Görüşmelere katılan üç kişinin aktardığına bilgilere göre Ukrayna ile Rusya ateşkes, Kiev'in tarafsızlık ilan etmesi ve silahlı kuvvetlerine ilişkin sınırlamaları kabul etmesi halinde; Rusya'nın geri çekilmesini içeren 15 maddelik geçici bir barış planında önemli ilerleme kaydetti.
Ukraynalı ve Rus müzakerecilerin pazartesi günü ilk kez tüm kapsamıyla tartıştığı anlaşma önerisi, Kiev'in NATO'ya katılma hedeflerinden vazgeçmesini barındıyor. Ukrayna aynı zamanda ABD, İngiltere ve Türkiye gibi müttefiklerden korunma karşılığında, yabancı askeri üslere veya silahlara ev sahipliği yapmamaya söz verecek.
Ukrayna güvenliğine yönelik Batı garantileri ve bunun Moskova tarafından kabul edilebilirliği sorun yaratabilir. Öte yandan, Rusya ve vekilleri tarafından 2014'te ele geçirilen Ukrayna topraklarının statüsü de herhangi bir anlaşmanın önünde büyük bir engel teşkil edebilir. Ukrayna güvenliğini destekleyen 1994 tarihli bir anlaşma, Rus saldırganlığını önlemede başarısız oldu.
Moskova ve Kiev anlaşma şartlarında ilerleme kaydettiklerini söyleseler de, Ukraynalı yetkililer şüpheci olmaya devam ediyor. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in barışa tamamen bağlı olup olmadığından ve Moskova'nın güçlerini yeniden bir araya getirip saldırısını sürdürmek için zaman kazanabileceğinden endişe duyuyorlar. Putin çarşamba günü hiçbir uzlaşma belirtisi göstermedi ve Moskova'nın Ukrayna'daki tüm savaş hedeflerine ulaşacağına söz verdi: “Ukrayna’nın asla ülkemize karşı saldırganlığın merkezi haline gelmesine izin vermeyeceğiz”.
Ukrayna Başkanı Vladimir Zelenskiy’nin kıdemli danışmanı Mikhailo Podolyak Financial Times’a, anlaşmanın Rus askerlerin işgal ettiği Ukrayna topraklarından çekilmesini kapsayacağını vurguladı. Ukrayna ordusuna hala sahip olacak ancak NATO gibi ittifaklara giremeyecek ve yabancı güçler ülkede üs kuramayacak. Kremlin sözcüsü Dmitry Peskov çarşamba günü, Ukrayna’nın tarafsızlık modelinin Avusturya veya İsviçre örneklerine dayanabileceğini belirtti: “Bu seçenek şu anda ciddi şekilde tartışılıyor.”
Ancak anlaşmanın karşısındaki en büyük engel Rusya'nın, Ukrayna'nın 2014 yılında Kırım'ı ilhakını ve doğu Donbas sınır bölgesindeki iki ayrılıkçı devletin bağımsızlığını tanıması talebi olmaya devam ediyor. Podolyak, Ukrayna'nın şimdiye kadar bunu reddettiğini ancak meseleyi küçük bölümlere ayırmaya istekli olduğunu söyledi. Podolyak, “Tartışmalı ve ihtilaflı bölgeler ayrı bir dava. Şu ana kadar Rusya'nın 24 Şubat'ta askeri harekatın başlamasından bu yana işgal altındaki topraklardan, garantili bir şekilde geri çekilmeden bahsediyoruz" diye konuştu.
Anlaşmazlıkta arabulucu olmaya çabalayan Türkiye'nin dışişleri bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Lavrov ile yaptığı görüşmenin ardından müzakerelerin olumlu sonuçlanabileceğine dair umutlarını yineledi. Çavuşoğlu, "İki ülke adına ayrıntılara girmeyeceğim ama aralarında yakınlaşmalar olduğunu biliyorum" dedi.
Ancak İngiltere savunma bakanı Ben Wallace, Rusya'nın diplomasiye bağlılığına ilişkin şüphelerini dile getirdi: “İş Rusya'ya geldiğinde onları kesinlikle sayısız sözlerine göre değil, eylemlerine göre değerlendirmeniz gerekiyor”.
