ABD'nin doğu eyaletlerinde başkanlık ve Kongre seçimleri için oy verme işlemi başladı. Başkan Joe Biden'ın adaylıktan çekilmesiyle Demokratların adayı seçilen Kamala Harris ve Cumhuriyetçilerin adayı Trump, başkanlık için yarışıyor.
Başkan yardımcılığı için ise Cumhuriyetçilerden Ohio Senatörü James David Vance ile Demokratlardan Minnesota Valisi Tim Walz karşı karşıya geliyor. Amerikan halkı, ABD'nin yeni başkanının yanı sıra Kongrenin iki kanadı olan 435 sandalyeli Temsilciler Meclisinin tamamı ile 100 üyeli Senatodaki 34 sandalye için de oy veriyor.
Üç farklı saat dilimi dolayısıyla değişiyor
Üç farklı saat dilimi olan ülkede, oy verme işlemlerinin başlaması ve bitişi eyaletlere göre değişiyor. Oy verme işlemi, New York ve Virginia'da saat 06.00'da (TSİ 14.00), en kritik eyaletler olan Florida ve Pensilvanya ile başkent Washington DC'de saat 07.00'de (TSİ 15.00) başlıyor.
Sandıklar, Virginia ve Florida'da 19.00'da (TSİ Çarşamba 03.00), Washington DC ve Pensilvanya'da 20.00'da (TSİ Çarşamba 04.00), New York'ta ise 21.00'de (TSİ Çarşamba 05.00) kapanacak. Başkanlık seçimini kazanan aday, 20 Ocak 2025'te yemin ederek 4 yıl süreyle ABD'nin 47. başkanı olacak.
İlk oyu Dixville Notch köyündeki 6 kişi kullandı
ABD'nin New Hampshire eyaletinin Kanada sınırı yakınındaki Dixville Notch köyünde gece yarısı, oy verme işlemiyle başladı. Dixville Notch köyündeki 6 seçmen yerel saatle 00.00'dan itibaren oy kullanmak için sandık başına gitti. Seçim sonrası yapılan sayıma göre, 6 seçmenin 3 oyu Harris'e, 3 oyu ise Trump'a gitti.
82 milyonu aşkın kişi erken oy kullandı
Florida Üniversitesi Seçim Laboratuvarının paylaştığı verilere göre, eylül ayı ortalarında başlayan erken oy işlemlerinde bugüne kadar 82 milyonu aşkın vatandaş oy kullandı. Bunlardan 44 milyondan fazlası şahsen oy kullanırken, 37 milyonun üzerinde seçmen posta yoluyla erken oy verdi.
Birçok eyalette erken oy kullanma işlemleri seçim gününe kadar sürerken, posta yoluyla ya da sandığa giderek kullanılan erken oylar bugün sandıkların kapanmasından sonra sayılacak. ABD Başkanı Joe Biden da başkanlık seçimleri için memleketi Delaware'de erken oy kullanmıştı.
Anketlerde Trump önde gidiyordu
Seçiciler Kurulu (Electoral College) adı verilen sistem dolayısıyla kritik öneme sahip 7 salıncak eyalet Pensilvanya, Georgia, Arizona, Nevada, Michigan, North Carolina ve Wisconsin'deki anketlerin ortalamasına göre Trump, yüzde 0,8 puanla az farkla Harris'in önünde yarışı götürüyordu.
Öte yandan ülke geneli anketler, Trump ve Harris'in başa baş gittiğini gösteriyordu. 119. dönem Kongrenin belirleneceği bu seçimlerden önce yapılan anket sonuçlarına göre, Cumhuriyetçilerin Senatoda, Demokratların ise Temsilciler Meclisinde çoğunluğu ele geçirmesi muhtemel görünüyordu.
Beyaz Saray'a giden yol "270 delegeden" geçiyor
ABD Başkanlık seçimlerinde, seçmenler, esas olarak destekledikleri partinin delegelerine oy veriyor. "Delegeler Kurulu" adı verilen bu sistemde her eyalete farklı ağırlıklarla dağıtılmış toplam 538 delege belirleniyor. Bu sayının yarıdan 1 fazlasına yani 270 delegeye ulaşan aday, Başkan olmaya hak kazanıyor.
Toplamda daha fazla oy alan değil, daha fazla delegeye ulaşan kişinin başkan olması, eyaletler arasındaki dengenin gözetildiği Amerikan siyasal sisteminin dikkat çekici özelliklerinden biri olarak biliniyor.
Kaynak: AA
