Aleksey Navalni'nin şubat ayında Kuzey Kutbu'ndaki ceza kolonisinde hayatını kaybetmesi Rusya'nın ekonomisini hedef alan yeni bir yaptırım dalgasına yol açtı. Rusya ile Batı arasındaki mahkum takasına yönelik hassas müzakereleri altüst etti ve az sayıdaki Rus muhalefetini kosa sürükledi. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin bu olayın gerçekleşmesini planlamamış olabilir. Kaynaklar, ABD istihbarat kurumlarının Putin'in Navalni'nin şubat ayında acımasızlığıyla ün salmış ceza kampında öldürülmesi emrini vermediğini tespit ettiğini ve bu bulgunun Navalni'nin ölüm koşullarına ilişkin gizemi derinleştirdiğini söyledi.
Bulgu birçok kurum tarafından kabul görüyor
Bu değerlendirme Putin'in Navalni'nin ölümündeki suçluluğunu tartışmıyor olsa da o anda muhtemel bir emir vermediğini ortaya koyuyor. Bulgunun istihbarat camiasında genel kabul gördüğü ve Merkezi İstihbarat Teşkilatı, Ulusal İstihbarat Direktörü Ofisi ve Dışişleri Bakanlığı'nın istihbarat birimi de dahil olmak üzere birçok kurum tarafından paylaşıldığı belirtildi.
Hâlâ şüpheler mevcut
Bazı Avrupalı istihbarat kurumlarına ABD'nin görüşü iletildi ve Avrupa başkentlerinden güvenlik yetkililerine göre bazı ülkeler Putin'in Navalni'nin ölümünde doğrudan parmağı olmadığına dair şüphelerini koruyor. Avrupalı yetkililer, Putin'in Rusya'sı kadar sıkı kontrol edilen bir sistemde, Başkan'ın önceden haberi olmadan Navalni'ye zarar gelmesinin şüpheli olduğunu söyledi.
ABD şimdi planı Putin'in yapmadığına inanıyor
Başta ABD Başkanı Joe Biden olmak üzere birçok devlet lideri 2020'de Navalni'ye gerçekleştirilen suikast girişiminin ardından bu ölümden de Putin'in sorumlu olduğunu söylemişti. Biden "Hiç kuşkunuz olmasın. Navalni'nin ölümünden Putin sorumludur" demişti. Ancak ABD şimdi Navalni'nin ölümünün zamanlamasının Putin tarafından planlanmadığına inanıyor.
Varşova'da Polonya cumhurbaşkanlığına yakın bir düşünce kuruluşu olan Polonya Uluslararası İlişkiler Enstitüsü'nün direktörü Slawomir Dębski, ABD istihbarat topluluğunun değerlendirmesine şüpheyle yaklaşarak “Navalni siyasi açıdan çok değerli bir mahkumdu ve herkes Putin'in onun kaderiyle kişisel olarak ilgilendiğini biliyordu. Bu tür bir kasıtsız ölüm ihtimali düşük” dedi.
Rusya cezaevi servisi 16 Şubat'ta yaptığı açıklamada Navalni'nin kaldığı cezaevinde yürüyüş yaptıktan sonra baygınlık geçirdiğini ve sağlık görevlilerinin onu hayata döndürmeye çalıştığını ancak başarısız olduklarını açıklamıştı.
