Rus ordusu, Ukrayna’da iki yılı aşkın süredir elde ettiği en büyük kazanımın eşiğinde. Donetsk bölgesindeki Pokrovsk, savaşın sadece toprak için değil, kaynakların ve dayanıklılığın sınandığı yeni bir aşamaya geçtiğini gösteriyor.
2014’te Kırım’ın ilhakıyla başlayan gerilim, bugün artık bir yıpratma stratejisine dönmüş durumda. Wall Street Journal'a göre Kremlin, geniş nüfusunu ve devasa sanayi kapasitesini Ukrayna’yı tüketmek için kullanıyor. Kiev ise Batı’dan gelen ekonomik ve askeri yardımlarla bu süreci tersine çevirmeye, Rusya’yı hem cephede hem de finansal olarak zayıflatmaya çalışıyor.
Pokrovsk: Madencilik kentinden harabeye
Bir zamanlar 60 bin nüfuslu bir madencilik kenti olan Pokrovsk, şimdi yıkıntılarla dolu bir savaş alanı. Ukrayna askerleri, Rus birliklerinin şehirde sayıca üstün olduğunu, gökyüzünde ise Rus dronlarının tam hâkimiyet kurduğunu söylüyor. Ukrayna birlikleri, dron saldırılarına karşı küçük hareketli birliklerle direnmeye çalışıyor.
Rusya Savunma Bakanlığı, birliklerinin Pokrovsk’un kuzeyine ilerlediğini, Ukrayna birliklerini çevrelediğini ve kentin eteklerinde “temizlik operasyonu” yürüttüğünü duyurdu. Kiev ise askerlerin kuşatma altında olduğu iddialarını reddediyor. Ukraynalı komutanlar, savunma hatlarının hâlâ dayanmakta olduğunu söylüyor.
Ancak cephede tablo karanlık. Ukraynalı subaylar, asker sayısının her geçen gün azaldığını, birçok birliğin mevcut gücünün sadece yüzde 20’sine düştüğünü aktarıyor. Bir keşif birliği komutanı, 20 kişilik timinden yalnızca 5 askerin savaşabilir durumda olduğunu söylüyor. “Her hafta birkaç kişi ya ölüyor ya da hastaneye kaldırılıyor. Teknoloji gelişiyor, ama bu sadece öldürme kapasitesini artırıyor” diyor.
Rusya’nın saldırı taktikleri
Pokrovsk çevresinde çatışmalar ağaçlık bölgelerde ve köy hatlarında sürüyor. Rus birlikleri, insan dalgaları halinde ilerliyor; Ukrayna ise patlayıcı dronlarla karşılık veriyor. 25. Hava İndirme Tugayı’ndan bir subay, “Her gün 50 ila 100 Rus askeri öldürüyoruz, çok daha fazlası yaralanıyor. Kayıp oranı bizden on kat fazla olabilir” diyor.
Buna rağmen Moskova durmuyor. Ukrayna askerleri, Rus ordusunun her başarısız saldırının ardından hemen yeni birlikler gönderdiğini söylüyor. “Onlar için her şey sayı meselesi: daha fazla insan, daha fazla metal,” diyor bir başka subay.
Rusya, aynı zamanda şehir çevresindeki ikmal hatlarını da yoğun biçimde hedef alıyor. Yanan araçların görüntüleri cepheden gelen videolarda sıkça görülüyor. Askerler, birçok durumda 15 kilometreye kadar yürüyerek mevzilere ulaşmak zorunda kalıyor. 68. Ceyker Tugayı’ndan bir asker, “Pokrovsk’a yaklaştıkça, aracını ve adamlarını kaybetme ihtimalin artıyor” diyor.
Dronların gölgesinde bir savaş
Dron teknolojisinin savaş üzerindeki etkisi her geçen gün artıyor. Ukraynalı askerler, gökyüzünde her bir Ukrayna dronuna karşılık 10 Rus dronu olduğunu söylüyor. Şehir üzerinde sürekli vızıldayan bu araçlar, cephedeki psikolojik baskıyı da artırıyor. “O uğultu bir saniye bile kesilmiyor,” diyor bir asker. “Bu savaş artık insanlar değil makineler üzerinden yürüyor.”
Ukraynalılar, şehir içinde savunma yapmak yerine, dronlarla Rus birliklerini kente girmeden önce durdurmaya çalışıyor. Ancak bu strateji, asker sayısındaki eksiklik nedeniyle sınırlı başarı getiriyor.
Pokrovsk’un düşmesi, Rusya’nın 2023’te Bahmut’u ele geçirmesinden bu yana en büyük askeri kazanımı olacak. Aynı zamanda Kremlin’in, ABD Başkanı Donald Trump’a sunacağı güçlü bir propaganda kozu anlamına geliyor. Putin, zaferin “kaçınılmaz” olduğunu vurgularken, Batı’nın Ukrayna’ya silah göndermesini “boşa yatırım” olarak nitelendiriyor.
Zelenski ise buna karşı, direnişi sürdürme kararlılığında. “Askeri korumak en önemli şey,” diyor. Ancak şehirdeki duruma rağmen geri çekilme sinyali vermiyor. Zelenski, geçmişte Bahmut ve Avdiivka gibi şehirlerden geç çekilmekle, gereksiz asker kayıplarına neden olmakla eleştirilmişti. Şimdi aynı eleştiriler Pokrovsk için gündemde.
Tugay’dan bir subay, “Umarım bu kez zor kararlar zamanında alınır,” diyor. “İnsanları toprak için feda etmek anlamsız.” 68. Tugay’daki bir başka asker ise daha açık konuşuyor: “Artık çekilme zamanı. Bu kadar takviye gelse bile Pokrovsk’u geri alamayız.”
Rusya’nın kendi krizi
Moskova’nın da iç cephesinde yorgunluk işaretleri var. Ekonomik büyüme yavaşladı, bazı bölgelerde yeni asker alım primleri düşürüldü. Ancak Batı yaptırımları Rus ekonomisini henüz felç etmedi; özellikle Trump yönetiminin “ağır yaptırımları” uygulamaya koymaması Kremlin’e manevra alanı tanıyor.
Yine de analistler, bu savaşın artık “kim daha uzun dayanacak” meselesine dönüştüğü konusunda hemfikir. Washington merkezli Institute for the Study of War’dan George Barros, “Pokrovsk’un düşmesi kısa vadede olası değil” diyor. “Ukrayna burada savaşarak Rusya’yı yıpratıyor ve nispeten daha az kayıpla direniyor.”
Kaynak: Gazete Oksijen
