Mavi denizleri, nefes kesen manzaraları ve koylarla dolu sahil şeridiyle ünlü Akdeniz adası Capri, Roma imparatorluğunun ilk yıllarından beri bir turist cenneti oldu. İmparatorların burayı kendi özel oyun alanları haline getirdiği en parlak döneminin aksine, Capri artık dünyanın dört bir yanından ziyaretçi çekiyor, dar sokaklarını turistle dolduruyor, sıcak yaz aylarında plajları bloke ediyor.
Yoğun sezonda kayalık adaya günde 16 bin kadar turist akın ediyor ve 12 bin 900 sakini geride bırakıyor. Çoğu turist günübirlikçi olsa da, giderek daha fazla evin tatil amaçlı kiraya verilmesiyle geceleyenlerin sayısı artıyor ve bu da kendi sorunlarını beraberinde getiriyor.
Turist sayısını kaldıramayacak düzeye geldik
Yerel tüketiciler derneği başkanı Teodorico Boniello, "Capri turistler için bir yatakhane haline geliyor" dedi ve ekledi: "Başa çıkabileceğimizden daha fazla insan geliyor ve aileler kalacak yer bulamadıkları için kök salamıyor"
Capri, Avrupa'daki pek çok tatil merkezinin bir ortalaması gibi. Yerel halk geçimlerini ziyaretçilerden sağlıyor ancak kitlesel turizmin gelişi, mükemmel güzellikteki bu yerleri insan yığınlarına dönüştürme riski taşıyor.
Turistlerden ek ücret alma dönemi
Bazı İtalyan kasabaları ve adaları yavaş yavaş da olsa geri adım atmaya başlıyor. Geçtiğimiz hafta Venedik, yoğun dönemlerde ziyaretçiler için giriş ücreti uygulayan dünyadaki ilk şehir oldu. Floransa şehir merkezinde yeni tatil evleri açılmasını yasakladı ve İtalyan Rivierası'ndaki Cinque Terre parkı aşırı kalabalıkla mücadele etmek için popüler bir sahil patikasına erişim için 15 euro ücret almaya başladı.
Capri, Nisan'dan Ekim'e kadar yakındaki Napoli ya da Sorrento'dan feribota binen yabancıların ödediği ziyaretçi ücretini iki katına çıkararak 2,5 Euro'dan 5 Euro'ya yükseltti. Capri Belediye Başkanı Marino Lembo Reuters'e verdiği demeçte "Daha fazla insanı kış aylarında ziyaret etmeye ikna etmeye çalışıyoruz" ifadelerini kullandı.
Ek ücretler caydırıcılıktan uzak
Ancak turistlerden istenen böylesi bir ücretin, Instagram'da dört milyondan fazla etiketli fotoğrafı bulunan ve aynı manzaraları sosyal medya sayfalarına eklemeye hevesli olanlar nedeniyle turistleri bu adaya seyahat etmekten vazgeçirmesi pek olası görünmüyor.
Dahası, yerel halk, öğretmen ve sağlık görevlileri de dahil olmak üzere birçok temel çalışanı anakarada yaşamaya zorlayan konut krizinin hafifletilmesine yardımcı olmak için hiçbir şey yapmayacağını söylüyor.
22 yaşındaki Antonio De Chiara, Napoli yakınlarındaki memleketinde, Capri'ye ulaşmak için 50 dakika süren sabah 7.00 feribotuna yetişebilmek için her sabah saat 5.20'de uyanıyor. Körfezi geçerken ona yaklaşık 400 yolcu daha katılıyor.
Napoli'nin hemen dışında, yoğun bir programa sahip olanlar, tepeden şehre giden bir avuç küçük otobüsten birinde yer kapmak için gemiden ilk inen kişi olduklarından emin olmak üzere koridorlarda sıraya girmeye başlıyorlar. Geride kalanlar uzun süre bekleme riskiyle karşı karşıya kalıyor.
Kalacak ev bulmak imkansız
"Capri'de yaşamak çok güzel olurdu ama çok zor. Bir yer bulsam bile kirası tüm maaşımı götürür" diyen De Chiara, kısa bir süre önce adada çocuk terapisti olarak işe başlamış.
54 yaşındaki Stefano Busiello, Capri'deki bir lisede matematik öğretmeni ama Napoli'de yaşıyor ve 20 yıldır gidip geliyor. Busiello "Burada bir ev bulmayı hiç denemedim bile. Hiçbir zaman bir ev alamadım ve işler giderek zorlaşıyor" sözlerini kaydediyor.
Okulundaki personelin sadece yüzde 20'sinin Capri'de yaşadığını, diğer herkesin feribotlarla geldiğini ve bunun da meslektaşlarının çoğunun anakaradaki okullara transfer olmadan önce iki ya da üç yıldan fazla kalmadıkları anlamına geldiğini söyledi.
Tatil amaçlı kiralama platformu Airbnb, Capri'de 2016 yılında 110 civarında olan mülk sayısına karşılık 500'den fazla mülk listeliyor. Bu, yerel ailelerin yaz aylarında mülklerini düzenlenmemiş portallar üzerinden kiraya vermesiyle buzdağının sadece görünen kısmını oluşturuyor.
Lembo "Bu kısa dönemli kiralama piyasası büyük sorun. Hiçbir kontrol yok" diyor.
Konut arzındaki krize rağmen Capri, bu ay binlerce kişinin turist gelişlerine sınırlama getirilmesi talebiyle sokaklara döküldüğü İspanya'nın Kanarya Adaları gibi başka yerlerde görülen türden protestolara henüz tanık olmadı.
COVID-19 salgınının sona ermesi, küresel gezginlerin kayıp zamanı telafi etmeye çalışmasıyla Avrupa genelinde turizmin artmasına neden oldu. Floransa Turizm Araştırmaları Merkezi tarafından derlenen verilere göre İtalya 2023 yılında neredeyse rekor düzeyde turist ağırladı ve İtalya 2023 yılında dünyanın en çok ziyaret edilen 5. ülkesi oldu.
Toplu taşıma araçları yetersiz kaldı
Ancak İtalya'daki hiçbir turistik nokta seyahat için inşa edilmedi. Yüksek sezonda sabahları, bir feribot filosu Capri'nin küçük limanına sadece iki saat içinde 5 bin ziyaretçi boşaltıyor. Herkes Capri kasabasına ve daha küçük olan Anacapri'ye gitmek istiyor ancak otobüsler bir seferde sadece 30, füniküler ise 50 kişi taşıyabiliyor.
"Yaz aylarında tepeye çıkmak için iki, hatta üç saat bekleyebilirsiniz. Rıhtımlar tıklım tıklım oluyor. Kimse hareket edemiyor" diyen Boniello, telefonunda insanların birbirlerine çarpıştığı videoları inceliyor. Lembo sorunları kabul ediyor ama turizmin adayı mahvettiğini reddediyor ve şöyle diyor:
"Capri'nin 100 yıl önce daha güzel olduğunu söyleyen nostaljistlere katılmıyorum. O zamanlar sefalet ve yoksulluk vardı. Şimdi ise zenginlik var ve bu da turizm sayesinde"
