Business Insider, Suudi Arabistan'ın, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü'nün (OPEC) petrol üretimini azaltma taahhüdünde bulunmaması halinde ham petrolün varilinin 50 dolara kadar düşebileceği sinyalini verdiğini yazdı.
Analistler, başka bir deyişle Riyad'ın piyasada petrol arzını artırabileceğini ima ettiğini söylüyor. Bu olası hamle petrol fiyatları düşürecek ve Rusya da dahil olmak üzere petrol akışını azaltma konusunda işbirliği yapmayan OPEC üyelerini bir bakıma cezalandıracak.
Petrol fiyatları düşerse Rusya için savaşın maliyeti artabilir
London School of Economics'te araştırma görevlisi olan Luke Cooper, IPS Journal için kaleme aldığı yazısında “Rusya'nın halihazırda petrolünü indirimli fiyatlarla ve daha yüksek üretim maliyetleriyle sattığı düşünüldüğünde, petrol piyasalarındaki düşük fiyat ortamı Ukrayna'daki savaşını finanse etme kabiliyetini olumsuz etkileyebilir” dedi.
OPEC'in fiili lideri Suudi Arabistan, üye ülkelere üretimi kısmaları için baskı yaparak petrolü varil başına 100 doların üzerinde tutmaya çalışıyor. Ancak uluslararası ham petrol 80 doların altında seyrederken bu işe yaramadı. Financial Times'a konuşan kaynaklar, strateji değiştirmek için Riyad'ın artık Aralık ayına kadar muslukları açmayı planladığını söyledi.
Washington Enstitüsü Bernstein Körfez ve Enerji Politikası Programı Direktörü Simon Henderson, Business Insider'a yaptığı açıklamada, “Suudi Arabistan bıkmış durumda. OPEC liderliği çok yönlü bir sorumluluk. İyi çalışabilir ama aynı zamanda büyük bir zorluğu vardır” ifadelerini kullandı.
S&P Global Ratings verileri Rusya'yı OPEC+'daki aşırı üreticiler arasında sayıyor. Elde edilen son verilere göre Moskova Temmuz ayında günlük kotasının 122 bin varil üzerinde üretim yaptı. İran ve Kazakistan da üzerinde mutabık kalınan eşikleri ihlal etti.
Kremlin'in ikilemi
Henderson, bazı koalisyon üyelerinin bunu kârlarını maksimize etmek için yapıyor olabileceğini öne sürdü. Rusya'nın durumunda ise Moskova, Ukrayna'daki savaşın üç yıl içinde savunma ve güvenlik harcamalarını balon gibi şişirmesi nedeniyle olabildiğince gelir kalemlerini büyütmesi gerekiyor. Bu sektörler önümüzdeki yıl Rusya'daki tüm federal harcamaların %40'ını oluşturacak.
Bu arada Rusya'nın mali durumu büyük ölçüde petrol gelirlerine bağlı. Ülkenin maliye bakanı bu hafta yaptığı açıklamada, birkaç yıl önce gaz ve petrol üretiminin ülkenin bütçe gelirinin %35-%40'ını oluşturduğunu söyledi.
Rusya kayıtsız “gölge” tankerler kullanarak bu sınırlamaları aşmayı başardı ancak Riyad'ın varil başına 50 dolar tehdidinin üstesinden gelmek daha zor olabilir.
Suudi Arabistan'ın arz kesintisi Rusya ile krallık arasında bir petrol fiyatı savaşını yeniden alevlendirirse işler tersine dönebilir. Henderson, 2020'de meydana gelen benzer bir olaya atıfta bulunarak bunun gerçekleşebileceğini öne sürdü.
O yıl, üretim kesintisi konusundaki anlaşmazlıklar her iki ülkenin de arzı serbest bırakmasına yol açmış ve bu düşük fiyat ortamında kimin daha uzun süre hayatta kalabileceği test edilmişti.
Bu gibi durumlarda döviz rezervleri kritik bir hale geliyor ki bu da Rusya için sorun teşkil ediyor.
Ukrayna'yı işgal ettiğinden beri ülkenin düşük petrol fiyatlarına karşı sigortası ortadan kalktı. Rusya'nın Ulusal Varlık Fonu bu yılın başında neredeyse yarı yarıya eridi ve artık döviz rezervlerini çeşitlendirmek için Batı para birimlerini tedarik edemiyor.
Henderson'a göre Devlet Başkanı Vladimir Putin'in daha acil öncelikleri varken Riyad'la bir fiyat savaşına girmek isteyip istemeyeceğini zaman gösterecek.
Henderson'a göre Rusya'nın petrol satışlarıyla ilgili pek çok bilinmeyen olduğu için Kremlin'in hamlelerini tahmin etmek zor.
Ancak Suudi Arabistan'la bir tür çatışma yaşanabilir. Bu hafta Rusya Başbakan Yardımcısı Alexander Novak, Suudi Arabistan'ın işaret ettiği gibi OPEC'in Aralık toplantısında petrol üretimini artırıp artırmayacağının belirsiz olduğunu söyledi.
Rusya savaşta daha hızlı 'kazanım' elde etmeyi hedefliyor
İşler kötüye giderse, Cooper olası bir fiyat savaşını Rusya için kötü haber olarak görüyor ve şu sözleri kaydediyor:
“Suudi Arabistan'ın aksine, Rusya'nın petrolünü çıkarmak ucuz değil, bu da düşük fiyat koşullarıyla başa çıkmak için yeterli donanıma sahip olmamasına neden oluyor. Bu nedenle Rusya'nın Ukrayna'ya açtığı savaşta hızlı davranması ve düşük fiyatlı petrol piyasası koşulları ortaya çıkmadan önce savaşta önemli kazanımlar elde etmesi gerekiyor”
