David E. Sanger, Peter Baker / New York Times
Başkan Joe Biden, Gazze'de yedi World Central Kitchen yardım çalışanının öldürülmesinden dolayı "öfkeli ve üzgün" olduğunu söylediğinde, kullandığı güçlü dil bir soruyu gündeme getirdi: Bu saldırı, trajik bir hata olsa bile, İsrail'e gönderdiği silahlara şartlar koymasına yol açar mı? Beyaz Saray şu ana kadar Biden'ın öfkesinin, her etkileşimi gergin olan Başbakan Bünyamin Netanyahu ile bir kırılma noktasına yol açıp açmadığı konusunda açıklama yapmadı. Biden yönetiminden üst düzey bir yetkiliye göre ikilinin görüşmesi planlanıyor. Ancak Biden, en azından kamuoyu önünde, tepkileri öfkeli açıklamalarıla sınırladı.
"Kırmızı çizgiyi aşacak"
Biden, güneydeki Refah kentine yönelik bir bombardıman kampanyası başlatmanın "kırmızı çizgiyi" aşacağı konusunda ısrar etti ancak bunun sonuçlarını açıklamadı. Salı günü yaptığı açıklamada, World Central Kitchen konvoyuna yapılan saldırının İsrail'in "yardım çalışanlarını korumak için yeterince çaba sarf etmediğinin" bir kanıtı olduğunu söyledi ancak davranışlarının nasıl değişmesi gerektiğini belirtmedi.
ABD'nin tedarik ettiği silahlara koşul getirilmesi için aylardır baskı yapan Biden'ın en coşkulu destekçilerinden Senatör Chris Van Hollen "Umarım bu Başkan'ın rotasını değiştirdiği an olur. Netanyahu Başkan'ın taleplerini görmezden geldi ama biz yine de kullanımlarına hiçbir kısıtlama getirmeden 2,000 kiloluk bombalar gönderiyoruz. Önce bombaları gönderip sonra bazı güvenceler almayı ummamalıyız" diyerek sözlerini tamamladı.
Ukrayna'daki silahlara kullanım kısıtlaması getirmişti
Amerikan silahlarının nasıl kullanılacağına ilişkin koşullar genellikle standarttır; bazıları Kongre tarafından, bazıları da Başkan ya da Dışişleri Bakanı tarafından konuluyor. Örneğin Ukrayna'nın Rusya'ya Amerikan yapımı silahlar atmasına izin verilmiyor. Hükümet içinde, bir yardım paketinin Kongre'den geçmesi halinde Kiev'e daha güçlü füzeler verilip verilmeyeceği konusunda hala tartışmalar var.
İsrail hep istisna oldu
Ancak İsrail her zaman bir istisna oldu. Çoğunluk lideri Senatör Chuck Schumer İsrail'de yeni seçimleri teşvik eden ateşli bir konuşma yaptığında bile silahlara sınırlama getirme çağrısında bulunmayı reddetti. Ertesi gün kendisine sorulduğunda Schumer bu konuyu tartışmak bile istemediğini söyledi. Biden'ın talep edebileceği başka adımlar da var. Örneğin ABD, yardım konvoylarına İsrail ordusunun eşlik etmesi ya da iki ABD'li senatörün şubat ayında Netanyahu'ya ilettiği gibi, yakınlardaki İsrail askeri birliklerinin yardım sağlayanlarla sürekli iletişim halinde kalması konusunda ısrarcı olabilir.
Saldırı, meselelerin hiçbir zaman çözülemediğini gösteriyor
Bir katılımcının söylediğine göre Başbakan, toplantıda hazır bulunan bir yardımcısına, gıda ve ilaç için güvenli geçişle ilgili sorunların zaten ele alındığını düşündüğünü söyledi. Ancak her ikisi de Demokrat olan Delaware'li Chris Coons ve Connecticut'lı Richard Blumenthal adlı senatörlere konuyu askeri komutanlarına ileteceği konusunda güvence verdi. Pazartesi günkü saldırı, bu meselelerin hiçbir zaman tam olarak çözülemediğini gösteriyor.
Çarşamba günü gazetecilerin Biden'ın konuyla ilgili düşüncelerini sorması üzerine Beyaz Saray ulusal güvenlik sözcüsü John Kirby, Başkan'ın yardım görevlilerine yönelik saldırıyı kınayan açıklamasını hatırlattı. Kirby, "Dünkü açıklamada hayal kırıklığını hissedebileceğinizi düşünüyorum" dedi.
Biden için kırılma noktası olması mümkün
Hamas'ın 7 Ekim'deki terör saldırılarından bu yana geçen altı ay içinde ABD'nin Netanyahu ile ilişkilerinde çakıldığı ve ortak hedeflere ilişkin açıklamaların iki ülkenin savaşın nasıl yürütüleceği konusunda derin anlaşmazlıklar içinde olduğu gerçeğini gizleyemediği başka anlar da oldu. Ancak Gazze'de kıtlığı önlemeye yönelik en başarılı çabalardan biri olan World Central Kitchen konvoyuna yönelik saldırının Biden için bir kırılma noktası olması mümkün.
Yardım kuruluşunun şefini şahsen tanıyor
Biden yardım operasyonun arkasındaki ünlü İspanyol asıllı Amerikalı şef José Andrés'i şahsen tanıyor ve Washington'daki restoranları şehrin güç simsarlarının uğrak yeri. Biden salı günü, Andres'in The New York Times'da bir konuk makale yayınlamasından kısa bir süre önce şefi aradı. Makalede kısaca şu ifadeler vardı: İsrail bu savaşın yürütülme şeklinden daha iyidir. Sivillere gıda ve ilaç ulaştırılmasını engellemekten daha iyidir. Hareketlerini İsrail Savunma Kuvvetleri ile koordine eden yardım görevlilerini öldürmekten daha iyidir.
Ancak yardımcıları, Biden'ın Netanyahu ile açıkça ters düşmekten kaçındığını ve bunun Başbakan'ın işini daha da zorlaştıracağını düşündüğünü söylüyor. Sonuç olarak Biden, partisinin ilerici kanadı (ve giderek artan bir şekilde ılımlılar) tarafından çok temkinli davranmakla eleştirilen ve İsrail'in kendini savunma kabiliyetini sınırlandırdığı yönünde algınlanmak istenmeyen bir kutunun içinde.
Davranışını değiştireceğinden şüpheliler
Son haftalarda Biden, İsrail'e yönelik baskı kampanyasını iktidarından ayırmaya çalıştı. Eğer kullanmayı seçerse bu kampanya ülkenin silah tedarikini sınırlandırmak için olacak. Nitekim bazı kıdemli diplomatlar, sert sözlerine rağmen Biden'ın yaklaşımını değiştiren anın bu olacağından şüpheliydi. İsrail'in eski büyükelçilerinden Daniel C. Kurtzer, "İnsan 'öfkenin' güçlü bir politika tepkisine dönüşeceğini düşünür ama şu ana kadar durum böyle görünmüyor. İsrail'in özür dilemesine rağmen, bu saldırı yardım ulaştıranlar üzerindeki baskıyı önemli ölçüde arttıracak ve dolayısıyla insani sıkıntıyı daha da kötüleştirecektir" dedi.
©️ 2024 The New York Times Company
