyor
Pekin'in kutup planları NASA'yı endişelendiriyor. Pekin, “ortak” bir gelecek inşa etme konusunda tüm uluslarla işbirliği yapmaya kararlı olduğunu söylüyor. NASA yöneticisi Bill Nelson'ın Çin'in herhangi bir su kaynağını kendisininmiş gibi sahipleneceği konusunda uyarıyor. NASA'nın Çin ile doğrudan ya da dolaylı herhangi bir işbirliği yapması ABD yasaları tarafından yasaklandı. Çin, Chang'e-6'da Fransa, İtalya, İsveç ve Pakistan'dan, Chang'e-7'de ise Rusya, İsviçre ve Tayland'dan yükler taşıyacak.
"Çin ve ABD işbirliği yapmıyor"
NASA tarafından yürütülen ayrı bir program olan Artemis kapsamında ABD'li astronotlar 2026 yılında güney kutbu yakınlarına inerek 1972'den bu yana Ay'a giden ilk insanlar olacaklar. Notre Dame Üniversitesi'nde gezegen jeolojisi profesörü olan Clive Neal Reuters'e verdiği demeçte, “Uluslararası işbirliği (Ay'ın keşfi için) kilit önem taşıyor. Sadece Çin ve ABD şu anda işbirliği yapmıyor. Umarım bu gerçekleşir" dedi.
