Jack Nicas, Natalie Alcoba, Lucía Cholakian Herrera / The New York Times
Arjantin’de pazar günü yapılan cumhurbaşkanlığı ön seçimini aşırı sağcı liberter aday Javier Milei kazandı; ABD dolarını Arjantin’in resmi para birimi olarak benimseyeceğini söyleyen ve ABD eski Başkanı Donald Trump ile arasında yapılan karşılaştırmaları benimseyen bir politikacı için şaşırtıcı bir sonuç ortaya çıktı.
Pazar günlü oylama tabloyu değiştirdi
Kongre üyesi, ekonomist ve eski bir televizyon programcısı olan 52 yaşındaki Javier Milei, yüzde 96’sını sayılan oyların yüzde 30’unu aldı; bu sonuç onu sonbahardaki genel seçimlerde başkanlık için favori aday haline getirdi. Kamuoyu araştırmaları Milei’nin desteğinin yüzde 20 civarında olduğunu ileri sürüyordu ve siyasi analistler, ülkenin merkez bankasını ilga etme gibi radikal politika önerilerinin daha fazla seçmeni etkilemesinin önüne geçeceğini öngörüyordu. Fakat pazar günkü oylama, dünyanın en geniş petrol, gaz ve lityum rezervlerinden bazılarına sahip, 46 milyonluk Güney Amerika ülkesi Arjantin’i yönetmek için açık bir desteğe sahip olduğunu ortaya koydu.
Radikal önerileriyle öne çıkıyor
Milei, kendini çökmekte olan Arjantin ekonomisinin ihtiyacı olan radikal değişim olarak satıyor ve seçildiği takdirde sistem içi bir şok yaratabilir. Para birimi ve merkez bankasına dair fikirlerinin yanı sıra vergileri büyük ölçüde düşürmeyi ve devletin sağlık sistemini kullanan insanlara fatura çıkarma, devletin sahipliğindeki tüm girişimleri kapatma ya da özelleştirme ve sağlık, eğitim ve çevre bakanlıklarını tasfiye etmek de dahil olmak üzere kamu harcamalarını kısmayı öneriyor.
Merkez sol ikinci sırada kaldı
Arjantin’in merkez sol maliye bakanı olan Sergio Massa, önseçimi yüzde 21 oyla, muhafazakâr eski güvenlik bakanı Patricia Bullrich yüzde 17’yle üçüncü sırada bitirdi. Genel seçimler 22 Ekim’de yapılacak, ancak yarışın sonucunun 19 Kasım’daki ikinci turda belirlenmesi muhtemel görünüyor. Pazar günkü sonuçlar, Arjantin’deki üç ayrı koalisyonun benzer seviyede desteğe sahip olduğunu ve herhangi bir adayın ilk turda doğrudan seçilmek için gerekli olan yüzde 50 barajını aşmasının mümkün olmadığını gösterdi.
'Bozuk sistemi sarsacağı için seviyoruz'
Arjantin’de mevcut merkez sol parti, son 20 yılın 16’sında iktidarı elinde tuttu ve genel olarak eski Cumhurbaşkanı Cristina Fernandez de Kirchner tarafından kontrol edildi. Pazar gecesi destekçilerine konuşan Mileil, “Hem Kirchnerizm’i hem de ülkeyi bu ülkeyi batıran faydasız, parazit, suçlu siyasi kasta son vereceğiz” dedi. Milei’ye oy veren Arjantinliler, pazar günü onu sevdiklerin, zira bozuk bir sistemi sarsacak ve her şeyi olduğu gibi anlatacak siyasi bir yabancı olduğunu söylediler.
© 2023 The New York Times Company
