Aurelien Breeden / The New York Times
Salı günü, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve aşırı sağcı rakibi Marine Le Pen’in destekçilerine seslenişleri ve birbirlerini iğnelemeleriyle Fransa’daki seçim yeni bir evreye girdi. İki aday da özellikle ülkenin soluna olan çekiciliğini artırma peşindeydi.
Macron konuşmasını doğu Fransa’da gerçekleştirirken Le Pen Normandiya’daydı. 24 Nisan’daki ikinci turda karşılaşacak adaylar, 2017 seçimlerinin rövanşını oynayacak.
İkisi de pazar günkü ilk turda 5 yıl öncesinden daha çok oy aldı. Macron’un oyu yüzde 24.01’den yüzde 27.85’e yükselirken, Ulusal birlik partisinden Le Pen oyların yüzde 23.15’ini aldı.
Son anketlere göre Macron’un kıl payı önde olduğu, çekişmeli bir oylama tahmin ediliyor.
Macron tempoyu arttırdı
Macron seçimlere iki haftadan az süre kalmışken temposunu artırdı. Fransa Cumhurbaşkanı, ilk tur seçim kampanyasının dikkatsiz olduğu ve Ukrayna’daki savaşı sonlandırmak amacıyla yaptığı diplomasinin dikkatini dağıttığı eleştirilerini defetmek amacında.
Alsas bölgesindeki Mulhouse’da görünen Macron, onu dinlemeye gelmiş kitlenin içinde yürürken bir yandan destekçilerinin elini sıktı diğer yandan da ona karşı olanlarla müzakere etti. Macron’u desteklemeyenlerin pek çoğu alım gücü, sosyal yardım ve hastane finansmanı hakkında sorular sordu.
Televizyon muhabirlerine “Sahadayım” diyen Cumhurbaşkanı, son iki gündür popüler olmadığı kentlere gitmeye özen gösterdiğini belirtti.
Le Pen'i yönetmeye uygun olmayan biri olarak göstermeye çalıştı.
Örneğin Le Pen AB’den çıkmaya niyetinin olmadığını söylüyor ancak sözünü verdiği pek çok politika birliğin kurallarına ters. Macron onun verdiği güvenceleri safsata olarak nitelendirdi.
Ardından Strasbourg’daki halkla buluşan Macron, bu seçimlerin aynı zamanda Avrupa için bir referandum anlamına geldiğini söyledi. Destekçileri kentin katedralinin gölgesinde Fransa ve AB bayrakları sallıyordu.
Birbirine zıt vaatler
Macron'un partisi La République en Marche’ın Fransa Parlamentosu'nun alt kanadındaki milletvekili Roland Lescure, artık kampanyanın Macron'u seçmenlerle mümkün olduğunca doğrudan yüz yüze görüşmeye odaklandığını söyledi.
"Yöntem temasa dayalı'' diyen Lescure, Le Pen'in seçilmesinin gerçek bir risk olduğu konusunda uyarıda bulundu: “Kampanyayı tüm hızıyla ve sonuna kadar yürütmeliyiz."
Lescure, Macron'un Covid-19 salgını ve Ukrayna'daki savaş boyunca dümende olan bir lider itibarının ona yeni bir dönem kazandırmak için yeterli olmadığını, seçmenleri aşırı sağ tehdidi konusunda uyarmadığını söyledi.
Milletvekili ”Durum meleklere karşı şeytan değil. Temelde birbirleriyle çakışan sosyal modeller. Marine Le Pen'in Fransa'ya neler yapabileceğini göstermemiz gerekiyor" diye konuştu.
İki adayın da hedefi Mélenchon
2007'den 2012'ye kadar Fransa'nın sağcı cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, salı günü Macron’a desteğini açıkladı. Le Pen'in kampanyası, Macron'un resmi başkanlık portresini anımsatan resmi bir poster yayınladı. Posterde "Tüm Fransızlar için" yazıyor.
Pazar günü Fransa’nın geleneksel sol ve sağ partileri çöktükten sonra, adayların odak noktası ilk turda oy kullanmayanlar ve Jean-Luc Mélenchon’u tercih edenler. Radikal solcu ve tecrübeli siyasetçi yüzde 21.95’lik oyla üçüncü olmuştu.
Bu Le Pen için temel mallarda daha düşük satış vergisi gibi ekonomik teklifleri öne çıkarmak ve aynı zamanda aşırı sağ politikacı Éric Zemmour’la da bir kol mesafesini korumak anlamına geliyor.
Başkanlık adaylığıyla Fransız siyasetini sarsan televizyon yorumcusu Zemmour pazar günü dördüncü oldu. Anketler onu ilk turda seçenlerin yüzde 80'inden fazlasının ikinci turda Le Pen'e oy vermeyi planladığını gösteriyor. Bu sebeple, Le Pen kendini yeniden tanıtmaya çalışırken bu kesime oynaması için pek sebep yok.
Le Pen salı günü France Inter radyosuna "O istemiyor, ben de istemiyorum" diyerek Zemmour'u bakanlarından biri yapma olasılığını kesin bir dille reddetti.
Macron’un Mélenchon seçmenlerini ikna edebilmesinin yolu ise sol politikalarda tabu olan önerileri üzerinde çok durmamaktan geçiyor. Özellikle de Fransa’nın devlet emeklilik sistemini devam ettirebilmek için emeklilik yaşının 62’den 65’e yükselmesi gerektiği fikri.
Pazartesi günü, 2023'ten başlayarak emeklilik yaşını kademeli olarak yılda dört ay geriye çekeceğini vurguladı ancak sonraki aşamalarda planın yumuşatılmasını tartışmaya açık olduğunu söyledi. Politikanın tartışmaya ne zaman ve nasıl açılacağı konusunda yorum yapmadı. Macron'un ilk döneminde emeklilik teklifleri kitlesel grevler ve protestolarla raydan çıkmıştı.
Mélenchon gençler arasında popüler
Salı günü, kalabalıkla kaynaştığı Normandiya'daki Vernon kasabasında düzenlediği basın toplantısında konuşan Le Pen, Macron'un tavizini solcu seçmenleri çekmek için zayıf bir girişim olarak gördüğünden kaale almadı ve kampanyasını "toplumsal katliam" olarak nitelendirdi.
Halk inisiyatifinin önerdiği referandumlar için bir mekanizma oluşturmak veya Parlamento'da nispi temsil getirmek gibi Mélenchon destekçilerini etkileyeceğini umduğu birkaç teklifi detaylandırdı.
Le Pen “İnsanlara sesini geri veren bir başkan olmaya niyetliyim” dedi.
Mélenchon özellikle Lille, Marsilya, Montpellier ve Nantes gibi şehirlerde öne çıkan kentsel seçmenler arasında popülerdi ve Fransa'nın gençleri arasında yüksek puanlar aldı.
Ipsos ve Sopra Steria anket enstitüleri tarafından yapılan araştırma, 35 yaş ve altındakilerin yüzde 30'undan fazlasının Mélenchon’a oy verdiğini bulguladı.
© 2022 The New York Times Company
