Avrupa Birliği'ne bağlı (AB) Copernicus İklim Değişikliği Servisi'nin 2022 Avrupa İklim Durumu raporu yayımlandı. Rapora göre, dünya genelinde son 8 yıl en sıcak dönem yaşandı. 2022, Avrupa'da kaydedilen en sıcak ikinci yıl oldu. Son 5 yılda Avrupa'daki ortalama hava sıcaklığı, sanayileşme öncesi dönem kabul edilen 1850-1900 aralığına kıyasla 2,2 derece yüksek ölçüldü. Bu artış dünya genelinde ortalama 1,2 dereceydi. Geçen yıl ayrıca referans dönemi kabul edilen 1991-2020'ye göre 0,9 derece sıcak geçti. 2022 yazı da Avrupa'da kayıtlara en sıcak yaz olarak girdi. Avrupa'nın büyük kısmında yoğun ve uzun sıcak hava dalgalarının yaşandığı geçen yaz hava sıcaklığı referans dönemi ortalamasının 1,4 derece üzerinde seyretti.
Avrupa'da kuraklık tehlikesi
"Avrupa genelinde hava sıcaklığı küresel ortalamanın 2 katı hızla yükseliyor. Bu artış hızı diğer tüm kıtalardan fazla." değerlendirmesi paylaşılan raporda, geçen yaz yaşanan kuraklık ve orman yangınlarına dikkat çekildi.
Avrupa'nın üçte birinin 2022 yazında kuraklıktan ciddi şekilde etkilendiği, kıtanın yüzde 63'ünde akarsuların ortalama akış miktarında azalma görüldüğü belirtildi. Akarsulardaki azalmanın son 6 yıldır devam ettiği bildirildi.
Özellikle Avrupa'nın güneyinde su kaynağı kabul edilen Alp Dağları'nda kar kaybı rekor seviyeye çıktı. Alpler bölgesinde 5 kilometrekarelik buzul kaybı meydana geldi.
Akdeniz için özel uyarı
Uzmanlar, ortalama sıcaklıklardaki artışın devam edeceği beklentisini dile getirerek, özellikle Akdeniz bölgesi için kuraklık uyarısında bulundu. Başta İspanya olmak üzere kış aylarında yağışın yetersiz kaldığı bilgisini veren Copernicus İklim Değişikliği Servisi uzmanları, bu durumun su kaynaklarına olumsuz etki edeceğini belirtti. Uzmanlar, bahar ayları ve gelecek yazın kurak geçeceği uyarısında bulunarak, bu kış Akdeniz ve Güney Avrupa ülkelerinde kuraklık nedeniyle toprağın nemliliğinin ortalamanın çok altında seyrettiğini anlattı.
Mayıs ayında yağış gerçekleşmesi durumunda su kaynaklarının biraz da olsa dolacağını tahmin eden uzmanlar, bitkilerin yetişme mevsiminin kurak geçtiğini, bunun da tarımsal üretime olumsuz etki etmesinin beklendiğini söyledi.
"Zaman kalmadı"
Aşırı sıcak dalgaları ve kuraklığın ardından geçen yaz özellikle Avrupa'nın güneyinde çok sayıda orman yangını çıkmıştı. Haftalar süren yangınlarda çok ciddi büyüklükteki ormanlık alanlar küle dönmüştü. Raporda geçen ilkbahar sonunda başlayarak yaz boyunca süren sıcak hava dalgalarının özellikle Avrupa'nın güneyinde "çok kuvvetli sıcak havanın yaşandığı gün sayısını" rekor seviyeye çıkardığı vurgulandı.
Raporla ilgili açıklamada görüşlerine yer verilen AB Komisyonu'nun uzay ve dünya gözlem biriminin yöneticisi Mauro Facchini, küresel ısınmayla mücadelenin önemine dikkati çekti. Facchini, "Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli'nin (IPCC) son raporu, zamanımızın kalmadığı ve Avrupa'da olduğu gibi küresel ısınmanın daha sık ve daha yoğun aşırı hava olaylarına yol açtığı konusunda bizi uyarıyor" ifadesini kullandı.
Copernicus İklim Değişimi Servisi Direktörü Carlo Buontempo da iklim değişikliğinin alarm verici düzeyde olduğunu belirterek, "Avrupa'da iklim değişikliğinin dinamiklerini anlamak, bu değişikliklerin kıtadaki etkilerine uyum sağlamak ve etkileri azaltmak için gerekli çabalar açısından hayati önem taşımaktadır." değerlendirmesini paylaştı.
