The Guardian gazetesi, Kral 3. Charles'ın İngiltere'nin kuzeybatısında binlerce insanın ölümünden kazanç sağladığını ve bu insanların varlıklarının gizlice kendi mirası tarafından yönetilen bir ticari emlak imparatorluğunu geliştirmek için kullanıldığını ortaya çıkardı. Kral için büyük karlar sağlayan tartışmalı bir arazi ve emlak olan Lancaster Dükalığı, feodal dönemlere kadar uzanan eski bir sistem kapsamında son yıllarda on milyonlarca Sterlin topladı.
Hayır kurumlarına bağışlandığı iddiası
Bona vacantia olarak bilinen, vasiyeti ya da bilinen bir yakını olmadan ölen kişilere ait finansal varlıklar dükalık tarafından toplanıyor. Son 10 yılda bu fonlardan 60 milyon sterlinden fazla para toplandı. Dükalık uzun zamandır, masraflar düşüldükten sonra bona vacantia gelirlerinin hayır kurumlarına bağışlandığını iddia ediyor.
Ancak bu gelirlerin sadece küçük bir yüzdesi hayır kurumlarına veriliyor. Guardian tarafından görülen dükalığın iç belgeleri, fonların gizlice Kral'a ait olan ve kar amacıyla kiralanan mülklerin yenilenmesini finanse etmek için nasıl kullanıldığını ortaya koyuyor. 2020'de sızdırılan bir dükalık iç politikası, kralın malikanesindeki yetkililere, bona vacantia fonlarını kar getiren portföyünün geniş bir yelpazesinde kullanma lisansı verdi. Kod adı SA9 olan politika, paranın bu şekilde harcanmasının kralın kişisel geliri olan özel cüzdana fayda sağlayabileceğini kabul ediyor.
Sızdırılan diğer belgelerde fonların kullanımına uygun olarak tanımlanan mülkler arasında şehir evleri, tatil evleri, kırsal evler, tarımsal binalar, eski bir benzin istasyonu ve Yorkshire'da sülün ve keklik atışlarını kolaylaştırmak için kullanılan biri de dahil olmak üzere ahırlar yer alıyor. İyileştirmeler arasında yeni çatılar, çift camlı pencereler, kazan kurulumları ve kapı ve lentoların değiştirilmesi yer alıyor. Bir belgede, Yorkshire'daki eski bir çiftlik evinin yenilenerek üst düzey bir konuta dönüştürülmesine yardımcı olunduğundan bahsediliyor. Bir başka iyileştirme ise bir çiftlik binasının ticari ofislere dönüştürülmesine yardımcı oluyor.
"Bedava para olarak görüyorlar"
Dükalığın harcamaları hakkında bilgi sahibi olan üç kaynak, malikanenin ölü vatandaşlardan elde ettiği gelirleri, karlı mülk portföyünü yenilemek için kullandığını ve malikaneye önemli ölçüde tasarruf sağladığını doğruladı. Kaynaklardan biri, Dükalık içerisindeki kişilerin, şimdiye kadar kamuya açıklanmayan bona vacantia harcamalarını bedava para ve örtülü ödenek olarak gördüklerini söyledi.
Bona vacantia fonlarının bu şekilde yönlendirilmesinin kralın malikanesi için mali bir nimet olduğu kanıtlandı. Uygulama, kiralık mülklerin daha karlı hale gelmesine yardımcı oluyor ve bu da her yıl on milyonlarca dükalık karı alan Kral'a dolaylı olarak fayda sağlıyor. Bu yılın başlarında, mülkü annesinden devraldığından beri ilk yıllık ödemesinde Charles, Lancaster Dükalığı'ndan 26 milyon sterlin aldı.
Guardian, kuzeybatıda Preston, Manchester, Burnley, Blackburn, Liverpool, Ulverston ve Oldham gibi yerlerde öldükten sonra paraları kralın mirasına aktarılan düzinelerce insan tespit etti. Birçoğu, geride bıraktıkları parayla dönüştürülen üst düzey düklük mülkleriyle tezat oluşturan yıkık dökük mülklerde ya da sosyal konutlarda yaşıyordu. Hayatta kalan arkadaşlarından bazıları, mal varlıklarının kralın mülklerini yenilemek için kullanıldığını öğrenince dehşete düştü ve bu uygulamayı iğrenç, şok edici ve etik değil olarak nitelendirdi.
Lancaster Dükalığı'ndan açıklama
Lancaster Dükalığı Sözcüsü, annesi Kraliçe 2. Elizabeth'in ölümünün ardından Kral'ın, gelecek nesiller için korumak ve muhafaza etmek amacıyla nitelikli binaların restorasyonu ve onarımı için bona vacantia parasının kullanılması politikasının devamını onayladığını belirtti. Sözcü, "Kral, bona vacantia'dan elde edilen paranın özel gelirine fayda sağlamaması gerektiğini, ancak öncelikle yerel toplulukları desteklemek, arazinin sürdürülebilirliğini ve biyolojik çeşitliliğini korumak ve Lancaster Dükalığı mülklerindeki kamu ve tarihi mülkleri korumak için kullanılması gerektiğini yeniden teyit etti. Bu, gelecek nesiller için korumak ve muhafaza etmek amacıyla nitelikli binaların restorasyonunu ve onarımını da içeriyor" ifadelerini kullandı.
Sözcü, bona vacantia'yı hayır kurumlarına dağıtmadan önce, hayatta kalan herhangi bir akrabanın mirasları üzerinde gelecekte hak iddia etmesi ihtimaline karşı dükalığın bir geç talep fonuna para tahsis ettiğini de sözlerine ekledi.
