Julian E. Barnes, Glenn Thrush ve Steven Lee Myers / The New York Times
ABD, Kremlin'in Amerikalı seçmenleri etkilemek için devlet medyasını ve sahte haber sitelerini kullanmasını engellemeye çalışırken, 2024 seçimlerinde Rus etki kampanyalarını geri püskürtmek için geniş bir çaba gösterdiğini açıkladı. Eylemler arasında yaptırımlar, iddianameler ve ABD'li yetkililerin Kremlin'in Rusya'nın iki yıldan uzun bir süre önce işgal ettiği Ukrayna hakkında propaganda ve dezenformasyon yaymak için kullandığını söylediği web alanlarına el konulması yer alıyor.
Adalet Bakanı Merrick Garland, Bakanlık tarafından alınan önlemleri ayrıntılı olarak açıkladı. Bunlar arasında devlete ait yayın kuruluşu RT'nin, Tennessee'deki bir şirketi içerik yaymak için kullanan iki Rus çalışanına yönelik iddianame ve Doppelgänger olarak bilinen bir Rus etki kampanyasının kaldırılması da yer alıyor. Garland, “Amerikan halkı, yabancı bir gücün siyasi faaliyetlerde bulunduğunu ya da kamusal söylemi etkilemeye çalıştığını bilme hakkına sahip” dedi.
Bilgi verene 10 milyon dolar ödül
Hazine Bakanlığı, Doppelgänger ağının işletilmesine yardımcı olan ve kar amacı gütmeyen bir Rus kuruluşu olan ANO Dialog'un yanı sıra RT'nin genel yayın yönetmeni Margarita S. Simonyan ve yardımcılarına yaptırım uyguladı. Dışişleri Bakanlığı, ABD seçimlerine yabancı müdahaleyle ilgili bilgi için 10 milyon dolarlık bir ödül teklif etti. Bakanlık özellikle Russian Angry Hackers Did It ya da RaHDit olarak bilinen bir grup hakkında bilgi aradığını söyledi.
Kremlin'in tercihi Trump
Dışişleri Bakanlığı ayrıca RT, Ruptly ve Sputnik dahil olmak üzere Rus devletinin finanse ettiği beş haber kuruluşunu yabancı hükümet misyonu olarak tanımlayacağını ve Kremlin destekli medya kuruluşlarında çalışan kişilere vize verilmesini kısıtlayacağını açıkladı. ABD'li yetkililer Rusya'nın seçimleri etkileme çabalarına ilişkin uyarılarını arttırdı. ABD ajanslarına göre Kremlin kasım ayındaki seçimlerde Kamala Harris yerine ABD'nin Ukrayna'ya verdiği desteğe daha şüpheci yaklaşan eski başkan Donald Trump'ı tercih ediyor.
ABD 2016'da Rusya'nın Trump lehine seçimleri etkileme çabalarını öğrenen istihbarat kurumlarının kamuoyunu uyarmakta geç kalması nedeniyle hazırlıksız yakalandı. Sonraki seçimlerde ABD istihbarat yetkilileri Rusya, Çin ve İran'ın ABD seçimlerini etkileme çabalarını daha agresif bir şekilde dile getirdiler. Yetkililer seçimlere müdahaleyle mücadelenin bu yıl daha zor olduğunu söylüyor. Başta Trump'ın destekçileri olmak üzere bazı Amerikalılar Rusya'nın dezenformasyon yaydığı yönündeki suçlamaları kendi görüşlerini zayıflatma çabası olarak görüyor. Garland dün açıklanan suçlamaların davanın sonu olmadığını söyledi ve "Soruşturma devam ediyor" dedi.
Adalet Bakanlığı ve FBI ayrıca Kremlin'in yalan haberlerini bilerek yaymakla suçlanan bir avuç Amerikalı hakkında da soruşturma yürütüyor. Ancak yetkililer ifade özgürlüğünü engellemeyi amaçlamadıklarını vurguladılar. Yetkililer, sadece Rus devlet medyasında gördükleri hikayeleri tekrarlayan ya da yayan Amerikalıların bu çabaların bir parçası olarak soruşturulmadığını söyledi.
Yetkililer, RT'nin botlar ve diğer yollarla dezenformasyon yaydığını ancak Kremlin ve casus ajanslarının seçimleri nasıl etkilediğini daha yakından incelediklerini söylüyorlar. Çarşamba günkü iddianamelerde RT'nin iki Rus çalışanı Kostiantyn Kalashnikov ve Elena Afanasyeva Yabancı Ajanlar Kayıt Yasasını ihlal etmek için komplo kurmakla suçlandı. Adı açıklanmayan Tennessee şirketine YouTube, TikTok, Instagram ve X'te yaklaşık 2 bin İngilizce videoyu yayması için gizlice ödeme yapmak üzere 10 milyon dolar harcamakla suçlanıyorlar.
16 milyon kez izlendi
Dezenformasyon uzmanları uzun süredir Rusya'nın etki kampanyalarının etkinliğini ölçmekte zorlanıyor ancak Adalet Bakanlığı yetkilileri, çoğu Rus hükümetinin hedeflerini destekleyen videoların YouTube'da 16 milyon kez izlendiğini söyledi. Garland, videoların “Rusya'nın, başta Ukrayna'da devam eden savaşı olmak üzere temel Rus çıkarlarına karşı ABD'nin muhalefetini zayıflatmak için ABD'nin iç bölünmelerini güçlendirmeye yönelik ilgisiyle genellikle tutarlı olduğunu” söyledi. Tennessee şirketinin Rus hükümetiyle olan bağlarını hiçbir zaman açıklamadığını da belirtti. Mart ayında Moskova'da bir konser alanına düzenlenen terör saldırısının ardından Afanasyeva şirketi, olaydan Ukrayna'nın sorumlu olduğu yönündeki yalan haberleri yaymaya odaklandı.
Adalet Bakanlığı yetkilileri firmanın kimliğini açıklamayı reddetti ancak iddianamede yer alan firma, Tennessee'de kayıtlı olan ve Trump'ı geniş ölçüde destekleyen videolar ve diğer içerikler yayınlayan Tenet Media ile aynı sloganı kullanıyor. İddianamede şirket doğrudan suçlanmıyor ancak RT ile bağlantıları olduğu ve kurucularının sponsorlarından “Ruslar” olarak bahsettiği belirtiliyor.
İfade özgürlüğü tartışması
ABD'nin hamlelerini eleştirenler, iddianamelerin ifade özgürlüğü sorunlarını ve Biden yönetiminin Rusya yanlısı yorumları sansürlemeye çalıştığı ihtimalini gündeme getirdiğini söyledi. New York Üniversitesi'ndeki Stern İş ve İnsan Hakları Merkezi'nin müdür yardımcısı Paul M. Barrett, hükümetin yabancı seçim müdahalesi ile Birinci Anayasa Değişikliği'nin ifade özgürlüğü korumaları arasında ayrım yapmak için dikkatli davranması gerektiğini söyledi.
Amerika Birleşik Devletleri, ABD siyasetini etkilemeye çalıştığına inandığı Rus kuruluşlarına karşı halihazırda harekete geçmiş durumda. Mart ayında Hazine Bakanlığı, yanlış bilgi yayan sahte haber siteleri oluşturma çabalarına yardımcı olan bir Rus grubuna yaptırım uyguladı ve temmuz ayında RT ve Sovyet KGB'sinin halefi olan Federal Güvenlik Servisi ile de bağlantılı iki internet alanına el koydu.
Adalet Bakanlığı'nın bu eylemi, Rus propagandasını gizlice yaymak için kullanılan 32 alan adına daha el koyduğunu söyleyerek devam ediyor. Hükümetin yeminli ifadesine göre Doppelgänger kampanyası, şu anda Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in birinci genelkurmay başkan yardımcısı olan eski başbakan Sergei Kiriyenko tarafından yürütülüyor.
FBI Direktörü Christopher Wray, sahte haber sitelerinin öğle saatleri itibariyle hükümet tarafından ele geçirildiğini söyledi. Wray, “Denizaşırı ülkelerdeki düşmanların, kasıtlı olarak nifak tohumları ekme kampanyalarının bir parçası olarak kim olduklarını ve propagandalarının nereden geldiğini gizlemeye çalıştıklarını öğrendiğimizde, gizli ellerini ortaya çıkarmak ve çabalarını bozmak için elimizden gelen her şeyi yapmaya devam edeceğiz” dedi.
İç planlama belgesine ulaştılar
Garland, Rusya'ya ait bir iç planlama belgesinde kampanyanın amacının seçimlerde Rusya'nın tercih ettiği sonucu güvence altına almak olduğunun belirtildiğini söyledi. Sosyal Tasarım Ajansı için hazırlanan belgede, içeriğin Rus hükümetinden geldiği belirtilmeden ABD seçmenlerini etkilemeye yönelik planlar özetleniyordu. Belge, seçim için kritik eyaletlerdeki (The New York Times'ın anket çalışmalarına göre belirlenen) seçmenlerin yanı sıra Alabama, Teksas ve Kansas gibi muhafazakar eyaletlerdeki seçmenleri hedef alan bir plan ortaya koyuyor. Belgede Hispanik kökenli ABD vatandaşları, Yahudiler ve video oyuncularının da hedef alınacağı belirtiliyor.
Belge ve bakanlık tarafından hazırlanan iddianameye göre amaç, Amerikalıları ABD'nin “Ukrayna'da para harcamak yerine kendi iç meselelerine odaklanması” gerektiği fikrini desteklemeye itmekti. Adalet Bakanlığı Rusların desteklediği adayların isimlerini gizliyor ancak belgede Rusya'nın Cumhuriyetçi Parti'nin ve özellikle de Trump'ın destekçilerinin görüşlerinin “ABD kamuoyunda galip gelmesini” sağlamak için “azami çaba sarf etmesinin mantıklı olduğu” belirtiliyor.
© 2024 The New York Times Company
