ABD Rekabet Kurumu'nun internet sitesinde yer alan duyuruya göre, Google’ın genel arama hizmetleri pazarındaki hakim durumunu kötüye kullanmak suretiyle Rekabetin Korunması Hakkında Kanun'un 6'ncı maddesini ihlal edip etmediğinin tespitine yönelik ön araştırma karara bağlandı. Yapılan ön araştırmada Kurul, bulguları ciddi ve yeterli bularak, söz konusu şirketlerden oluşan ekonomik bütünlük hakkında soruşturma açılmasını karar verdi. Peki Google’ın bu soruşturma dolu dönemi nasıl başladı?
Google davaları kilit nokta
Alphabet çatısı altında faaliyet gösteren Google'ın üzerindeki yasal baskı yıllardır artıyor ve şirketin pazar gücüne ilişkin büyük bir hesaplaşma giderek kaçınılmaz hale geliyor. ABD hükümetinin, şirketin reklam teknolojisi işinde yasadışı olarak tekelleştiğini ve bölünmesi gerektiğini iddia ettiği davalar, kilit nokta olma potansiyeline sahip.
DoubleClick sürecini tersine çevirme
Davayı açan savcılara göre, davayı Google'ın 2007 yılında DoubleClick adlı bir reklam teknolojisi girişimini satın almak için 3,1 milyar dolar harcadığını duyurmasıyla başlayan süreci tersine çevirme çabası olarak görmek gerekiyor. ABD Adalet Bakanlığı ve sekiz eyalet, 24 Ocak'ta yaptıkları şikayet başvurusunda bu anlaşmanın Google'ın tekel olma yolunda attığı ilk adım olduğunu savunuyor.
Başka sitelere reklam yerleştirme çabası
Google artık reklam teknolojisi sektöründe her yerde bulunan bir şirket. Hem reklamverenler hem de yayıncılar için önde gelen ürünler sunuyor ve reklamları internet genelindeki web sitelerinde yer alıyor. Bu 16 yıl önce kaçınılmaz bir sonuç değildi. O zamanlar Google, gelişmekte olan reklam işini kendi arama motorundaki sonuçların yanına reklam yerleştirmek için kullanıyordu. Ancak davaya göre, reklam sunucusu olarak bilinen ve diğer web sitelerine reklam yerleştirmesine olanak tanıyacak bir teknolojiyi başlatmak için mücadele ediyordu. Ayrıca en iyi reklamverenlerle ilişki kurma konusunda da zorlu bir mücadeleyle karşı karşıyaydı.
“Organik olarak ele geçirmesi zordu Double Click’i aldı”
DoubleClick anlaşması bu sorunları çözdü. Girişim, önde gelen reklam sunucusunu üretti ve en iyi yayıncılarla çok sayıda bağlantıya sahip oldu. Eski bir DoubleClick yöneticisi olan Ari Paparo, "Google'ın bu premium ürün pazarını sadece organik olarak ele geçirmeye çalışması yıllar alacaktı. DoubleClick'i satın alarak anında masada bir koltuk sahibi oldular" dedi.
Microsoft’u geride bıraktı
Bu satın alma, Microsoft ve Yahoo! şirketlerinin kendi reklam teknolojisi firmalarını satın almalarıyla bir anlaşma hamlesine yol açtı. Bu şirketler satın almaları kendilerini geliştirmek için kullanmakta başarısız olurken, Google'ın uygulaması kusursuzdu. DoubleClick anlaşmasının üzerine reklamverenler ve yayıncılar için araçlar üreten başka şirketleri de satın alarak dijital reklam satın almanın karmaşık sürecinin her yönüne hakim oldu. Reklam teknolojisi ve pazarlama girişimlerine yatırım yapan bir girişim şirketi olan AperiamVentures'ın genel ortaklarından Eric Franchi, "Alıcıların yatırım yapmasını ve yayıncıların para kazanmasını sağlayan bir ekosistem oluşturdular. Ayrıca tüm faaliyetlerle bağlantılılar" dedi.
Araştırma şirketi EMarketer'ın 2023 tahminlerine göre, Google bugün 626,9 milyar dolara ulaşan küresel dijital reklam pazarında en üst sırada yer alıyor. Gelirlerinin çoğu arama sonuçlarındaki reklamlardan gelse de, son dava, işinin diğer web sitelerine reklam yerleştirilmesini kolaylaştırmayı içeren bölümüne odaklanıyor. Davalar, şirketin kendi ürünlerini kayırmak için konumunu istismar ettiğini, reklamverenlerden daha yüksek fiyatlar talep ettiğini ve yayıncıların gelirlerinden daha büyük bir pay aldığını iddiaları üzerine açıldı.
Google e-postayla yaptığı açıklamada, "Adalet Bakanlığı inovasyonu yavaşlatacak, reklam ücretlerini yükseltecek ve binlerce küçük işletme ile yayıncının büyümesini zorlaştıracak kusurlu bir argümanı ikiye katlıyor" dedi. Şirket, federal hükümetin DoubleClick anlaşmasını gerçekleştiği zaman onayladığını belirtti.
