2015 yılında New York Times, John adındaki erkeklere kıyasla daha az sayıda kadının büyük şirketleri yönettiğine dair bir haber yayınladı. Bu haber o dönem büyük yankı uyandırdı. Stanford Üniversitesi ekonomi doktora öğrencisi Lauren Harris, bu konuyu yeniden ele almaya karar verdi. Harris, bin 500'den fazla şirketten oluşan bir veri tabanında John, Jon veya Jonathan gibi yaygın bir alternatif isme sahip olanlara kıyasla kadın CEO'ların payını analiz etti.
Bu isimler neden önemli? Özel şirket yönetim kurullarında kadınları savunan bir firma olan Him for Her'ün kurucu ortağı ve operasyon müdürü Ann Shepherd, "İsimler istatistikleri insani terimlerle ifade eder" dedi Harris'in araştırmasının sonuçlarına göre S&P 500 şirketlerini yöneten 41 kadın artık kendilerini John ya da herhangi bir Tom, Dick ya da Harry ile kıyaslamak zorunda değil. 2015'ten 2023'e kadar kıyaslama endeksindeki CEO ilk isimlerine ilişkin Bloomberg analizine göre, hiçbir erkek ismi kadın yöneticilerin sayısıyla eşleşmiyor. 1994 yılına kadar uzanan daha geniş bir örneklem kullanan Harris de aynı sonuca ulaştı.
Kadın CEO'lar 2018 yılında S&P 500 CEO'ları arasında tek bir erkek ismini geride bıraktı. Ancak bir sonraki yıl James ile eşitlendiler ve kamyon motoru üreticisi Cummins'in CEO'su Jennifer Rumsey de dahil olmak üzere on yeni kadın yöneticinin aralarına katılmasına rağmen geçen yıla kadar erkek egemenliğinden kurtulamadılar. Ayrıca Bloomberg'in kendi hazırladığı analize göre 2015'te 133 olan S&P 500 CEO'ları arasında şu anda 186 benzersiz isim var. Bu kısmen, 11 yaşındayken Hindistan'dan ABD'ye gelen Vertex Pharmaceuticals CEO'su Reshma Kewalramani gibi Batılı olmayan isimlerin grup içindeki yükselişinden kaynaklanıyor.
Geçen yıl şirketin 104 yıllık tarihindeki ilk kadın CEO olan Rumsey, "Daha gidecek çok yolumuz var. Bu rolde bir kadın olmak nasıl bir duygu sorusu bazen sorgulamanıza neden olabilir: İnsanlar bu rolü kadın olduğum için mi aldığımı düşünüyor? Kendime güveniyor muyum? Diğer insanlar benim hakkımda ne düşünüyor?" diye konuştu. Rumsey zaman zaman bariyerleri yıkmayı düşündüğünü ama Cummins'te şu anda bu rol için doğru kişi olması nedeniyle CEO olduğunu bildiğini ekledi.
Ancak tüm kadınlar onun özgüvenini paylaşmıyor. Doktora araştırması kadınların bilim, matematik ve teknoloji alanlarındaki rolleri neden seçtiklerine odaklanan Harris'e göre bunun nedeni kısmen, kız çocuklarını otoriter olarak etiketlenme korkusuyla büyürken liderlik özellikleri sergilemekten uzun süre caydıran sosyal normlar. Rumsey'in öğretmen olan annesi onu mühendislik alanında kariyer yapmaya teşvik etmiş ve 2000 yılında Cummins'e katılmadan önce Massachusetts Institute of Technology'de makine mühendisliği alanında yüksek lisans yapmış ve o zamanlar erkek egemen bir kültür olan şirkette yükseldi. Etrafınızda size benzeyen biri yoksa bunun gözünüzü korkutabileceğini söyleyen Rumsey, bugün Cummins'in lider kadrosunun yarısının kadın olduğunu belirtti.
Kadınların liderliği artıyor
Boston Üniversitesi'nde cinsiyet-rol algıları uzmanı Deborah Belle, "CEO'ları genellikle erkek olarak düşünüyoruz. CEO'larla ilişkilendirdiğimiz pek çok şey basmakalıp heteroseksüel erkek özellikleri. Burada kesinlikle çok ilginç bir tarihsel andayız, bu alanlara daha fazla kadın girdikçe, belki de zihnimizde daha fazla imaj olduğu için belirli bir ivme gelişiyor" dedi.
Bu görüntüler yayılıyor. Siyasetten akademiye ve eğlence dünyasına kadar kadınlar kazanımlar elde ediyor. Kasım ayında ABD'de bir düzine eyalet kadın vali seçti ki bu şimdiye kadarki en yüksek sayıya ulaştı. Aynı zamanda ülkede, her zamandakinden daha fazla kadın, işletme fakültesi dekanı var. Beyoncé şu anda tarihteki diğer tüm sanatçılardan daha fazla Grammy ödülüne sahip.
İş dünyasının üst kademelerinde de ilerleme var. Yönetici arama firması Spencer Stuart'a göre, geçen yıl yeni S&P 500 CEO'larının yüzde 13'ü kadındı; bu oran 2021'de yüzde 6'ydı. Yine de S&P 500 CEO'larının yalnızca yüzde 8'i kadınlardan oluşuyor ve kadınların ofislerdeki temsili, ABD nüfusundaki yüzde 50,5'lik paylarının yanına bile yaklaşamıyor. En azından şimdilik Johns ve James'lerin uzun saltanatına veda edebilir ve yeni bir çağ başlaması umut edilebilir.
