Jancee Dunn / The New York Times
S: Saçınızı her gün yıkamanın doğal yağlarını kaybettirerek kuru ve kırılgan hale getirdiğini ve kafa derisinde tahrişe neden olduğunu duydum. Bu doğru mu? Peki ya düzenli egzersiz yapıyorsam?
C: Northwestern Üniversitesi Feinberg Tıp Fakültesi Dermatoloji Bölümü Başkan Yardımcısı Dr. Murad Alam, her gün saçınızı şampuanlamanız gerekip gerekmediğinin bir dizi faktöre bağlı olduğunu söyledi. Bunların arasında saçınızın dokusu, ne kadar yağlı olduğu, ne kadar işlem gördüğü, yaşam tarzı alışkanlıklarınız ve yaşınız olduğunu söyledi.
Şampuan, kir ve polen gibi çevresel kirleticilerin yanı sıra kepek, ter ve saç bakım ürünlerini de gidererek saç derinizi ve saçınızı temizler. Ayrıca saç köklerinizin yakınındaki yağ bezleri tarafından üretilen yağlı, mumsu bir madde olan sebumu da çözer. New York'taki Mount Sinai Hastanesi'nde dermatoloji yardımcı klinik profesörü olan Dr. Rosemarie Ingleton, sebumun kafa derinizin çok kuru olmasını engellediğini ve cildi enfeksiyondan koruduğunu söyledi. Ancak Ingleton'un aktardığına göre sebum birikirse bir takım sorunlara neden olabiliyor.
Kimler her gün yıkamalı?
Alam, her gün şampuan kullanmanın, sebumun birikerek saçı daha yağlı bir hale getirdiği ve kokuya neden olduğu saç derisi daha yağlı kişiler için doğru seçim olabileceğini belirtti. Alam'a göre ince telli saçlara sahip olanlar, yağı emecek daha az saç olduğu için saçlarının daha çabuk yağlandığını da fark edebilirler. Bu kişilerin her gün saçını yıkaması gerekli olabilir.
Alam, saç derinizde birikerek tahrişe neden olabilecek ve hatta saç köklerini tıkayarak saç büyümesini engelleyebilecek jöle veya saç spreyi gibi ürünleri sık kullanıyorsanız, günlük yıkamanın da gerekli olabileceğini sözlerine ekledi.
Kimler her gün yıkamaktan kaçınmalı?
Ingleton, her gün ya da birkaç günde bir yıkandığında kuruyabilen, kırılganlaşabilen ya da kırılabilen kıvırcık saçlar da dahil olmak üzere tüm saç dokularının günlük yıkamayı tolere edemeyeceğini söyledi. Dermatolog ve New York'taki Idriss Dermatology'nin kurucusu Dr. Shereene Idriss, saçların ne kadar ince veya yağlı olduğuna bakılmaksızın yıkama konusunda daha katı önerilerde bulunuyor.
"Saç derisi sağlığınız söz konusu olduğunda, saçınızı her gün düzenli olarak yıkamanızı önermiyorum" diyen Idriss, bunun tahrişe, iltihaplanmaya ve diğer saç derisi sorunlarına yol açabileceğini de sözlerine ekledi. Alam, saç boyaları ve krem düzleştiriciler gibi kimyasal işlemlerin saç telini hasara daha yatkın hale getirebileceğini söyledi. Kimyasal işlem görmüş saçların haftada iki ila üç kez yıkanmasını önerdi.
Alam, statinler, antihistaminikler ve diüretikler gibi bazı ilaçların da cilt ve kafa derisi kuruluğunu artırabileceğini söyledi. Eğer bu ilaçları kullanıyorsanız, kuruluğu ve tahrişi önlemek için saçınızı nemlendirici içeren yumuşak bir şampuanla yıkayın.
Alam, yaşın da şampuanlama programınızı belirleyebileceğini söyledi. Sebum üretimi tipik olarak erken çocukluk döneminde yavaştır, ergenlik döneminde aşırı hızlanır, yetişkinlik döneminde rutinleşir ve 70 yaşından sonra kademeli olarak yavaşlar. Dolayısıyla, daha yaşlıysanız, saç deriniz daha kuru olabilir ve günlük yıkama gerektirmeyebilir.
Düzenli egzersiz yapıyorsanız ne yapmalısınız?
Alam, egzersiz alışkanlığınız varsa ve aşırı terliyorsanız, terden gelen tuzun gözeneklerinizi ve saç köklerinizi tıkayabileceğini söyledi. Bu da tuzu ve salgıları temizlemek için günlük bir yıkama veya durulama gerektirebilir. Alam, "Daha sonra saçınızı en azından durulamazsanız, folikülit adı verilen saç köklerinizde iltihaplanma ve kafa derinizde sivilceler oluşabilir" dedi.
Idriss, yağlı saçlara sahipseniz bunun daha da önemli hale geldiğini belirtti. Saçınızı her gün yıkamanız gerekebilir, ancak her zaman şampuan kullanmanız gerekmez. Idriss, "Şampuanla yıkamayı iki günde bir suyla durulama ile değiştirmek, saç derinizin yağdan arınmasını en aza indirmeye yardımcı olabilir" önerisini verdi. Ayrıca saçınızı sade suyla durulamanın da ertesi güne kadar yeterli olabileceğini sözlerine ekledi. Idriss, şampuanı atlayamıyorsanız, etiketinde sülfatsız ibaresi bulunan hafif bir formül tercih edin ve her ikisi de kafa derisini tahriş edebilecek sıcak su ve aşırı fırçalamadan kaçının dedi.
