Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Cao Licien, Beyaz Saray Sözcüsü Jen Psaki'nin yaptırımlarla ilgili sözlerine yanıt verdi. Yaptırımların sorunları çözmenin temel ve etkili bir yolu olmadığını ifade eden Sözcü Cao, "Çin, her türlü tek taraflı yaptırıma veya ABD'nin sınır ötesi yargı yetkisi kullanma girişimine karşıdır" dedi.
Cao, Washington yönetiminin, Ukrayna sorunu ve Rusya ile ilişkilerini ele alırken Çin'in endişelerini dikkate alması, haklarını ve çıkarlarını zedelememesi gerektiğini belirterek, "Çin vatandaşlarının ve şirketlerinin meşru haklarını ve çıkarlarını kararlı şekilde korumak üzere tüm gerekli önlemleri alacağız" ifadelerini kullandı.
Olayın geçmişi
Beyaz Saray Sözcüsü Psaki, dün yaptığı açıklamada Çin'in şu ana kadar Rusya'ya yönelik yaptırımlara uyduğunu gördüklerini, ancak "yaptırımlara uyulmaması halinde bunun ABD'yi misilleme adımlar atmaya götürebileceğini" ifade etmişti.
Çin ile savaş iki taraf için de felaket olur
Çin ile ihtilaflı Tayvan Adası'ndaki hükümetin savunmadan sorumlu üyesi Çiu Kuo-çıng, Pekin ile savaşa girmenin her iki taraf için de felaket olacağını bildirdi. Çiu, basın mensuplarına yaptığı açıklamada, Tayvan Boğazı ve çevresindeki askeri hareketleri dikkatle izlediklerini belirterek, "Kimse savaş istemiyor. Böyle bir ihtimali tüm boyutlarıyla düşünerek hareket etmek gerek. Eğer gerçekten savaş çıkarsa bu her iki taraf için de felaket olur" dedi.
Öte yandan, Ulusal Halk Kongresi (ÇUHK) ve Halk Danışma Konferansı'nın (ÇHDK) eş zamanlı kongrelerinin devam ettiği Çin'de, Halk Kurtuluş Ordusu'nun (PLA) Kongre delegelerinin sözcüsü Albay Vu Çien, yaptığı açıklamada, Çin'in bölgedeki askeri hareketlerinin arttırmasının gerekliliğini savundu.
"Daha sert önlemler alacağız"
Tayvan'daki gerilimlerin ayrılıkçı faaliyetler ve dış güçlerle iş birliğinden kaynaklandığını, iktidardaki Demokratik İlerici Parti (DPP) hükümetinin gerilimden sorumlu olduğunu ileri süren Vu, "ABD ve Japonya Tayvan sorununu kışkırttığı sürece ulusal egemenliğimizi ve toprak bütünlüğümüzü korumak üzere daha sert önlemler alacağız" dedi.
Pekin, son dönemde Tayvan Boğazı çevresindeki askeri hareketliliğini arttırmış, ayrıca Taipei yönetiminin Hava Savunma Tanımlama Bölgesi (ADIZ) ilan ettiği bölgeye çok sayıda savaş uçağının katıldığı uçuşlar yapmıştı.
Çin-Tayvan anlaşmazlığı
Çin'de İkinci Dünya Savaşı'nın ardından çıkan iç savaşta Mao Zedong liderliğindeki Çin Komünist Partisinin (ÇKP) 1949'da iktidarı ele geçirmesi ve Çin Halk Cumhuriyeti'nin kuruluşunu ilan etmesi üzerine Çan Kayşek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintag) üyeleri, Tayvan'a yerleşip 1912'de kurulan "Çin Cumhuriyeti" iktidarının Ada'da devam ettiğini ileri sürerek bağımsızlık ilan etmişti.
Bu girişim, Çin tarafından kabul edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971'e kadar Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulunda Çin'i temsil etmişti. 1950'ler ve 1960'larda çok sayıda ülkenin diplomatik ilişki tercihini Çin Cumhuriyeti'nden Çin Halk Cumhuriyeti'ne çevirmesinin ardından 1971'de BM Genel Kurulunda yapılan oylamada, Pekin hükümetinin Çin'in tek meşru temsilcisi kabul edilmesiyle Tayvan'ın uluslararası örgütlerdeki konumu belirsiz hale gelmişti.
Pekin yönetimi, "Tek Çin" ilkesini benimseyerek Tayvan'ın kendi topraklarının parçası olduğunu savunuyor. Çin, boğaz ve çevresindeki askeri varlığının yanı sıra Tayvan'ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik ilişkiler kurmasına, BM'de ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor.
