Christopher F. Schuetze and Mark Landler / The New York Times
Dünyanın en zengin insanı ve ABD’nin seçilmiş başkanı Donald Trump’ın yakın danışmanı cuma günü Almanya’nın aşırı sağcı partisini destekledi. Musk’ın desteklediği AfD’nin gençlik kanadı Alman iç istihbaratı tarafından “doğrulanmış aşırılıkçı” olarak sınıflandırılan ve neo-Nazilerle bağlantıları olan bir grup.
Musk, X’te göçmen karşıtı Almanya için Alternatif (AfD) partisinin paylaşımını öne çıkararak “Almanya’yı sadece AfD kurtarabilir” yazdı.
Musk, Almanya’da siyasi çalkantı yaşanan bir dönemde ülkenin siyaset arenasına müdahil olmuş oldu. Aynı zamanda, Washington’daki etkisini kullanarak, iki partili bir harcama anlaşmasını bozarak hükümetin Noel dönemi boyunca kapanmasını önleme çabalarını sekteye uğrattı. Almanya hükümeti kısa süre önce çöktü ve erken seçimlerin gelecek yıl yapılması planlanıyor.
Musk’ın paylaşımı, 24 yaşındaki Alman aşırı sağcı influencer Naomi Seibt’in İngilizce bir videosuna cevaben yapıldı. Seibt, anketlerde önde görünen Friedrich Merz’i, Almanya’nın reform çalışmaları için Musk ve Arjantin’in popülist lideri Javier Milei’den ilham alınması önerisini reddettiği için sert bir şekilde eleştirdi.
Seibt ayrıca Merz’in AfD ile herhangi bir koalisyona katılmayı kesin bir şekilde reddetmesini de eleştirdi. Bir zamanlar marjinal bir parti olan AfD’nin etnonasyonalist ve İslamofobik mesajları, özellikle ekonomik açıdan dezavantajlı eski Doğu Almanya’da, yerel düzeyde güçlü bir seçmen kitlesi oluşturdu.
Musk’ın yaklaşık 10 saat içinde 25 milyondan fazla görüntüleme alan paylaşımı, Almanya’nın agresif bir seçim kampanyasına başladığı bir döneme denk geliyor. Almanya, Şansölye Olaf Scholz’un üç partili koalisyonunun Kasım ayında çökmesinin ardından, 23 Şubat’ta erken seçime gidecek.
Merz’in merkez sağ Hristiyan Demokrat Birliği (CDU), diğer tüm ana akım Alman partileri gibi, AfD ile çalışmayı reddetti. Scholz ve diğerleri AfD’yi Alman demokrasisine bir tehdit olarak nitelendirdi.
AfD üyelerinin, neo-Nazi bir grubun eski üyesi olduğunu kabul eden ve toplu göçmen sınır dışı çağrıları yapan Avusturyalı aşırı sağcı Martin Sellner ile gizli bir toplantıya katıldığı haberleri, yılın başlarında büyük protestolara yol açtı. Mayıs ayından itibaren ise partinin önde gelen bir figürü, kampanya etkinliklerinde Nazi dönemi sloganlarını kullandığı için iki kez ağır para cezasına çarptırıldı.
Geçen ay, Saksonya eyaletinde polis, hükümeti devirmeyi planladığı iddia edilen sağcı bir terör örgütüne üye oldukları şüphesiyle sekiz kişiyi tutukladı. Bu sekiz kişiden üçü AfD üyesiydi ve biri seçilmiş bir yerel yetkiliydi.
Musk’ın desteği, AfD’nin üst düzey adayı Alice Weidel’den hızlı bir yanıt aldı. “Evet! Tamamen haklısınız,” diye yazdı Weidel.
Bu destek Washington’da da yankı buldu. Demokratlar ve hatta birkaç Cumhuriyetçi, Musk’ın Trump üzerindeki etkisine dikkat çekerek alarma geçti.
Eski Illinois Cumhuriyetçi Kongre Üyesi Adam Kinzinger, X platformunda "Bu kelimenin tam anlamıyla bir neo-Nazi partisi. Şaka yapmıyorum” yazdı.
Connecticut Senatörü Chris Murphy ise CNN’e verdiği bir röportajda, “Bu normal değil,” dedi. Murphy, “Elon Musk’ın ne düşündüğü genellikle Amerika Birleşik Devletleri başkanının ne düşündüğüne dönüşüyor. Ve ABD, Almanya’daki neo-Nazileri destekleyen resmi bir pozisyon alırsa, bu tam anlamıyla felaket olur” diye ekledi.
Musk, 2022’de satın aldığı X platformunu ABD ve yurtdışındaki siyaset üzerine görüşlerini ifade etmek için sık sık kullanıyor. Beş yıl önce bir göçmen teknesinin yanaşmasını yasadışı bir şekilde reddetmekle suçlanan İtalya’nın Başbakan Yardımcısı Matteo Salvini’yi destekledi. (Palermo’daki bir mahkeme, Cuma günü Salvini’yi beraat ettirdi.)
Musk ayrıca, İngiltere’de Nigel Farage liderliğindeki Reform U.K. partisinin arkasında durdu. Pazartesi günü Trump’ın Florida’daki malikanesi Mar-a-Lago’da Farage ve partinin yeni saymanı Nick Candy ile bir araya geldi ve Musk’ın Reform U.K.’ye bağış yapma olasılığını
görüştü.
Musk henüz Farage’a bir çek yazmamış olsa da, desteği konusunda pek şüphe bırakmadı. Farage’ın, Candy ve Musk ile genç bir Trump portresinin önünde poz verdiği bir fotoğrafı, “Britanya’nın Reform’a ihtiyacı var” notuyla paylaşmasına, Musk “Kesinlikle,” diye yanıt verdi.
Almanya’da, küçük ve iş yanlısı Hür Demokrat Parti’nin lideri Christian Lindner, bu ay Almanya’nın değişim ve reform düşünürken Musk ve Milei’ye bakması gerektiğini önerdi.
Seibt, X platformunda yayımladığı kaba bir şekilde düzenlenmiş video mesajında, Merz’in bu fikre karşı çıkmasını ve AfD ile çalışmayı reddetmesini eleştirdi.
AfD, şu anda yüzde 19 oranında destek alıyor ve liderleri Musk’ın paylaşımını hem daha fazla seçmen çekmek hem de Trump yönetimiyle iletişim başlatmak için bir fırsat olarak görüyor gibi görünüyor.
© 2024 The New York Times Company
