Austyn Gaffney - Brad Plumer / The New York Times
Hillsborough County'nin Facebook sayfasında “Elektrikli araçları ve lityum iyon pilleri sel sularından ve fırtınadan uzak tutun” çağrısı yapıldı.
Elektrikli araçlar, e-bisikletler ve scooterlar, tekerlekli sandalyeler, golf arabaları, elektrikli çim biçme makineleri ve akülü matkaplar gibi aletlerde de bulunabilen lityum-iyon piller içeriyor. Bu bataryalar tuzlu suya batırılırsa, sel suları çekildikten sonra bazıları tutuşabilme riski taşıyor.
Bu nispeten nadir görülen bir sorun olsa da risk mevcut.
Yetkililere göre, geçen ay Helene Kasırgası sırasında elektrikli araçlarla ilişkili onlarca yangın çıktı ve bunlardan en az biri bir eve zarar verdi. Florida'da 2023 yılı sonunda 254 binden fazla elektrikli araç kayıtlıydı.
Sellerde aküler neden alev alır?
Tuzlu su bir lityum-iyon pilin içine ulaşırsa, pozitif ve negatif terminaller arasında elektrik ileterek hücrelerin kısa devre yapmasına neden olabilir. Bu da ısı üretir.
Bazı durumlarda bu ısı, pilin içinde termal kaçak adı verilen zincirleme bir reaksiyona yol açabilir. Bir hücreden gelen ısı, komşu hücrelerin içindeki plastik ayırıcıları eritmeye başlar, bu da ek kısa devreye neden olur ve daha fazla ısı üretir. Sonuç ise saatlerce sürebilen ve söndürülmesi zor bir yangın.
Otomobil üreticileri lityum-iyon bataryalarını suya dayanıklı olacak şekilde tasarlasa da bir araç uzun süre tuzlu suda kalırsa, aşınma ve yıpranma veya korozyon tuzlu suyun bataryaya sızmasına ve yangına neden olabilir.
Bir ticaret grubu olan Sıfır Emisyonlu Taşımacılık Derneği'nin (ZETA) yönetici direktörü Albert Gore, “Şiddetli yağış veya nehir taşkınları risk doğurmaz ancak tuzlu su taşkınlarına eğilimli yerlerde elektrikli araçlar için risk vardır” ifadelerini kullandı.
Ne kadar güvendeyim?
Idaho Ulusal Laboratuvarı tarafından Ocak ayında yayınlanan bir rapora göre, Ian Kasırgası 2022'de Florida'nın güneybatısını vurduktan sonra, 3 binden fazla elektrikli araç sellerden etkilendi, ancak sadece 36'sının alev aldığı bildirildi.
Ulusal Ulaşım Güvenliği Kurulu'nda karayolu güvenliği ile ilgili özel bir soruşturma şubesinin şefi olan Thomas Barth, “Bu çok yaygın değil” dedi.
Araştırmacılar, nedenlerini anlamak için tuzlu su ile doldurulduktan sonra alev alan bataryaları inceleyerek, potansiyel olarak batarya üreticilerinin gelecekteki yangınları önlemede daha iyi olmalarını sağlıyorlar.
Michigan Üniversitesi Elektrikli Araç Merkezi Direktörü Alan Taub, “Benzinle çalışan araçların güvenliğini iyileştirmek için 100 yılımız vardı ve elektrikli araçların yüksek hacimli üretimi açısından on yıldan biraz daha fazla bir süre içindeyiz” dedi.
Elektrikli aracı sular altında kalan ne yapmalı?
Elektrikli aracınızın sel sularına kapıldığını biliyorsanız, güvenli görünse bile aracı kullanmayın. Yangınlar sel suları çekildikten saatler, günler hatta haftalar sonra başlayabilir.
İnceleme için üreticiyle irtibata geçin. Aracınızın su altında kaldığını ve sel hasarı açısından değerlendirilmesi gerektiğini açıkça belirtin.
Bir elektrikli araç sahibi olan Less, “Kulağa korkunç uyarılar gibi gelse de, elektrikli araçların sürülmesi ve sahip olunması için hala güvenli olduğuna inanıyoruz” dedi.
Batarya yangınları itfaiyeciler için bir sorun mu?
Bir afet sırasında yangın riskinin tek kaynağı elektrikli araçlar değil. Benzinle çalışan arabalar da alev alabilir ve sıklıkla alev alır. Ancak elektrikli araç yangınlarıyla farklı şekilde mücadele edilmesi gerekir.
İtfaiyeciler ısıyı azaltmak için bataryanın etrafındaki doğru yerlere su püskürtmek zorunda. Ulusal Yangından Korunma Derneği'nde üst düzey bir yönetici olan Andrew Klock, “Eğer doğru yapmazsanız, istediğiniz kadar su püskürtün, bataryanın yeniden alev almasını engelleyemezsiniz” dedi.
Dernek yaklaşık 350 bin itfaiyeciyi elektrikli araç yangınlarını söndürme konusunda eğitti, ancak ülke çapında yaklaşık 1,2 milyon itfaiyeci var ve daha fazlasının eğitime ihtiyacı var.
© 2024 The New York Times Company
