Julian E. Barnes, Maria Varenikova, Paul Sonne / New York Times
Ukraynalı ve Batılı yetkililere göre Kremlin, Ukrayna tarafından Rus Karadeniz Filosu'na düzenlenen bir dizi yıkıcı saldırının ardından üst düzey donanma komutanını görevden aldı. Son beş yıldır Rus donanmasının başında bulunan Amiral Nikolai Yevmenov komutanlıktan alındı ve yerine Rusya'nın Kuzey Filosu Komutanı atandı. Rus yayın organlarının isimsiz kaynaklara dayandırdıkları haberlerle Yevmenov'un görevden alındığını duyurdu. Financial Times ise gelişmeyi Ukraynalı yetkililere dayandırarak duyurdu. Ancak Rus hükümeti personel değişikliklerini doğrulamayı reddetti.
ABD'li yetkililer Ukrayna'nın geçen yıl doğu ve güney Ukrayna'da gerçekleştirdiği karşı saldırının büyük ölçüde başarısız olduğunu ancak Kırım Yarımadası'ndaki saldırılarının ve Karadeniz Filosu'na yönelik saldırılarının beklenmedik ölçüde etkili olduğunu değerlendirdi. Elde edilen zaferler Ukrayna'nın geleneksel bir donanması ya da savaş gemilerinden oluşan bir filosu olmadığı için şaşırtıcı oldu. Ukrayna bunun yerine Rus gemilerine saldırmak için denizden insansız hava araçları ve füzeler kullandı.
6 ayda 15 Rus gemisi batırdı
ABD'li yetkililer Ukrayna'nın son altı ay içinde 15 Rus gemisini batırdığına inanıyor. Avrupalı yetkililer, deniz zaferlerinin Batı Karadeniz'i yeniden açtığını ve Ukrayna'nın Odesa'dan yeniden tahıl sevkiyatı yapmasına olanak sağladığını söyledi. Ukraynalı bir askeri istihbarat yetkilisi Yevmenov'un komutanlıktan alınmasının Rus gemilerinin kaybıyla doğrudan ilgili olduğunu söyledi.
Karadeniz filosunun üçte biri yok edildi
Ukrayna iki yıldır savaşta Rusya'nın bir zamanlar 80 gemiden oluşan Karadeniz filosunun üçte birinin yok edildiğini tahmin ediyor. Nisan 2022'de Rus amiral gemisi Moskva'nın Ukrayna yapımı bir füzeyle batırılması Ukrayna'nın en büyük sembolik zaferlerinden biriydi. Ancak daha yakın zamandaki kazanımlar önemliydi. Saldırılar sonucunda Rusya filosunu Ukrayna kıyılarından ve Batı Karadeniz'den geri çekti.
Polonya Dışişleri Bakanı Radoslaw Sikorski Ukrayna ordusunun Karadeniz'in batı kesiminin kontrolüne ilişkin savaşı temelde kazandığını söyledi. The Christian Science Monitor tarafından Washington'da düzenlenen toplantıda gazetecilere konuşan Sikorski, "Ukrayna tahılı artık yeniden Boğazlar üzerinden Ukrayna'nın geleneksel pazarları olan Afrika ve Çin'e akıyor" dedi.
"Ukrayna başarısını sürdürebilir"
ABD Senatosu'nda yapılan oturumda CIA Direktörü William Burns, ABD'nin ek askeri yardım sağlaması halinde Ukrayna'nın Kırım'a ve Karadeniz Filosu'na karşı daha fazla saldırı düzenleyebileceğini söyledi. Raporunda Ukrayna'nın bu tür taktikleri iki katına çıkarması gerektiğini yazan Burns, "Ukrayna sadece Kırım'daki derin nüfuz saldırılarıyla değil, aynı zamanda Karadeniz Filosuna karşı da Rusya'ya bedel ödetmeye devam edebilir ve son altı ay içinde 15 Rus gemisinin batırılmasıyla sonuçlanan bu başarıyı sürdürebilir" dedi.
Ukraynalı analistlere göre Rusya'nın kararı mantıklı
Ukraynalı askeri analistler, Rusya'nın filosunu saldırılardan koruma çabalarının başarısız olduğu göz önüne alındığında, en üst düzey deniz komutanını değiştirme kararının mantıklı olduğunu söyledi. Askeri analist Oleksandr Kovalenko Ukrayna medyasına "Ruslar saldırılarımıza karşı koyma etkinliğini arttırmak için ne yaptı? Hiçbir şey. Şu anda savaş gemilerinin güvenliğini artırmak için etkili bir çözümleri yok. Uygulayabildikleri tek çözüm Sivastopol'dan Novorossiysk'e kaçmak oldu" dedi.
Yerine kuzey filosunun komutanı atanacak
Rus yayın organları Yevmenov'un yerine Rusya'nın Kuzey Filosu Komutanı Amiral Alexander A. Moiseyev'in atanacağını bildirdi. Ancak Yevmenov, Rus ordusunun resmi internet sitesinde hala donanma komutanı olarak listeleniyor. Kremlin sözcüsü Dmitri Peskov gazetecilere yaptığı açıklamada "Gizli olarak sınıflandırılmış kararnameler var. Bunlar hakkında yorum yapamam. Bu konuda yayınlanmış açık bir kararname yok" dedi. Bunun yerine Rus ordusu salı günü Umman Körfezi'nde aralarında İran ve Çin ile ortak tatbikata katılan Rus donanma gemilerinin de bulunduğu deniz operasyonlarına ilişkin açıklamalar yaptı.
İlk kez yaşanmıyor
Rus donanmasının liderliğiyle ilgili sorular kamuoyunda ilk kez cevapsız kalmıyor. Şubat ayında Rus Telegram kanalları, Karadeniz Filosu'nun en üst düzey subayının görevden alındığını bildirdi, ancak Rus ordusunun web sitesinde hala filonun komutanı olarak listelenmeye devam ediyor. Geçtiğimiz yıl Ukraynalı yetkililer aynı komutanı öldürdüklerini iddia etmiş, ancak Rusya komutanın hayatta olduğunu kanıtlamak için röportaj verirken çekilen görüntülerini hızla yayınlamıştı.
©️ 2024 The New York Times Company
