Maria Varenikova ve Andrew E. Kramer / The New York Times
Kolia Ribitva; Ruysa, Ukrayna’yı işgal ettikten bir gün sonra 25 Şubat tarihinde anneannesi ve küçük kız kardeşiyle birlikte Kiev’i hızlıca ve gereksiz duygusallığa yer bırakmadan terk etti. Batıya doğru yol aldılar. Ebeveynleri ve erkek kardeşi savaşta orduya yardım etmek için başkentte kaldı. Ribitva, yaşamındaki en zor seçimlerden biri olmasına rağmen savaşın gerçekliğini anladıklarını ve kararın dakikalar içinde alındığını anlatıyor.
24 yaşındaki Ribitva kenti terk ederken bir daha dönememe ihtimalin olduğunu farkındaydı. Ancak iki hafta önce Ukrayna askerleri, Rusları Kiev’in banliyölerinden püskürtmeye başlamışken, başkente döndü. Binaları harabeye dönüştürüp Kiev’in sakinlerini metro istasyonlarında sığınmaya iten bir aylık bombardıman sonrası, kentte göreceli bir sakinlik tekrardan sağlanıyor. Ve Ribitva gibi insanlar evlerine dönüyor. Ribitva yazdığı bir dizi mesajda “Yaşadığım duygular garip. Açıklaması zor. Bu yalnızca bir ev değil. Bir sembol. Ayrıca tabii ki, aileme ve arkadaşlarıma sarılmak için heyecanlıydım” diyor.
Kiev canlanıyor
Kiev’deki insanlar, bu hafta metro hattını sığınmak yerine ulaşım için kullanıyor. Bütün istasyonlar çalışma da mağazaların tamamı daha açılmadı. Yaklaşık 150 otobüs ve 30 tramvay yeniden çalışmaya başladı. Belediye Meclisi, geçen hafta içinde 500'den fazla işletmenin yeniden açıldığını bildirdi. Batı Ukrayna'dakiler ve Avrupa'nın başka bölgelerindekiler de dahil olmak üzere öğrenciler için çevrimiçi eğitim başladı. Bazı sokaklarda hala kontrol noktaları ve barikatlar var. Ağır kum torbaları şehrin mimarisinin bir parçası olmaya devam ediyor. Ancak kente varan ana yollarda konvoylar oluşturan araçlar da görülüyor.
Araçlar savaşın ilk günlerinde ters istikamette başkentten kaçmaya çabalıyor, anayolları tıkıyordu. Ukrayna cumhurbaşkanlığı ofisinin başkan yardımcısı Andriy Smirnov, haber medya kuruluşlarına, yeterli sayıda hakimin başkente döndüğünü, mahkemelerdeki duruşmaları yeniden başlatmayı düşündüklerini söyledi.
Kiev’in gönüllüleri
Birçok Kiev sakini kentten kaçarken, geride kalıp tehlikelere göğüs gerenlerde mevcuttu. Kent yetkilileri, işgal sırasında Kiev’in nüfusunun yarısının evlerinde kaldığını tahmin ediyor. Kentte kalanlar Ribitva’nın ebeveynleri ve kardeşi gibi Ukrayna kuvvetlerine gönüllü olarak katıldı ve Kiev’in savunulmasında kilit bir rol üstlendi. Hatta, Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi'nin eski sekreteri Oleksandr Daniliuk gönüllüleri ordunun dördüncü kolu olarak nitelendirmişti. Sıradan yaşamlarında orduyla ilgisi olmayanlar dahi internetten çelik yelekler ve tüfek dürbünler satın alarak askerlere bağışladı. Çatışmalarda yaralananlar için tıbbi tahliye örgütleri oluşturup mutfaklarını askerlerin yemek yediği alanlar haline getirdiler.
Daniliuk gönüllü hareketinin Rus ve Ukrayna orduları arasındaki önemli bir farkı açığa çıkardığını vurguladı. Ona göre Rusya'nın ordusu yukarıdan aşağıya, Ukrayna toplumu ve hatta silahlı kuvvetleri ise büyük ölçüde yatay olarak örgütlendi. Daniliuk “Konunun esasını söyleyeyim. Gönüllüler bu savaşta bir başka güç. Onlar olmasaydı savaşma kapasitemizin yarısına sahip olurduk. Gönüllüler bazen hayatlarını riske atarak olağanüstü bir iş çıkarıyorlar. Gurur duyuyorum" diye konuştu.
İşletmeler açılıyor
Şimdi işletmeler açıldıkça, orduya verilen desteği kar amaçlı faaliyetlere birleştiriyorlar. Lokantacı ve Foodies gastronomi grubunun kurucusu Yana Zhadan, geçen hafta sonu Bus Station adlı pizzacısını yeniden açtı. Şirketinin askerlere ve sivillere bedava pizza sağladığını anlatıyor. Zhadan, “Çalışmamızda üç ana hedef görüyorum. Şirket çalışanlarını desteklemek, şehrin ekonomisini vergiler ve kamu hizmetleri aracılığıyla canlandırmak ve gönüllülük ile destek sağlamak” diyor.
Lokantacı, baş aşçısının geçen ay boyunca ücretsiz yemek pişirdiğini ancak buna devam edebilmek için düzenli ticari faaliyetlere geçiş yapılması gerektiğini söyledi: "Herkes işini yapabilmek istiyor, çünkü en çok bu şekilde etki edebilir ve yardımcı olabilirsiniz”.
"Yemek bir süreliğine güvende hissettiriyor"
Zhadan “Şehir yaşıyor. Sokaklarda çocuklar, pazarlarda çiçekler var. Kiev'liler birbirine yakın olmak istiyor. Ve yemek, onları en azından bir süreliğine güvende hissettiriyor" diyor.
"Geri dönmek gerçek mutluluk"
Ribitva, büyükannesi ve kız kardeşi ile batıya gittiğinde bazı gönüllü işler yaptı, ancak kısa süre sonra evini özledi. “Hissetiklerim tuhaf” diyen Ribitva, her zamanki hayatına dönme yolunda olduğunu ancak hiçbir şeyin de bir daha normal olmayacağını farkında olduğunu söylüyor. Geri dönebilmenin gerçek mutluluk olduğunu anlatıyor: İlk tanıdık sokakları gördüğünüzde burada olduğunuza bile inanamıyorsunuz. Garip, neşeli ve acı verici.
Ribitva geride bıraktığı dairesinde herhangi bir hasarın olmadığını söyledi. Ailesinin işgal sırasında sığınak olarak kullandığı koridorda, yere bıraktıkları battaniyeler ve vakit geçirmek için oynadıkları bir masa oyunu vardı. Mutfakta ise dokunulmamış bir çorba tası duruyordu. Ribitva hayatındaki aksamalara rağmen Kiev'e dönmesinin, kendisine bir tür zafer hissi verdiğinden bahsediyor: Ama bunun aldatıcı olduğunu anlıyorsunuz. Zafer çok uzakta, güvenlik kırılgan. Ülkenin birçok yerinde her şey daha da kötüye gidiyor. Banliyölerde yaşananları hatırladıkça mutlu olamazsınız. Sevinç yok, sadece öfke ve kayıtsızlık var. Geri dönecek bir yeri olmasına rağmen çatışmalara katılan herkese sonsuz minnettarım. Kiev direndiği için gurur duyuyorum.
© 2022 The New York Times Company
