Dünya olağanüstü bir deneyim yaşıyor. Bu yıl 3-10 Temmuz tarihleri arasında şimdiye kadar kaydedilen en sıcak hafta yaşandı. Meteorologlar ise çok daha fazlasının yaşanacağı konusunda uyarıyor. Atmosferdeki karbondioksit seviyesinin yükselmesi ve Atlantik üzerinde seyreden olağandışı kuvvetli rüzgarlar Teksas, Yunanistan, İspanya, İtalya ve diğer birçok ülkede sıcak hava dalgalarını tetikledi. Avrupa genelinde kırmızı alarm verildi. Adriyatik kıyısındaki Hırvatistan'da ve İspanya'daki Navarra'da orman yangınları şiddetlenirken, Akropolis gibi turistik yerler sıcaklıkların kırklara yükselmesi nedeniyle kapatıldı.
1850'li yıllardan beri yaşanmadı
Dünya Meteoroloji Örgütü'nün (WMO) geçen hafta yaptığı açıklamaya göre hava sıcaklıklarının ölçülmeye başlandığı 1850'li yıllardan bu yana Dünya böyle bir şey yaşamadı. WMO'nun iklim hizmetleri direktörü Profesör Christopher Hewitt, "Keşfedilmemiş bir alandayız ve bu gezegen için endişe verici bir durum" dedi.
Hewitt'in görüşleri Leipzig Üniversitesi'nde atmosferik radyasyon alanında araştırma görevlisi olan Karsten Haustein tarafından da destekleniyor. Haustein, "Temmuz ayının şimdiye kadarki en sıcak ay olma ihtimali var. Şimdiye kadarki derken yaklaşık 120 bin yıl önceki Eemiyan (buzullararası dönem) döneminden beri demek istiyorum" ifadelerini kullandı.
Mevcut rekor kıran sıcak hava dalgalarının tetikleyicilerine ek olarak, Pasifik'te büyüyen bir El Niño olayı da dünya çapında varlığını hissettirmeye başlıyor. El Niño, ekvatoral Pasifik Okyanusu'nun sirkülasyonu değiştiğinde ve sıcaklığı yükseldiğinde ortaya çıkan ve dünya çapında basamaklı ısı etkilerine neden olan periyodik bir iklim olayı.
"Yeni bir rekor kırılması muhtemel"
Met Office iklim değişkenliği modelleme müdürü Jeff Knight, "Tipik bir El Niño, ortalama küresel sıcaklığa geçici olarak yaklaşık 0.2 derece ekler. Bu artış, Sanayi Devrimi'nden bu yana iklim değişikliğinden gördüğümüz 1.2 derecenin yanında cüce kalır ancak insan kaynaklı ısınma da eklendiğinde, önümüzdeki yıl sona ermeden yeni bir küresel sıcaklık rekoru kırılması muhtemeldir" diye konuştu.
1.5 derece sınırı aşılabilir
Sonuç olarak, pek çok bilim insanı bu yıl ya da önümüzdeki yıl dünya sıcaklıklarının IPCC tarafından küresel ısınmada üst sınır olarak belirlenen 1.5 derece eşiğini geçebileceği ve bunun da dünya hava modellerinde geri dönüşü olmayan değişikliklere yol açabileceği konusunda uyarıyor.
Bilim insanları, çok yakında meydana gelecek yeni bir rekor sıcak hava dalgasının sonuçlarının derin ve tehlikeli olacağını belirtiyor. Geçtiğimiz yaz Avrupa'yı etkisi altına alan aşırı sıcaklar nedeniyle şu ana kadar 61 binden fazla insanın hayatını kaybettiği tahmin ediliyor. Bu rekorun bu yıl ya da en geç gelecek yıl kırılma olasılığı göz önüne alındığında, 2022'nin korkunç ölü sayısının çok yakında zirveye ulaşması ve Yunanistan, İspanya ve İtalya gibi Akdeniz ülkelerinin en kötü sonuçların yaşanması güçlü bir ihtimal.
İklim değişikliği kontrolden çıktı
BM Genel Sekreteri António Guterres'e göre iklim değişikliği kontrolden çıktı. Guterres, dünyanın fosil yakıt emisyonlarını sınırlandırmak için gereken kilit önlemleri geciktirmeye devam etmesi halinde felaket bir duruma sürükleneceği uyarısında bulundu. Pek çok bilim insanı bu alarmı üzüntüyle karşıladı. Fosil yakıtların yakılmaya devam edilmesinin şu anda yaşadığımız sıcak hava dalgalarını tetikleyeceği konusunda 30 yılı aşkın bir süredir uyarıda bulunuyorlardı.
Met Office ve Exeter Üniversitesi'nden iklim bilimci Profesör Richard Betts BBC'ye verdiği demeçte, "Yüksek küresel sıcaklıklara hiç şaşırmamalıyız. Tüm bunlar, uzun zamandır bildiklerimizin keskin bir hatırlatıcısı ve atmosferde daha fazla sera gazı biriktirmeyi durdurana kadar daha da aşırı sıcaklıklar göreceğiz" dedi.
