Başlıca gelişmiş ekonomilerdeki merkez bankaları eylül ayında son bir çırpınış gibi görünen bir dizi faiz artırımı yaparken, hem Latin Amerika hem de gelişmekte olan Avrupa ekonomileri gevşemeye devam etme yolunda ilerledi.
Çoğu sabit bıraktı
Eylül ayında en çok işlem gören 10 para birimini denetleyen merkez bankalarından dokuzu faiz belirleme toplantıları düzenlerken, sadece üçü (İsveç, Norveç ve Avrupa Merkez Bankası) toplam 75 baz puanlık faiz artırımına gitti. Reuters verilerine göre, ABD Merkez Bankası, İngiltere Merkez Bankası, Avustralya, Kanada ve Japonya'nın tamamı değişiklik yapmamayı tercih etti. Yeni Zelanda merkez bankası toplanmadı.
"Yakın gelecekte daha fazla artış görmüyorum"
Eylül ayındaki hamleler, geleneksel olarak para politikası kararları için daha sakin bir ay olan ağustos ayındaki dört toplantıda yapılan iki artırımla karşılaştırıldığında, G10 merkez bankaları için 2023 yılbaşından bugüne kadar 36 artırımla toplam bin 150 baz puana ulaştı. DWS Group küresel yatırım müdürü Bjoern Jesch, "Merkez bankaları için seyir irtifasına ulaştık, ECB için yüzde 4 ve Fed'de yüzde 5,25-5,50 seviyelerinde, yakın gelecekte daha fazla artış görmüyorum. Politika şu anda kısıtlayıcı. Büyümeyi aşağı çekecek, ancak büyük bir şekilde değil" dedi.
Piyasalar, büyük merkez bankaları tarafından yayılan 'daha uzun süre daha yüksek' mantrasına uyum sağlamak zorunda kaldıktan sonra son haftalarda bazı sismik değişimler gördü. Reuters'ın örnek olarak aldığı 18 merkez bankasından 16'sının eylül ayında toplantı yaptığı gelişmekte olan ekonomilerde farklı faiz yörüngeleri tam olarak sergilendi. Latin Amerika ve Orta ve Doğu Avrupa, Brezilya, Şili ve Polonya'nın faiz oranlarını düşürerek Eylül ayı için kümülatif faiz indirimi miktarını 200 baz puana ve sekiz indirim hamlesinde yıllık toplam indirim miktarını 420 baz puana çıkarmasıyla gevşeme döngüsünün ön saflarında yer aldı.
"Çoğu politika temkinli"
Macaristan da geçen hafta bir günlük mevduat faiz oranını 100 baz puan indirerek yüzde 13'e düşürdü ve değiştirmediği ana baz faiz oranıyla uyumlu hale getirdi. Ancak petrol fiyatlarındaki son artış, gevşeme döngüsünün ne kadar hızlı ilerleyebileceği konusundaki belirsizliği arttırdı. Varlık yöneticisi Neuberger Berman'da portföy yöneticisi olan Kaan Nazlı, "Çoğu politika yapıcı oldukça temkinli. Bu merkez bankalarının tekrar sıkılaştırmaya başlayacağı noktaya geri döndüğümüzü düşünmüyorum ancak bir merkez bankacısıysanız, özellikle petrol ithal eden bir ülkenin, daha temkinli olursunuz" ifadelerin kullandı.
Öte yandan, gelişmekte olan piyasalardaki belirli sayıda merkez bankası hala faiz artırmaya devam etti. Enflasyon baskıları ve bir rekor düşük seviyeden diğerine kayan para birimi ile mücadele eden Türkiye, 500 baz puanlık bir faiz artırımı daha yaptı. Rusya gösterge faizini 100 baz puan artırırken Tayland da sürpriz bir kararla faiz artırımına giderek gelişmekte olan ekonomilerdeki aylık sıkılaştırma çetelesini Eylül ayında 625 baz puana, yılbaşından bu yana ise 30 artırımla toplamda 3 bin 475 baz puana yükseltti.
