Dünyanın en zengin yatırımcılarından biri, yılın en büyük aile tatillerinden birinin hemen öncesinde ebeveynlere varlıkları hakkında tavsiyelerde bulunduğunda, pek çok insan buna kulak verir. Bu kez uzmanlar tavsiyeleri ciddiye almaları gerektiğini söylüyor. Berkshire Hathaway CEO'su Warren Buffett bu hafta hissedarlara yazdığı beklenmedik bir mektupta “Çocuklarınız olgunlaştığında, vasiyetinizi imzalamadan önce onlara okutun” dedi ve ekledi, “Her çocuğun hem kararlarınızın mantığını hem de ölümünüzden sonra karşılaşacakları sorumlulukları anladığından emin olun.”
On yıllardır milyarderler listesinde ilk 10'da yer alan Buffett, bu tavsiyesini Berkshire hisselerini ailesinin vakıflarına bağışladığını duyurduğu mektubunun bir parçası olarak kaleme aldı. Birçok emlak planlamacısı Buffett'ın önerisine katılıyor.
Şeffaflık aile dinamiklerini güçlendiriyor
Ulusal Emlak Planlamacıları ve Konseyleri Birliği'nin seçilmiş başkanı Lawrence J. Macklin, “Deneyimlerime göre, çocuklar şaşırdığında kötü şeyler olduğunu gördüm” dedi. Macklin, “Çoğu ebeveyn çocuklarına eşit davranmak ister, ancak bazıları herhangi bir nedenle bunu yapmamanın uygun olduğunu düşünür - belki bir çocuk çok başarılı olmuştur ve diğerleri değildir” diye ekledi.
Buffett, varlıklı bir ebeveynin ölümünden önce vasiyetinin tartışılmasıyla ailelerin birbirine yakınlaştığını gördüğünü söyledi. Aynı zamanda “vasiyetnamenin ölümden sonraki emirlerinin mirasçıların kafasını karıştırdığını ve bazen de kızdırdığını” da gördü. Uzmanlar, mirasçılarla açık yüreklilikle konuşmanın, ebeveynleri öldükten sonra gafil avlanan çocuklarda ortaya çıkan kızgınlık ya da kıskançlık duygularını azaltabileceğini belirtiyor. Macklin, “Bu konuşmayı vaktinden önce yaparak bu durumu engelleyebilirsiniz” dedi.
Bazı insanlar çatışmadan ya da ölüm hakkında konuşmaktan kaçınmak için vasiyetnameler hakkında konuşmayı erteliyor. Ancak Macklin, bu konuşmaları mümkün olan en kısa sürede yapmanın en iyisi olduğunu söyledi. Macklin, “Bir ya da iki nesil önce para tartışmaları yapmak hiç hoş karşılanmazdı, ancak şimdi bunun çok daha yaygın bir şekilde kabul edildiğini ve yapıldığını düşünüyorum” dedi.
Manevi değeri olan varlıklara özen gösterilmeli
Öte yandan, bir avukat ve emlak planlamacıları derneğinin eski başkanı olan John T. Midgett, özellikle para hakkında konuşmamayı tercih ediyor. Bunun yerine, Midgett tıbbi tedavi ve varlıkların dağıtımı da dahil olmak üzere kararların alınmasından kimin sorumlu olacağına odaklanıyor. Ayrıca, genellikle anlaşmazlık kaynağı olan duygusal nesneler hakkında konuşmanın da mantıklı olduğunu söyledi.
Midgett, “Örneğin, bir piyanom varsa, onu piyano çalmayan bir çocuğa bırakmak pek mantıklı olmaz” dedi, özellikle de büyürken piyano dersleri alan başka bir çocuk varsa. Midgett ayrıca, “'Evde özellikle sevdiğiniz ve kardeşlerinize değil de size kalmasını istediğiniz bir şey var mı? Bu sorulacak iyi bir soru” diye ekledi.
Midgett, para hakkında konuşmanın ailedeki dinamikleri değiştirebileceğini ve şu gibi soruları gündeme getirebileceğini söyledi: “'Babamın gerçekten ihtiyaç duyduğundan daha fazla parası var. Neden bize vermiyor? Ya da eşin, 'Biliyor musun, evimize bir eklenti yapmak gerçekten işimize yarayabilir. Neden babandan para istemiyorsun?” Midgett, “Sonundaki hazine hakkında değil, harita hakkında konuşmamızı öneririm” dedi ve ekledi, “Çünkü harita ailenize rahatlık verir ve en azından neden sağa dönmek yerine sola döndüğümüzün mantığını açıklayabilirsiniz.” Son kararı ebeveynler verdiği sürece, Buffett'ın yetişkin çocukların imzalanmadan önce emlak planlama belgelerine bakmaları tavsiyesine uymanın kötü bir fikir olmadığını söyleyen Midgett, “Emlak planı size ait olmalıdır” diye belirtti.
Her aile yapısı için uygun olmayabilir
Washington Post'un ulaştığı diğer iki emlak planlamacısı, Amerikan Emlak Planlama Avukatları Akademisi'nden Tereina Stidd ve avukat Monique Lavender Greenberg de genel olarak Buffett'ın tavsiyesine katıldı. Ancak firması yaşlı hukuku emlak planlaması konusunda uzman olan avukat Michael Ettinger, Buffett'ın yaklaşımının herkes için mantıklı olmadığını söyledi. Ettinger, bir mülk planını önceden tartışmanın duyguların incinmesine, aile ilişkilerinin kopmasına veya yabancılaşmaya neden olabileceğini söyledi. Ettinger, bu durumun çocuklara ebeveynlerinin planları üzerinde etkili bir veto yetkisi de verebileceğini söyledi.
Buffett için “Yakın bir ailesi var” diyen Ettinger, “Ama herkesin yakın bir ailesi yok” diye ekledi.
Ettinger kişisel bir örnek vererek babasının Ettinger'in erkek kardeşine onu mirastan mahrum edeceğini söylediğini aktardı. Ettinger, vasiyetin ancak ölümden sonra açıklanmasıyla “onlarca yıl sürecek acıların” önlenebileceğini söyledi. Ettinger, “Bunu önceden bilmemize gerek yok” diye belirtti. Ettinger, bunun yerine ebeveynlerin çocuklarına yönelik mesajlarını vasiyetnameye bir anlatı olarak ekleyebileceklerini söyledi. “Oğlunuza ve kızınıza bunu açıklayın, düşüncenizi, neden yaptığınızı, bunu darbeyi yumuşatmaya yardımcı olmak içi yapın” tavsiyesinde bulunan Ettinger, “Böylece anlarlar ve sorgulamadan kalırlar. Ve onlara her zaman 'Sizi hepimiz aynı şekilde seviyoruz ama bunu şu ya da bu nedenle yapmaya karar verdik' deyin” diye ekledi.