Japonya'nın binaları depreme nasıl dayanıyor?

Emma Bubola / New York Times

Sismik aktivitelerin yoğun olduğu Pasifik Ateş Çemberi üzerinde yer alan ada ülkesi Japonya’da büyük depremler ve tsunamiler sıklıkla görülüyor. Ülkenin böyle bir coğrafyada yer alması, geçtiğimiz yüzyıl boyunca depreme en dayanıklı binaları yapmasını sağladı. Bu binalar büyük depremlere dayanmanın yanı sıra sarsıntıdan hemen sonra bile kullanılabilecek kapasiteye sahip.

Japonya en yıkıcı depremlerde bile hayat kurtarmayı başardı. Bunu, deprem yatırımları, hükümet talimatları ve sismik riske iyi uyum sağlayan mühendislik kültürü ve her depremden sonra yapılan güçlendirmeler sayesinde başardı. 19. yüzyılın sonlarında Mino ve Owari eyaletlerinde yaşanan deprem ve 1923 yılında 140 bin kişinin ölümüne neden olan 1923 Büyük Kanto Depremi sonrasında Japonya, daha sağlam binalara yönelik araştırmalara ve yeni inşaat standartlarının getirilmesine yöneldi. Sonraki yıllarda ülkede meydana gelen her büyük deprem, düzenlemeleri daha da iyileştirmeye yönelik hamlelere yol açtı.

Deprem araştırmalarına milyarlarca dolar harcadı

1995 yılında Kobe şehrinde meydana gelen depremde yaklaşık 6 bin kişi öldü ve on binlerce kişi de yaralandı. Bu olaydan sonra Japonya, daha güvenli yapılara ve eski yapıları daha sağlam hale getirmeye yönelik teknolojik araştırmalara milyarlarca dolar yatırım yaptı.

2011 yılında, 8,9 büyüklüğündeki deprem Japonya'nın kuzeydoğu kıyısını vurduğunda, dev bir tsunamiyi tetikleyerek Fukushima’da nükleer felakete neden oldu. O yıl birçok bina zaten ekstra çelik destek, hidrolik amortisörler ve sismik izolasyon gibi güvenlik önlemleriyle donatılmıştı. 19.000'den fazla kişinin ölümüne yol açan bu depremin ardından Japonya, kıyı kentlerini korumak için yüksek deniz duvarları inşa etti. Bununla da kalmayan ülke, vatandaşlarını otomatik olarak uyarmak ve bent kapaklarını kapatmak için sensörler de inşa etti. Ülkedeki deprem ve tsunami tatbikatları vatandaşlar için rutin bir uygulama.

Katı inşaat yönetmelikleri

Japon yetkililer 1 Ocak’ta Ishikawa vilayetinde meydana gelen depremden kaynaklanan hasarın boyutunu değerlendiriyor. Ülkenin yayın kuruluşu NHK, itfaiyenin çok sayıda evin çöktüğüne ve insanların enkaz altında kaldığına dair ihbar aldığını bildirdi. Uzmanlara göre Japonya'nın inşaat yönetmelikleri, güçlendirme kararını ev sahiplerine bırakan ABD’deki yönetmeliğe oranla daha katı.