Kişisel antrenör tutmak ya da pahalı spor salonu üyeliklerine para vermek yerine, yapay zekânın (YZ) ücretsiz olarak hazırladığı egzersiz programıyla forma girmek mümkün mü? Küresel yapay zekâ fitness ve sağlıklı yaşam pazarı geçtiğimiz günlerde 7,3 milyar sterlin değerinde ölçüldü.
Ücretli uygulamalar kullanıcıların hedeflerine ve seviyelerine göre program çıkarıp, egzersiz sonrası hislere göre antrenmanları güncelleyebiliyor. Ancak en çok tercih edilen ücretsiz platformlardan biri ChatGPT. Peki, gerçekten YZ’ye güvenip fit olabilir miyiz?
Connecticut Üniversitesi’nin de aralarında bulunduğu bir araştırma ekibi, ChatGPT’den hipertansiyon, diyabet veya kemik erimesi olan kişiler için antrenman önerileri istedi. Sonuçlar tıbbi standartlarla her zaman örtüşmedi. Önerilerin yüzde 53’ünde “önce doktora danışın” ifadesi yer aldı. Araştırmacılar bunun gereksiz olduğunu, hatta insanları spordan uzaklaştırabileceğini söyledi. Çalışma, geçen yıl JMIR Medical Education dergisinde yayımlandı.
“İnsan dokunuşu şart”
İngiltere Fizyoterapistler Birliği’nden Ash James’e göre, yapay zekâ yalnızca destekleyici bir araç olabilir. James “ChatGPT dev veri setleriyle eğitildi ama bir antrenörün ya da doktorun klinik yargısına sahip değil. Hareketleri gözlemleyip formunuzu düzeltecek olan hâlâ insandır” dedi.
Kolları şekillendirmek mümkün mü?
56 yaşında, ağırlık antrenmanına yeni başlayan biri olarak ChatGPT’den “Michelle Obama gibi kollar” için program isteyen Bee, gerçekçi yanıtlarla karşılaştı. YZ, 3-4 haftada güçlenmenin mümkün olduğunu, 8 haftada belirginleşme görülebileceğini, ancak istenen seviyeye ulaşmak için en az 3 ay gerektiğini belirtti. Ancak sunduğu 12 haftalık program oldukça basitti; düşük ağırlıkla haftada iki günle başlamayı öneriyordu. Hareket çeşitliliği fena değildi ama yüklenme artışı konusunda yetersizdi.
Maraton planlarında risk var
ChatGPT’nin maraton için verdiği programlar genel hatlarıyla doğru olsa da, detaylarda eksikler göze çarpıyor. Yeni başlayanlara 6 haftalık plan önermesi “fazla agresif” bulundu. Bu da sakatlıklara davetiye çıkarabilir. Ayrıca başlangıç seviyesinde “yürü-koş” kombinasyonu önerilmemesi, hatalı bir nokta.
Esneklik için umut verici ama tartışmalı
39 yaşında, parmaklarına değemeyen ve yogadan hoşlanmayan biri gibi davranarak plan isteyen Bee’ye, ChatGPT kalça, bel ve bacakları hedefleyen dinamik ve statik esnemeler sundu. Ancak “günde birkaç kez parmak uçlarına dokunmaya çalışın” önerisi uzmanlara göre sakıncalı olabilir.
Doğum sonrası egzersizlerde başarılı
36 yaşında, doğum yapalı 3 hafta olmuş bir anne profiliyle soru sorulduğunda ChatGPT çok daha dikkatliydi. Erken dönemde ağır egzersizi kesinlikle önermedi, yürüyüş, Kegel hareketleri ve hafif esnemeler tavsiye etti. 6. haftadan sonra ise doktor onayıyla direnç egzersizleri ve esneklik çalışmalarına geçilebileceğini belirtti. Uzmanlara göre bu, “altın standart” tavsiyeler arasında.
Göbek eritme önerileri yetersiz
58 yaşında, hiç spor yapmamış bir erkeğin göbeğini 6 haftada eritme isteğine ise YZ doğru şekilde “bölgesel yağ yakımı yok” yanıtını verdi. Ancak sunduğu plan fazla hafifti. Günlük 1 saatlik kardiyo yerine haftada birkaç kez 20-40 dakikalık antrenman önerdi. Ayrıca kalori yaktıran temel hareketler (squat, deadlift) listede yoktu.
Sakatlık tedavisinde sınıfta kaldı
Sahte bir ayak bileği burkulması senaryosunda ChatGPT hâlâ “RICE (dinlenme, buz, bandaj, yüksekte tutma)” yöntemini önerdi. Oysa bu protokol 2019’dan beri güncel değil. Güncel yaklaşım “PEACE (koruma, yüksekte tutma, anti-enflamatuardan kaçınma, bandaj, eğitim)” protokolü.
Motivasyon kısmında eksik
YZ, temel planlar çıkarabiliyor ancak insanın verdiği moral desteğini sağlayamıyor. ChatGPT’nin motivasyon için söylediği şu cümle Bee’nin ilgisini çekti:
“Motivasyon güvenilmezdir; bir kedi gibidir: Bazen sevimlidir, bazen yatağın altına saklanır. Asıl ihtiyacınız olan şey ivmedir”
Kaynak: Gazete Oksijen
