UNCTAD, haziran ayına ilişkin küresel ticaret güncelleme raporunu açıkladı. Raporda, 2023'ün ilk çeyreğinde ticaret büyümesinin hem mallar hem de hizmetler için olumlu olduğuna işaret edilerek, dünya mal ve hizmet ticaretinin art arda iki çeyrekteki düşüşün ardından hem hacim hem de değer olarak toparlandığı aktarıldı.
Yılın ilk üç ayında mal ticaretinin 2022'nin son çeyreğine göre yaklaşık 100 milyar dolarla yüzde 1,9 arttığı belirtilen raporda, küresel hizmet ticaretinin de bir önceki çeyreğe göre 50 milyar dolarla yüzde 2,8'e yakın yükseldiği bildirildi.
Raporda, bu yılın ikinci çeyreğine yönelik küresel ticaret büyümesinde bir yavaşlama tahmin edildiğine değinilerek, 2023'ün ikinci yarısında küresel ticaretin görünümünün karamsar olduğu vurgulandı. Küresel ticareti etkileyen gelişmelere de yer verilen raporda, hizmetlere ilişkin artan talep, yeşil dönüşümü destekleyen ticaret ve nakliye maliyetlerinin düşük kalmaya devam etmesi olumlu faktörler olarak sıralandı.
Raporda, Ukrayna'daki savaş ve jeopolitik gerilimler, zayıflayan küresel ekonomi, ticareti kısıtlayıcı önlemlerde potansiyel artış, yavaşlayan sanayi üretimi, enflasyon, emtia fiyatları ve faiz oranları gibi faktörler de küresel ticaretteki olumsuz etkenler olarak yer buldu.
Mal ticareti büyümesinde karışık seyir
Mal ticareti büyümesinin son dört çeyrekte büyük ekonomiler arasında karışık bir seyir izlediğine işaret edilen raporda, Brezilya, Hindistan, ABD ve Avrupa Birliği'nin, ithalat ve ihracatlarında önemli artışlar görüldüğü, öte yandan, diğer büyük ekonomilerin ticaret büyümesinin, özellikle ihracatla ilgili olarak, karışık ve genellikle negatif olduğu kaydedildi.
Büyük ekonomiler için 2023'ün ilk çeyreğindeki ticaret trendlerinin daha sakin ve çoğu durumda olumsuz olduğuna değinilen raporda, ancak Çin ve Hindistan'ın ihracatındaki önemli büyümenin kayda değer istisnalar olduğu belirtildi.
Raporda gelişmekte olan ülkelerin hem ithalatı hem de ihracatının yıllık bazda ortalama yüzde 6 arttığı ifade edilerek, Doğu Asya ekonomileri hariç tutulduğunda, gelişmekte olan ülkeler için yıllık ticaret büyümesinin yaklaşık yüzde 14'ü bulduğu aktarıldı.
