ABD'de 5 Kasım'da düzenlenecek 60. Başkanlık Seçimleri için takvimler işlerken 15 eyalet ile bağlı bir bölgede seçmenler, aday adayları için tercihlerini yapacak. Alabama, Alaska (Cumhuriyetçi Parti), Arkansas, California, Colorado, Maine, Massachusetts, Minnesota, North Carolina, Oklahoma, Tennessee, Texas, Utah, Vermont ve Virginia eyaletleri ile bağlı bölge Amerikan Samoası'nda (Demokrat Parti) seçmenler bugün sandık başına gidiyor. Iowa'da 15 Ocak'ta başlayan ve Demokrat Parti ile Cumhuriyetçi Parti aday adaylarının kendi partileri içinde başkan adayı olmak için yarıştığı ön seçim süreci, 8 Haziran'da sona erecek.
Daha sonra 15-18 Temmuz tarihlerinde Cumhuriyetçi Partinin Milwaukee'deki parti kongresinde, 19-22 Ağustos tarihlerinde ise Demokrat Partinin Chicago'daki parti kongresinde partilerin başkan adayları resmen belirlenip açıklanacak.
Neden Süper Salı deniyor?
ABD'de başkanlık seçimleri geleneksel olarak salı günü yapıldığı ve eyaletlerin çoğunda da "primary" denen ön seçimler salı günü yapıldığı için en fazla sayıda eyaletin seçimlerinin toplandığı bu güne Süper Salı (Super Tuesday) deniyor. 1984'teki başkanlık seçimlerinden bu yana Amerikan siyasetinde yer eden ve her yıl şubat sonu ya da mart başında eyaletlerin seçim takvimine göre belirlenen Süper Salı'da toplam delegelerin yaklaşık 3'te 1'i aday adayları arasında dağılıyor.
Bu nedenle Süper Salı'dan galip çıkan isimlerin kendi partilerinin başkan adaylığını kazanmalarına kesin gözüyle bakılıyor. Demokratlarda mevcut Başkan Joe Biden'ın adaylığı zaten belli olduğu ve sadece ağustos ayındaki parti kongresi beklendiği için bu yıl tüm gözler Trump'a çevrilmiş durumda. Rakibi Nikki Haley'nin açık ara önünde bulunan Trump'ın Süper Salı'dan rahat ve kesin bir galibiyetle çıkması ve Biden'ın başkanlıktaki rakibi konumunu netleştirmesi bekleniyor.
Eyaletlerde anketler ne söylüyor?
ABD'de ön seçim sürecini takip eden güncel anket sonuçlarına göre Trump, Alabama'da yüzde 80'lere varan seçmen desteğiyle Haley'nin açık ara önünde gözüküyor. Benzer şekilde Arkansas'ta da rakipsiz durumda olan Trump, California'da yüzde 55, Minnesota'da yüzde 76, North Carolina'da yüzde 45 ve Virginia'da ise yüzde 55 düzeyinde yarışı götürüyor.
Güney eyaletlerinden Oklahoma, Tennessee ve Utah'ta rakipsiz durumda bulunan Trump'a, ülkenin en büyük eyaletlerinden Texas'taki Cumhuriyetçi seçmen desteği ise yüzde 75 seviyesinde. Halen yarışı bırakmayan Haley ise söz konusu tüm eyaletlerde yüzde 10 ila 15 düzeyinde ılımlı Cumhuriyetçilerle bağımsızların desteğini almış gözüküyor. Demokratlarda ise Biden zaten aday adaylığını açıkladığı ve ciddi bir rakibi de olmadığı için esasen tüm bu ön seçim sürecini biraz da "formalite" olarak geçiriyor.
Eyaletlerde delege sayıları
Gerek Demokrat Partide gerekse Cumhuriyetçi Partide uzun yıllardır Süper Salı'nın galibi olan isimlerin, o yılki yarışta partilerinin başkan adayı olmayı başardıkları görülüyor. Bu yılki Süper Salı'da Cumhuriyetçi Partinin 874 delegesi, Demokrat Partinin ise 1439 delegesinin hangi aday adayına gideceği belirlenecek.
Cumhuriyetçilerde Trump'ın bugüne dek yapılan ön seçimlerde topladığı delege sayısı 244 iken rakibi Haley ise sadece 24 delege kazanabilmiş durumda. Trump'ın bugünkü seçimlerle üstünlüğü net bir şekilde ortaya koyması bekleniyor.
Kaynak: AA
