18 Mayıs 2024, Cumartesi Gazete Oksijen
Haber Giriş: 10.02.2023 04:30 | Son Güncelleme: 10.02.2023 11:05

Petrol deviyle okyanusta savaş

Aralarında Türkiye’den Yakup Çetinkaya’nın da bulunduğu dört Greenpeace aktivisti Shell platformunu taşıyan gemiye tırmandı. 31 Ocak’tan 9 Şubat’ta gemi Norveç’e yanaşana kadar eylemi sürdüren Çetinkaya platforma 50 metrelik tırmanışın zorlu geçtiğini söylüyor
Fotoğraf: Getty Images
Fotoğraf: Getty Images

31 Ocak günü White Marlin Kanarya Adaları açıklarında seyrederken gemiye üç bot yanaştı. Greenpeace’in ArcticSunrise gemisinden denize indirilen botlar altı iklim aktivistini taşıyordu. Karbon emisyonuna yol açan petrol endüstrisine karşı barışçı bir protesto yürütmeyi amaçlayan iklim aktivistlerinin Shell’den talepleri tek bir slogana dönüşmüştü: “Sondajı durdur, kirlettiğini öde.” Aralarında Türkiye’den Yakup Çetinkaya’nın da olduğu altı aktivistten dördü, taşınabilir merdivenlerle Shell platformunu taşıyan gemiye çıkmayı başardı. Platform İskoçya’daki bir petrol ve gaz sahasını genişletmeyi amaçlıyordu. Gemi 9 Şubat tarihinde Norveç’e vardı ve eylem burada sonuçlandı. Yaşananları ve eylemin nedenini Yakup Çetinkaya anlattı.

Hapis cezası geldi

31 Ocak gecesi gemiye çıkan aktivistler için Shell hukuki süreç başlatıp şikayetçi oldu. Yaşadıklarını Çetinkaya şöyle anlatıyor: “Shell 3 Şubat'ta İngiltere ve Galler yasalarına göre hakkımızda iki yıllık hapis cezası kararı aldırdı. Biz de bu hamlelerine 6 Şubat’ta cevap verdik. Hükümden etkilenmeyecek iki aktivist; Fransa’dan Pascal Havez ile Almanya’dan Silja Zimmermann da aramıza katıldı.”

Çetinkaya Kanarya Adaları açıklarında eyleme başlamadan önce çok heyecanlı olduklarını söylüyor. “Hava biraz sertti, dalgalar yükseliyordu. Küçük botlarımız bu kocaman geminin yanında zorlanıyordu. Gemi korsan manevralarına başladığında biz iskeleden sancağa geçip gemiye tırmanabilmek için fırsat elde etmeye çalıştık. Altı kişiydik dördümüz çıkabildik gemiye. Benim tırmanışım rahattı. Doğrudan platformun eteğine çıktım.” Ardından 400 kiloluk ekipmanlarını platformun eteğine taşıdıklarını belirtiyor. İlk geceyi ise platformun hemen altında geçirmişler.

"İkinci gün zorluydu"

Ertesi gece yaklaşık 50 metrelik bir tırmanışla platforma çıktıklarını söylüyor Çetinkaya. Kendileriyle beraber yanlarında getirdikleri ekipmanları da yukarı taşıdıkları için ikinci gün epey yorucu geçmiş. “Fakat platformun üstünde kilitlenmemiş, kapısı açık bir odaya yerleştiğimizde hava koşullarından korunmayı başardık.”

Yakup Çetinkaya

"İklim kökten değişti"

Çetinkaya eylemdeki amaçlarının Shell ve diğer fosil yakıt şirketlerinin iklim değişikliğini hızlandırarak dünyayı nasıl bir felakete sürüklediğine dikkat çekmek olduğunu söylüyor. “100 yıldır atmosfere saldığımız karbon molekülleri iklimi kökten değiştirdi. Bunu açıkça görebiliyoruz. Dünyanın her yerinde yaşanan felaketler, Türkiye’de son beş yıldır yaşadığımız ciddi kuraklık, hasat edilemeyen ekinler, orman yangınları...” Çetinkaya’ya göre bunların hepsi birbiriyle bağlantılı ve karbon emisyonlarının birer sonucu. Çözüm ise bireysel olarak değil toplumsal yaşam tarzımızı değiştirerek bir çözüm bulmaktan, tüketim ekonomisinden sıyrılmaktan geçiyor. “Aksi takdirde bizi bekleyen felaketten kurtulma şansımız yok. Shell’in operasyonlarını engelleyemiyoruz. Fakat sesimizi duyurmamız için bir fırsat bu.”