Andrew E. Kramer / The New York Times
Ukrayna Çarşamba günü yaptığı açıklamada, ABD ve diğer müttefikleri tarafından kısa süre önce ikmal edilen uçaksavar füze stoklarını kullanarak Rusya'nın bir gecede topraklarına fırlattığı 30 füze ve kamikaze insansız hava araçlarını düşürdüğünü duyurdu.
Bu, son aylarda oldukça zorlanan Ukrayna'nın mücadelesini desteklemek için Batılı silahların yenilenmesinin öneminin altını çizdi.
Hava sahasında yoğun çatışma
Ukrayna'nın başkenti Kiev'de yetkililer, başkente yaklaşan ya da şehrin üzerinde yükselen füze ve patlayan insansız hava araçlarının tamamını vurduklarını açıkladı. Çoğunlukla Batı tarafından sağlanan hava savunma sistemleri ile gelen Rus füzeleri arasındaki hava düellosu, saat 3'ten kısa bir süre önce şehrin üzerinde gerçekleşti.
Yılın başlarında Ukrayna'nın hava savunma mühimmatı tehlikeli denebilecek seviyede azalmıştı. Bazı bataryalardaki komutanlar füzelerinin karneyle verildiğini ve Rus füzelerinin engellenmeden içeri girmesine izin verildiğini söyledi. Devlet Başkanı Volodimir Zelenski defalarca ABD yapımı Patriot hava savunma sistemleri için talepte bulundu.
Zelenski, Çarşamba günü Ukrayna'nın orta kesimlerindeki Kryvyi Rih'te bir apartman bloğuna füzelerin ya da düşen molozların isabet etmesi sonucu sekiz kişinin ölmesi ve 21 kişinin de yaralanması üzerine bu talebini yineledi. Bu füzeler Çarşamba günü erken saatlerdeki ilk dalgadan sonra ateşlendi.
Batıdan Ukrayna'ya silah akıyor
Biden yönetimi Ukrayna'ya fırlatma rampaları, füze stokları ve hedefleri bulmak için güçlü radar antenlerinden oluşan bir Patriot sistemi daha vermeye karar verdi. Diğer ülkeler de Ukrayna'ya Patriot rampaları transfer etmeyi düşünüyor. Almanya Savunma Bakanı Boris Pistorius bu hafta yaptığı açıklamada, Almanya'nın kendi stoklarından ve Danimarka, Hollanda ve Norveç'in stoklarından 100 füze bağışını organize ettiğini ve bunlardan 32'sinin şu ana kadar teslim edildiğini söyledi.
Saldırı Çarşamba günü gerçekleşirken, patlamaların oluşturduğu ışıklar ufuk çizgisini aydınlattı ve patlamalar duyuldu. Yetkililer, bir sivilin düşen enkaz nedeniyle yaralandığını söyledi.
Kiev'in askeri yöneticisi sosyal paylaşım sitesi Telegram'da yaptığı paylaşımda "Düşman başkente bir füze saldırısı daha düzenledi" dedi. Son dönemdeki Rus saldırılarının tipik bir örneği olan bu saldırıda insansız hava araçları ve seyir füzeleri de dahil olmak üzere çeşitli silahlar bir arada kullanıldı. Bu taktikle Ukrayna'nın hava savunmasına aşırı yük bindirilmesi amaçlanıyor.
Füze yağmuru
Rus hava sahasında uçan bombardıman uçaklarından fırlatılan seyir füzeleri, İran tasarımı Shahed patlayıcı insansız hava araçlarının yaylım ateşiyle eş zamanlı olarak Kiev'e ulaşacak şekilde zamanlandı. Ukrayna hava kuvvetlerine göre bu saldırıda Rusya ayrıca üç balistik füze, orta menzilli bir İskender füze, karadan fırlatılan balistik füze ve uçaklardan gönderilen ve hipersonik hızlarda uçan Kinzhal ya da Hançer füzesi ateşledi. Ukraynalı ve Batılı yetkililer Hançer füzelerine karşı tek savunmanın Patriot önleme füzeleri olduğunu belirttiler.
Hava kuvvetleri tarafından yapılan ve bağımsız olarak teyit edilemeyen açıklamada, Ukrayna'nın altı füzeden beşini ve 24 Shahed insansız hava aracının tamamını düşürdüğü belirtildi.
Ukrayna'nın insansız hava araçları ve füzeleri engelleme oranı, hava savunma mühimmatının azalması ve Rusya'nın mevcut savunma sistemlerinden kaçmak için taktikler geliştirmesi nedeniyle bu yılın ilk aylarında bir yıl öncesine göre düşmüştü.
Ukrayna'nın hava savunması zayıf
Ukrayna hava kuvvetlerinden alınan verilere göre Nisan ayına kadar olan 12 aylık dönemde insansız hava araçlarının ortalama düşürülme oranı yüzde 80 civarındaydı. Veriler, füzelerin durdurulma oranının bu yılın bazı aylarında yüzde 50'nin altına düştüğünü gösteriyor.
Hava savunmasını güçlendirmenin ötesinde, Amerikan silahlarının gelişi cephe hattı boyunca sallantıda olan mevzilerin korunmasında yardımcı oldu ve askerlerin söylediğine göre kuzeydoğu Kharkiv bölgesindeki bir Rus saldırısını yavaşlattı. Mühimmat sıkıntısından yakınan birlikler ise yeniden taarruza geçti.
ABD'de Kongre, aylarca süren gecikmelerin ardından Nisan ayında ek yardımı onayladı ve ABD ordusu Ukrayna'ya topçu mühimmatı ve Stinger kısa menzilli uçaksavar füzeleri ve Javelin tanksavar füzeleri gibi silahlar göndererek Ukrayna'nın cephaneliğini yeniledi.
Ukrayna küçük birlikleri de hedefine aldı
Topçu mevzilerinde görev yapan askerlerin söylediğine göre bunun bir etkisi, Rus askerlerinden oluşan küçük gruplara ateş etmeyi yasaklayan kuralların kaldırılması oldu; zira sınırlı mühimmatın bu gruplara harcanmasına değmeyeceği düşünülüyordu. Artık Ukrayna kuvvetleri, bu noktada strateji değişikliğine giderek küçük birliklerin bu tür saldırılarıyla karşılaşan cephedeki askerlere ateş desteği sağlayabiliyor.
Avrupa ülkeleri de Ukrayna'ya hava savunma füzeleri tedarikini arttırdı. Ukrayna Ulusal Havacılık Üniversitesi'nde kıdemli bir araştırmacı olan Valeriy Romanenko, kısa, orta ve uzun menzilli sistemler için daha fazla füzenin mevcut olmasıyla Ukrayna'nın Rus füze saldırıları sırasında önleme oranını artırmasının beklenebileceğini söyledi.
Uzun menzilli Amerikan Patriot sistemlerine ve SAMP/T adı verilen Fransız ve İtalyan uzun menzilli bir sisteme ek olarak Ukrayna bir dizi Batılı kısa ve orta menzilli hava savunma sistemi de kullanıyor. Bunlar arasında bir ABD-Norveç tasarımı olan NASAMS hava savunma sistemi, Amerikan Hawk füzeleri ve yakın zamanda geliştirilen bir Alman sistemi olan IRIS-T yer alıyor.
Rusya yer tespiti için saldırı yapmış olabilir
Romanenko, Çarşamba günkü saldırının seyir füzelerinin düşürülmesinde iyi sonuçlar verdiğini, ancak Ukrayna'nın hava savunmasının eksikliklerden sonra tamamen yenilenip yenilenmediğini tespit etmek için çok az sayıda ateşleme yapıldığını söyledi. Romanenko, yaylım ateşinin muhtemelen Rusya'nın Ukrayna hava savunma mevzilerinin yerini tespit etmek için yaptığı bir araştırma saldırısı olduğunu söyledi. Asıl test daha büyük bir yaylım ateşiyle yapılacaktır.
Polonya tetikte
Komşu Polonya'da ordu, Rus füzeleri Ukrayna'da uçuş halindeyken hava sahasını savunmak üzere jetlerini havalandırdığını açıkladı.
Kentin askeri yöneticisi Ruslan Kravchenko Telegram'da yaptığı bir başka paylaşımda, Çarşamba günü Kiev'de düşen enkazın bir sivili bacağından yaraladığını söyledi. Düşen füze enkazı ayrıca iki ayrı noktada yangına yol açtı.
Gökten yağan enkaz tehlike saçıyor
Bazen küçük metal parçaları, bazen de ağır roket motorlarından oluşan enkaz, bu tür çatışmaların ardından Kiev'e yağıyor ve çoğu zaman yaralanmalara neden oluyor. Enkaz hem Ukrayna savunmasından hem de gelen Rus füzelerinden kaynaklanıyor.
Rusya son saldırılarında elektrik santrallerini hedef aldı ve bu ay itibariyle Ukrayna'nın elektrik üretim kapasitesinin yaklaşık yarısı yok edildi. Bunun sonucunda hükümet ülke çapında elektrik kesintisi uygulamaya başladı.
©️ 2024 The New York Times Company
