Ukrayna, 600,000'i çocuk olmak üzere altı milyon Ukraynalının savaş zamanında Avrupa'ya göç etmesinin yol açtığı demografik çöküşü durdurmaya yardımcı olmak için çocukların geri dönmesini talep ediyor. Bu göç Ukrayna'yı bir nesilden mahrum bırakabilir ve Rusya'nın kuşatması altında ülkeyi içten çökertebilir.
Ukrayna'daki yetimhaneden İtalya'ya getirilen 17 yaşındaki Artem, yeni öğrendiği İtalyancasıyla “Burada, İtalya'da daha iyi bir eğitim ve tıbbi bakım şansı var. Çocukların çoğu kalmak istiyor” dedi. Artem, Mart 2022'de Ukrayna'dan aceleyle İtalya'nın kuzeyindeki Bergamo tepelerine tahliye edilen ve iki buçuk yıl sonra şimdi iki ülke arasındaki çekişmenin merkezinde yer alan 57 kimsesiz çocuktan biri.
Mariupol yakınlarındaki Berdiansk'ta bulunan çocuk yetimhanesinin müdürü olan ve İtalya'ya giderek Rota d'Imagna tepesindeki bir kilise mülkünde çocuklarla birlikte yaşayan Yuliia Chechykova şunları "Tüm Ukraynalıların ülkelerine dönmesi gerekiyor, bu çocuklar da geri dönmeli. Ulusal kimliklerini kaybetme riskleri var" dedi.
İtalyanlar göndermek istemiyor
Çocukları okutan ve bakımlarını üstlenen İtalyan aileler, yetkililer ve öğretmenler ise savaş bölgesinin yetimlerin gönderileceği bir yer olmadığını savunarak çocukların Ukrayna'ya geri dönmelerini geciktirmeye kararlı. Hafta sonları kimsesizlere ev sahipliği yapan 42 yaşındaki öğretmen Diego Mosca, "Ukrayna'nın geri çağırması gereken insanlar arasında yetimler en son sırada olmalı çünkü orada aileleri yok ve çok fazla yardıma ihtiyaçları var ki savaş varken bunu sağlamak zor" dedi.
'Zamanlama bizi şaşırtıyor'
Temmuz ayında yerel bir mahkemenin Kiev'in taleplerini kabul etmesiyle açmaz doruk noktasına ulaştı. Çantalar hazırlandı ve otobüsler tutuldu, ancak 32 kimsesizin İtalya'da beş yıllık sığınma izni için başvurmak üzere bir polis karakoluna gelmesinin ardından bir yargıç kararı askıya aldı. Çocuklara, aralarında BM Mülteciler Yüksek Komiserliği'nin de bulunduğu 18.000 kişi destek verdi ve savaş devam ederken kimsesizlerin İtalya'da kalmasını talep eden bir dilekçe imzaladı. BM kuruluşunun İtalya sözcüsü Filippo Ungaro, “Ukrayna'nın çocuklarını geri alma hakkını inkar etmiyoruz, ancak ülke savaşta, bu nedenle zamanlama bizi şaşırtıyor” dedi.
Yargıçlar ne yapacaklarına karar verirken, İtalya'da temizlikçi olarak çalışan bir grup Ukraynalı kadının yardım çağrısı üzerine, ilerleyen Rus güçlerinden kaçan 117 kimsesiz çocuğa yardım eden üç küçük toplulukta hayat devam ediyor. Kimsesizlerin çoğu Sant'Omobono Terme'deki yerel bir okula kaydedildi, burada yerel halk bağışlanan kıyafetleri biriktirdi ve onlara İtalyanca öğretildi. Okul müdürü Marzia Arrigoni, "İlk başta ders çalışmak istemediler ve okuldan kaçıp ormana gittiler. Ayrıca saldırgandılar ve birbirleriyle kavga ediyorlardı. Farkı yaratan şey, İtalyan okul arkadaşlarının aileleriyle vakit geçirmek oldu” dedi.
Kiev'in planı
Ukrayna'da ise milletvekili ve eski eğitim bakanı Inna Sovsun, bir nesli göç nedeniyle kaybetme riskinin büyük bir endişe” olduğunu söyleyerek "Hiçbir ülke çocuksuz ayakta kalamaz ve biz yüzbinlerce çocuk kaybettik. Onları İtalya'dan geri getirme kararı beklenmedik ama anlaşılabilir bir durum" dedi. Sovsun, çocuklu göçmen aileleri geri dönmeye ikna etmenin “zor” olduğunu ancak kimsesizlerin farklı bir hikaye olduğunu söyledi. İlk 117 çocuktan yaklaşık 30'u geçen yıl Kiev'in emriyle geri gönderilmiş, diğerleri ise hırsızlık ya da vandalizm suçları işledikten sonra iade edilmişti. Şimdi Kiev'in planı geri kalanları Romanya sınırı yakınlarındaki ve Zaporijya'daki yetimhanelere geri göndermek. Halen İtalya'da bulunanlar, kendileriyle birlikte seyahat eden Ukraynalı yetkililerin iltica talebinde bulundukları için onları azarladıklarını ve Afrikalılarla birlikte göçmen bekleme merkezlerine gönderilecekleri uyarısında bulunduklarını bildirdiler.
