26 Nisan 2024, Cuma Gazete Oksijen
Haber Giriş: 25.10.2022 16:47 | Son Güncelleme: 25.10.2022 17:00

New York Times uzmanlara sordu: Elektronik sigaralar, sigarayı bırakmaya yardımcı oluyor mu?

Son yıllarda git gide popüler hale gelen elektronik sigaraları, genellikle sigarayı bırakmak isteyenler kullanıyor. Peki, e-sigaralar gerçekten bağımlılığı yenmeye yardımcı oluyor mu? New York Times uzmanlara sordu
New York Times uzmanlara sordu: Elektronik sigaralar, sigarayı bırakmaya yardımcı oluyor mu?

Jen A. Miller / The New York Times

Elektronik sigaralar gerçekten sigaraya bırakmak için işe yarıyor mu? Sigarayı bırakmak isteyenler için e-sigaralar yaygın bir seçenek haline geldi. E-sigaralar genellikle nikotin içeren bir sıvıyı ısıtarak solunabilen bir aerosola çevirerek çalışır. Bu nedenle nikotin bağımlılığını beslemeye devam edebilir. Ancak Ulusal Kanser Enstitüsü'ne göre bunu akciğerlere zarar verebilecek ve potansiyel olarak akciğer kanseri, amfizem ve diğer akciğer sorunlarına yol açabilecek dumanlar üreten tütün yakmadan yaparlar. 

Oxford Üniversitesi'nde kanıta dayalı politikalar ve uygulama doçenti ve Cochrane Tütün Bağımlılığı Grubu üyesi Jamie Hartmann-Boyce, “Nikotin, sigara bağımlılığını sürdürdüğü için zararlıdır” dedi. Ancak Hartmann-Boyce, kansere ve akciğer hasarına neden olan şeyin nikotinin kendisi olmadığını da ekledi.

Ne kadar güvenliler?

Bu durum e-sigaraların tamamen güvenli olduğu anlamına gelmiyor. Nikotin son derece bağımlılık yapar ve ergenlerde ve genç yetişkinlerde beyin gelişimine zarar verebilir. Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerine göre gelişmekte olan fetüsler için de toksiktir ve hamile olanlar için de sağlıklı değil. 

E-sigara buharı, tatlandırıcılar, asetaldehit veya formaldehit gibi kansere neden olan kimyasallar, nikel, kalay, kurşun gibi ağır metaller ve akciğerlerin derinliklerine solunabilen ultra ince parçacıklar gibi potansiyel olarak zararlı maddeler içerebilir. Bazı araştırmalar ayrıca e-sigaraların genç yetişkinleri sigara içmelerine neden olabilecek bir ara araç olabileceğini öne sürüyor. 

Gençlerin sigara kullanmasına neden oluyor

Ekim ayı başlarında yayınlanan bir çalışmada, federal sağlık yetkilileri, 2,55 milyon ABD'li ortaokul ve lise öğrencisinin 2022'de mevcut e-sigara kullanıcısı olduklarını, yani son 30 gün içinde en az bir kez e-sigara kullandığını bildirdiklerini belirtti. Bu rakam, lise öğrencilerinin yaklaşık yüzde 14'ünü ve ortaokul öğrencilerinin yaklaşık yüzde 3'ünü içeriyordu.

JAMA Pediatri'de 2017'de yayınlanan çalışmaların bir incelemesinde araştırmacılar, e-sigara kullanan ergenlerin ve genç yetişkinlerin, kullanmayanlara kıyasla, yaşamlarının ilerleyen dönemlerinde sigara içme olasılığının 3,6 kat daha fazla olduğu sonucuna vardılar. Eylül ayında, Juul Labs, şirketin ürünlerini gençlere pazarladığı iddiaları üzerine 438,5 milyon dolarlık bir uzlaşma ücreti ödemeyi olarak kabul etti.

Sigara içmeyi engeller mi?

Sigara kullanan yetişkinlere dair bazı çalışmalar e-sigaraların, sigarayı bırakmalarına yardımcı olma konusunda umut vaat edebileceğini gösteriyor. 2021 Cochrane incelemesinde araştırmacılar, sigara içen 16 bin 759 yetişkini içeren 61 çalışmayı inceledi.

Nikotin içeren e-sigaraları kullananların, bantlar, sakızlar veya nikotinsiz e-sigaralar gibi diğer nikotin replasman tedavisi türlerini kullananlara göre en az altı ay boyunca normal sigaraları bırakma olasılıklarının daha yüksek olduğunu buldular.

"Yardımcı olmaması hayret verici olurdu"

Uzmanlar, nikotin sağlamanın yanı sıra e-sigaraların, sigara içerken yapılan eylem ve davranışlarını taklit ettikleri için insanların bırakmalarına yardımcı olmada da etkili olabileceğini söylüyor. Penn State Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde sigara içenlerin tütün bağımlılıklarının üstesinden nasıl geldiklerini inceleyen halk sağlığı bilimleri ve psikiyatri profesörü Jonathan Foulds, “E-sigaralar insanların sigarayı bırakmalarına yardımcı olmasaydı hayret verici olurdu” dedi. 

Ara sıra e-sigara kullanımı bile fayda sağlayabilir. Foulds ve meslektaşları, 2021'de yayınlanan bir çalışmada, sigaralarının bir kısmını yüksek nikotinli e-sigaralarla değiştiren sigara bağımlılarının 24 hafta içinde sigara içmelerini yaklaşık yarı yarıya azaldığını ve tütün dumanıyla ilişkili zararlı toksinlere maruz kalmalarının da düştüğünü buldu. 

Bu incelemeler umut verici olsa da Hartmann-Boyce e-sigaraların hala yeni ve hızla gelişen bir teknoloji olduğunu söyledi. Bu nedenle insanların sigarayı bırakmalarına yardımcı olmak söz konusu olduğunda e-sigaralardaki hangi nikotin seviyelerinin en iyisi olduğunu bilmek zor.

Hartmann-Boyce, sigarayı azaltmak veya bırakmak isteyen yetişkinler için mevcut kanıtlara bakıldığında e-sigaraların uygun bir seçenek olabileceğini öne sürüyor. Hartmann-Boyce, “Herkes için işe yaramayabilirler ancak insanların deneyebileceği bir araca ihtiyacımız var” dedi. 

Foulds, Gıda ve İlaç İdaresi'nin e-sigaraları tütün ürünleri olarak düzenlemesinden dolayı, sigarayı bırakmak isteyenler tarafından tam olarak nasıl kullanılabileceğine dair çok az araştırma olduğunu söyledi. Bunun yerine, bırakmak isteyen kişilerin, İngiltere Ulusal Sağlık Servisi gibi belirli çevrimiçi kaynaklara veya e-sigara kullanıcılarının kendileri için neyin işe yaradığını paylaştığı E-Sigara Forumu gibi forumlara danışmayı denemelerini tavsiye etti.

© 2022 The New York Times Company