Birleşmiş Milletler’e bağlı Dünya Meteoroloji Örgütü’nün (WMO) yayınladığı rapora göre dünya 2022'de yaşanan ekstrem hava olayları ve iklim değişikliği nedeniyle oldukça kötü bir yıl geçirdi. BM hava ajansı gelecek yıla dair yayınladığı erken uyarılarda sera gazı emisyonlarını azaltmak için çok daha fazlasını yapmanın gerektiğinin 2022'deki olaylar boyunca bir kez daha görüldüğünü vurguladı. WMO başkanı Petteri Taalas, "Bu yıl, çok fazla can ve geçim kaynağına mal olan, sağlık, gıda, enerji ve su güvenliği ve altyapısını baltalayan birkaç dramatik hava felaketiyle karşı karşıya kaldık" dedi.
Dünya Meteoroloji Örgütü’negöre geçen 8 yıl, tarihteki en sıcak 8 yıl oldu. Şu anda üçüncü yılında olan soğutucu La Niña iklim olayının devam etmesi, 2022'nin kayıtlardaki en sıcak yıl olmayacağı anlamına gelse de soğutucu etkisi kısa ömürlü olacak ve atmosferdeki rekor seviyedeki ısı tutucu sera gazlarının neden olduğu uzun vadeli ısınma eğilimini tersine çeviremeyecek. Ayrıca, bu yıl sıcaklıkların sanayi öncesi seviyelerin en az 1 derece üzerine çıktığı onuncu yıl olacak, bu da Paris İklim Anlaşması'nın hedeflediği 1.5 derece azalmanın yanına bile yaklaşılamadığını gösteriyor.
Temel küresel gözlem sistemine yapılan yatırımların arttırılması ve aşırı hava ve iklim koşullarına karşı dayanıklılığın arttırılması, 2023 yılı için Dünya Meteoroloji Örgütü’nün en büyük öncelikleri arasında. WMO ayrıca sera gazlarının atmosferde nasıl davrandığının daha yakından takip edilmesinin önemini vurguluyor.
İklim değişikliğinin kanıtı her yerde
Sera gazlarındaki artışı gözlemlemek, iklim değişikliğini takip etmenin yollarından sadece biri. 1993'ten bu yana iki katına çıkan deniz seviyeleri, okyanus ısısı ve deniz suyunda asitlenme de kaydedilen en yüksek seviyelerde. Verilere göre, uydu ölçümlerinin yaklaşık 30 yıl önce başlamasından bu yana toplam deniz seviyesi artışının yüzde 10'u geçtiğimiz son 2 buçuk yılda oluştu. 2022 yılı, Avrupa Alplerindeki buzullar üzerinde ise korkutucu etkiler yarattı, Alpler’de rekor seviyede erime gözlemleniyor.
Sıcaklık rekorları
2022 yılı küresel sıcaklık rekorları kırmamış olsa da, dünya genelinde çoğu ülke için için aynı şey söylenemez. Hindistan ve Pakistan, Mart-Nisan aylarında aşırı sıcaklar yaşadı. Çin ise, ulusal kayıtların tutulmaya başlanmasından bu yana en kapsamlı ve uzun süreli sıcak hava dalgasını ve kayıtlara geçen en kurak ikinci yazıyla mücadele etti. Avrupa'nın büyük bir bölümü tekrarlanan aşırı sıcaklarla bunalırken, Birleşik Krallık'ta sıcaklıklar Temmuz'da ilk kez 40 derecenin üzerine çıkarak yeni bir ulusal rekora imza attı.
Yağmurlar da korkuttu
Doğu Afrika son 40 yılın en kurak dönemini yaşadı. Özellikle Etiyopya, Kenya ve Somali'de tarımı tahrip eden ve çiftlik hayvanlarını öldüren bu kriz, milyonlarca insanın hayatını olumsuz yönde ilerledi. Bu kuraklık dönemi sırasında Temmuz ve Ağustos aylarında rekor kıran yağmurlar Pakistan'da en az bin 700 kişinin ölümüne, 7,9 milyon kişinin evinden olmasına ve 33 milyon kişinin etkilenmesine neden olan yoğun sellere yol açtı.