Hamas'ın 7 Ekim saldırısından bu yana geçen aylarda İsrail'de yeni bir turizm türü ortaya çıktı: Ünlüler, politikacılar ve internet fenomenlerleri İsrail seyahatlerini Gazze sınırı yakınlarındaki harap olmuş güney bölgesini ziyaret etmeden tamamlamıyor. Jerry Seinfeld, Elon Musk, Michael Douglas, eski ABD başkan adayı Nikki Haley, Ivanka Trump ve Jared Kushner, zaman zaman yanmış evlerin önünde poz verenlerden birkaçı. Aralarında askerler ve güvenlik görevlilerinin de bulunduğu çok sayıda İsrailli de buralara düzenlenen turlara katılıyor.
Turların önemli kısmını düzenleyen Nir Oz kibbutz’unun sözcüsü Irit Lahav “Bu bizim kişisel hikayemiz olabilir ama aynı zamanda tüm İsrail devletinin öyküsünü anlatıyor” diyor.
Yaklaşık 400 Nir Oz sakininin dörtte biri saldırıya kurban gitti. Hamas militanları burada 20'den fazla kişiyi öldürdü, 80’den fazla insanı da kaçırdı. Kibbutz’un yemek salonundaki bir duvara öldürülenler için kırmızı, kaçırılanlar için siyah, serbest bırakılanlar için mavi etiketler yapıştırılmış.
Topluluğu ziyarete açmak rahatsız edici olsa da Lahav “insanların buraya gelip ölümün yanık kokusunu almalarının, arkadaşlarınızı ya da ebeveynlerinizi burada hayal etmelerinin önemli olduğunu” söylüyor. Hamas militanları İsrail'in güneyine saldırırken yaklaşık 1200 kişiyi öldürdü ve yaklaşık 250 kişiyi kaçırdı. Gazze'deki sağlık yetkililerine göre, bu saldırının ardından 37 binden fazla Filistinli öldürüldü.
İşi zaten turizmdi
Lahav 7 Ekim'den önce de ir turizm şirketi işletiyordu. Saldırıdan sonra rota yaratma becerisini büyüdüğü kibbutz'a yöneltti. Rehberler bölge sakinlerinden oluşuyor. Rena Bazar da buradaki geçici konutlarda kalan o rehberlerden biri. Bazar “Bu turların savaştan ziyade burada yaşayan insanların kişisel hikayeleriyle ilgili olmasını istedim” diyor.
Ünlüler ve VIP konuklar için Ağlama Duvarı, Masada, Celile Denizi veya Kutsal Kabir Kilisesi ve ulusal Holokost anıtı Yad Vaşem gibi ünlü dini veya kültürel mekanları kapsayan İsrail turları uzun süredir var.
Güney İsrail'in diğer bölgeleri de halka açık. Sderot kentine düzenlenen “dayanıklılık turlarında” ziyaretçi gruplar 7 Ekim'e dair anılarını paylaşan insanlarlar bir araya getiriliyor ve yerel mutfak tanıtılıyor. Nir Oz’un aksine Sderot sakinlerinin çoğu geri dönmüş durumda.
Kentin turizm müdürü Hen Cohen, 2024'ün ilk yarısında Sderot’a yaklaşık 200 bin ziyaretçinin geldiğini tahmin ediyor. Normal koşullarda bir yıllık ziyaretçi sayısının iki katı bir rakam bu. Ziyaretçilerin çoğu yurt dışındaki dayanışma misyonları aracılığıyla getiriliyor. Eğitim amacıyla gelen asker ve polisler de var.
Ücretsiz turlar da var
Yahudi Amerikalılar için İsrail'e 10 günlük ücretsiz geziler düzenleyen Birthright Israel adlı kuruluş, bu yaz gelmesi beklenen 13 bin 500 kişinin neredeyse tamamının rotasında Sderot ve en az 364 kişinin öldüğü Nova müzik festivalinin yapıldığı yer de olduğunu söyledi. Cohen, bu ziyaretlerin bölge sakinlerine ekonomik ve moral destek sağladığını anlatıyor.
7 Ekim’de Sderot karakoluna düzenlenen saldırıda 10 polis memuru öldürülmüş, karakol da harabeye dönmüştü. Buraya gelen turistler saldırı anına dair güvenlik kamerası görüntülerini izledikten sonra bükülmüş metallerin ve İsrail bayraklarının arasında boş arazide yürüyor. Ömrü boyunca Sderot'ta yaşayan Zehava Ben Zaken, birkaç kilometre ötedeki Gazze'den gelen patlama seslerini duyan ziyaretçilerin Sderot’taki tehlikeyi anlayabileceklerini umduğunu söylüyor.
