İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile hükümet üyeleri, BM Güvenlik Konseyi’nin pazartesi günü oylayacağı ve ABD destekli Gazze barış planını onaylayan karar tasarısı öncesinde Filistin devletine karşı olduklarını yeniden vurguladı.
Taslak karar, eski ABD Başkanı Donald Trump’ın arabuluculuğunda gerçekleşen İsrail–Hamas ateşkesini takip ediyor ve harap durumdaki Gazze için geçici bir yönetim ile uluslararası bir güvenlik gücüne Konsey onayı verilmesini öngörüyor. Son taslak, önceki metinlerden farklı olarak gelecekte bir Filistin devletinin kurulma ihtimaline yer veriyor. İsrail hükümeti bu ifadeye kesin bir dille karşı çıkıyor.
15 üyeli BM Güvenlik Konseyi, 7 Kasım’da taslak metin üzerine görüşmelere başladı. Taslak, savaş sonrası yeniden inşa ve ekonomik toparlanmayı da kapsayan konularda Gazze için “Barış Kurulu” adlı geçici bir yönetim öngörüyor. Trump’ın 20 maddelik planı, Filistin Yönetimi’nde reform yapılması halinde, “Filistin halkının siyasi hedefi olarak tanınan kendi kaderini tayin ve devlet kurma hakkı için inandırıcı bir yol oluşabileceği” ifadesini içeriyor.
Bu ifade, Trump’ın ekim ayında Gazze’de arabuluculuk yaptığı ateşkese karşı çıkan İsrailli aşırı sağ liderlerin tepkisini çekti ve Netanyahu’nun muhafazakârlar ile aşırı milliyetçilerden oluşan hassas koalisyonunu zorladı.
Cumartesi günü aşırı sağcı bakanlar Itamar Ben-Gvir ve Bezalel Smotrich, Netanyahu’dan Filistin devletine karşı olduğunu açıkça ilan etmesini istedi. Ben-Gvir, bunun yapılmaması halinde koalisyondan çekilmekle tehdit etti.
Netanyahu pazar günü yaptığı yazılı açıklamada, “Herhangi bir toprakta Filistin devletine karşı olan tutumumuz değişmedi. Gazze silahsızlandırılacak ve Hamas kolay ya da zor yoldan etkisiz hale getirilecek. Kimsenin onayına, tweetlerine veya ders vermesine ihtiyacım yok” dedi.
Aşırı sağın hükümetten çekilmesi, bir sonraki seçimin en geç Ekim 2026’da yapılacağı düşünüldüğünde, Netanyahu’nun hükümetini çok daha önce düşürebilir. Savunma Bakanı Israel Katz ve Dışişleri Bakanı Gideon Saar da pazar günü Netanyahu’yu anmadan Filistin devletine karşı olduklarını X üzerinden açıkladı.
Trump’ın Gazze planı, iki yıl süren savaşın ardından Gazze’deki büyük çaplı çatışmaları sona erdirmişti. Savaş, bölgeyi yıkıma uğratmış ve Orta Doğu’da başka çatışmaları tetiklemişti.
Netanyahu, Eylül ayında Beyaz Saray’a yaptığı ziyarette Trump’ın planına destek vermiş ancak pazar gününe kadar Filistin devletine ilişkin yeni bir açıklama yapmamıştı.
Ziyareti öncesinde Netanyahu, Fransa’nın da aralarında bulunduğu bazı büyük Batılı ülkelerin Eylül ayında Filistin devletini tanımasını kınamış ve buna yanıt vereceğini söylemişti. Ancak bu konuda herhangi bir diplomatik adım atmamıştı.
Smotrich ise cumartesi günü Netanyahu’yu verilen sözleri tutmamakla suçlamış ve hemen yanıt verilmesi çağrısında bulunarak, “İki aydır sessizliği ve siyasi ayıbı tercih ettiniz” demişti. Netanyahu’nun “tüm dünyaya Filistin devletinin asla kurulmayacağını açıkça ilan etmesi” gerektiğini belirtti.
Gazze Şeridi’nde iki yıl süren ağır İsrail bombardımanı ve kara operasyonları, yerel sağlık makamlarına göre 69 binden fazla kişinin ölümüne yol açtı.
Kaynak: Reuters
