Geçen ay yayınlanan 172 şehrin yer aldığı dünyanın en yaşanabilir şehirleri listesinde, Avrupa'daki 6 şehir ilk onda yer alıyordu. Listenin başında, 2018 ve 2019’da da olan, Avusturya'nın yaklaşık 2 milyon nüfuslu başkenti Viyana yer alıyor.
Peki neden Viyana? The Economist’in İstihbarat Birimi'nin (EIU) hazırladığı listede Viyana'nın istikrarı, iyi altyapısı şehir sakinleri için ana cazibe kaynağı olurken sağlık hizmeti, birçok kültür ve eğlence fırsatı da öne çıkan özellikleri olarak sayıldı.
Listenin ilk 10'una hiçbir ABD şehri giremezken, Batı Avrupa'daki küçük şehirler listenin başlarında bulunuyor. Örneğin, Danimarka'nın başkenti Kopenhag, İsviçre'nin Zürih ve Cenevre şehirleri, Almanya'nın Frankfurt ve Hollanda'nın Amsterdam şehirleri ile Kanada'nın Calgary, Vancouver ve Toronto şehirleri ön sıralarda yer alıyor.
Sıralama kriterleri
EIU, 172 şehirdeki yaşam koşullarını beş kategoride gruplandırılmış 30'dan fazla faktöre göre değerlendiriyor: İstikrar, sağlık hizmetleri, kültür ve çevre, eğitim ve altyapı gibi. Tüm sakinlerin erişilebilir konut, yeşil alanlara erişim, kamusal alanların bolluğu, verimli toplu taşıma sistemleri, sağlık hizmetleri ve diğer olanaklardan yararlanabilmesi için kapsayıcı fırsatlar, en sağlıklı ve en yaşanabilir şehirlerin kriterleri arasında.
Pandemi sonrası bir dünya
Bu yılki liste, geçtiğimiz yıllarda corona virüs salgınının ardından dünyanın değişen manzarasını yansıtıyor; hükümetler karantinaları sona erdiriyor ve pandemi öncesi hayata benzeyen yaşam tarzlarını geri kazanıyor.
Kültür ve çevre, sağlık ve eğitim, bazı ülkelerin diğerlerine göre daha iyi durumda olduğu pandemi sürecinde en çok etkilenen alanlar arasında yer almış oldu. Ancak küresel olarak, Covid-19 kısıtlamalarının kaldırılması veya hafifletilmesinin ardından, 2021 raporundan bu yana istikrar puanları düşüşte.
EIU, genel olarak en zengin ülkelerdeki orta büyüklükteki şehirlerin ankette son derece başarılı ve bu nedenle de üst sıralamada olduklarını açıkladı.
Paris, Londra veya New York listede yok
Dünyanın en popüler şehirlerinden bazıları ankette üst sıralarda yer almadı. Paris ve Londra, trafik sıkışıklığı ve suç gibi büyük şehir sorunları nedeniyle genellikle sıralamada daha düşük performans gösteriyor.
Covid salgınını pandemiden ziyade endemik bir sorun olarak görmeye başladıkları için, Paris 19. ve Londra 33. sırada yer aldılar. Ayrıca Barselona 35., Madrid 43., Milan 49., New York 51. ve Beijing 71. sırada bulunuyorlar.
Ukrayna’da devam eden savaş, sıralamaları etkiledi: mesela Rusya’nın Ukrayna işgalinden sonra, Moskova ve St. Petersburg gibi Rus şehirlerin sıralamaları düşerken, Ukrayna’nın başkenti olan Kiev’i listeye dahil edilmedi. Bu durumun yaptırımların artmasına yol açtığı belirtilen raporda “Rus şehirleri Batı'nın ekonomik yaptırımlarının bir sonucu olarak kültür ve çevre konularında da kısıtlamalara maruz kalmaktadır" diye belirtildi.
Doğu Avrupa’daki diğer şehirler de savaş nedeniyle ve artan diplomatik gerginliklerin ardından daha az istikrarlı olarak değerlendirildi. 2020'deki bir liman patlamasıyla harap olan ve ağır bir ekonomik krizle mücadele eden Lübnan'ın başkenti Beyrut da sıralamaya dahil edilmedi. Savaşın yıktığı Suriye'nin başkenti Şam, gezegendeki en az yaşanabilir şehir olarak listede olan yerini korudu.
İşte bu listenin ilk 10 şehri:
1. Viyana, Avusturya
2. Kopenhag, Danimarka
3. Zürih, İsviçre ve Calgary, Kanada
5. Vankuver, Kanada
6. Cenevre, İsviçre
7. Frankfurt, Almanya
8. Toronto, Kanada
9. Amsterdam, Hollanda
10. Osaka, Japonya ve Melbourne, Avustralya
(Kaynak: Forbes)