Helene Cooper, Adam Entous ve Eric Schmitt / The New York Times
Üst düzey yetkilileri, Biden yönetiminin İsrail'in Gazze Şeridi'nde ulaşılabilir askeri hedefleri olmadığından ve İsrail Savunma Kuvvetleri'nin işe yarayabilecek bir planla kara harekâtı başlatmaya henüz hazır olmadığından endişe duyduğunu söyledi. Savunma Bakanı Lloyd Austin, İsrailli mevkidaşı Yoav Gallant ile yaptığı telefon görüşmelerinde, Hamas'ın yoğun nüfuslu bölgelerin altında karmaşık tünel ağları kurduğu Gazze'ye yönelik bir kara harekâtının İsrail güçleri tarafından nasıl gerçekleştirilebileceğinin dikkatle değerlendirilmesi gerektiğini vurguladı.
Yardım için Korgeneral gönderildi
Biden yönetimi yetkilileri ABD'nin İsrail'e ne yapması gerektiğini söylemediği ve kara harekatını desteklediği konusunda ısrar etti. Ancak Pentagon, üç yıldızlı bir deniz piyadesi olan Korgeneral James Glynn'i diğer subaylarla birlikte İsraillilere şehir savaşının zorlukları konusunda yardımcı olması için gönderdi. Bir Pentagon yetkilisi pazartesi günü yaptığı açıklamada daha önce Axios tarafından haberleştirilen Glynn'in görevlendirilmesinin Pentagon'un İsrail adına karar verdiği anlamına gelmediğini söyledi. Yetkili, Glynn'in Gazze'ye bir saldırı başlaması halinde İsrail'de sahada olmayacağını söyledi.
Erteleme tavsiyesi iddiasını yalanladı
Washington'daki İsrailli yetkililer yorum taleplerine yanıt vermedi. Ancak pazar günü İsrail Büyükelçiliği'nden bir diplomat, ABD hükümetinin İsraillilere kara harekatını ertelemelerini tavsiye ettiği iddiasını yalanladı. Diplomat, "ABD kara operasyonu konusunda İsrail'e baskı yapmıyor" dedi.
Austin, Gallant ile yaptığı konuşmalarda 2016 ve 2017 yıllarında Irak'ın Musul kentini İslam Devleti savaşçılarından temizlemek için verilen zorlu mücadeleyi anlattı. Austin o dönemde ABD Merkez Komutanlığı'nın başındaydı ve Amerikan birlikleri bu mücadelede Kürt ve Iraklı mevkidaşlarına destek veriyordu. Austin pazar günü ABC News'in This Week programına verdiği demeçte "Herkesin bilmesi gereken ilk şey ki bence herkes biliyor, şehir savaşının son derece zor olduğudur" dedi.
Gallant'ı "Operasyonlarını savaş hukukuna uygun olarak yürütmeleri" konusunda İsrail'i teşvik ettiğini söyledi. Amerikalı yetkililer Gazze'ye yapılacak bir kara harekatının çok sayıda sivilin hayatını kaybetmesine yol açabileceğinden giderek daha fazla endişe duymaya başladılar. Pentagon yetkilileri pazartesi günü Gallant ile tekrar telefonda görüştüğünü ve sivillerin korunmasının önemini vurguladığını söyledi. Pentagon basın sekreteri Tuğgeneral Patrick S. Ryder e-postayla gönderdiği açıklamada iki ismin ABD'nin İsrail'e güvenlik yardımı konusunu da ele aldıklarını söyledi.
"Ulaşılabilir bir eylem planı yok"
Ancak yetkililer, İsrail Savunma Kuvvetleri'nin Başbakan Binyamin Netanyahu'nun Hamas'ı ortadan kaldırma hedefine ulaşmak için henüz net bir askeri yola sahip olmamasının da yönetimi endişelendirdiğini söyledi. Amerikalı yetkililer 7 Ekim'deki Hamas saldırılarından bu yana İsrailli yetkililerle yaptıkları görüşmelerde henüz ulaşılabilir bir eylem planı görmediklerini söylediler. Başkan Joe Biden da bunu açıkça ima etti. Geçen hafta Tel Aviv'de yaptığı konuşmada İsrail'in "Hedefler konusunda netliğe ve izlediğiniz yolun bu hedeflere ulaşıp ulaşmayacağı konusunda dürüst bir değerlendirmeye" ihtiyacı olduğu uyarısında bulundu.
Amerikalı yetkililer, İsrail'in, örneğin ABD savaş uçakları ile Irak ve Kürt birliklerinin Musul'da yaptığı gibi özel harekat birliklerinin hedefe yönelik baskınlarıyla birlikte hava saldırıları kullanarak Hamas'ı ortadan kaldırmaya mı çalışacağına yoksa ABD deniz piyadeleri ve askerlerinin Irak ve İngiliz güçleriyle birlikte 2004 yılında Felluce'de yaptığı gibi tanklar ve piyadelerle Gazze'ye mi gireceğine karar vermesi gerektiğini söyledi. ABD'li yetkililer her iki taktiğin de ağır kayıplara yol açacağını ancak kara harekatının askerler ve siviller için çok daha kanlı olabileceğini söyledi. Pentagon'da pek çok yetkili Felluce'den on yıldan fazla bir süre sonra Irak'ta gerçekleştirilen Musul ve Rakka temizlik operasyonlarının şehir savaşı için daha iyi bir model olduğuna inanıyor.
Austin pazar günü yaptığı açıklamada "Öğrendiğimiz şeylerden biri de savaş alanındaki sivilleri nasıl hesaba katacağımız ve onlar da savaş alanının bir parçası ve savaş hukukuna uygun olarak bu sivilleri korumak için ne gerekiyorsa yapmalıyız" dedi. Ancak hem Musul hem de Rakka önemli sivil kayıplara neden oldu. Bu tür rakamlar büyük farklılıklar gösterebilmekle birlikte Associated Press'e göre Musul'u İslam Devleti savaşçılarından kurtarma çabaları sırasında öldürülen sivillerin sayısını 9 bin ila 11 bin arasında. Washington Enstitüsü'nden Michael Knights'a göre İslam Devleti örgütünün Musul'da savunma hazırlamak için sadece iki yılı vardı.
"Savunma hazırlamak için 15 yılı vardı"
Knights bu ayın başlarında yaptığı bir analizde "Hamas'ın yeraltı, yerüstü ve yeraltı tahkimatlarını, iletişim tünellerini, mevzileri ve savaş pozisyonlarını bir araya getiren yoğun bir 'derinlemesine savunma' hazırlamak için 15 yılı vardı" dedi ve ekledi: Potansiyel mayın tarlaları, el yapımı patlayıcılar, patlayıcılarla şekillendirilmiş delici zırh karşıtı mayınlar ve patlayıcı bubi tuzakları olarak donatılmış binalar.
Silahlı Hizmetler Komitesi Başkanı Senatör Jack Reed, pazartesi günü İsrail'e, rehine müzakereleri için zaman kazanmak, Filistinli sivillere daha fazla insani yardım ulaşmasını sağlamak ve İsrailli komutanlara kentsel savaş planlamalarında ince ayarlamalar yapmaları için daha fazla fırsat vermek amacıyla Gazze'ye kara harekatını erteleme çağrısında bulundu.
"Acele etmek en iyi seçenek değil"
Reed, diğer senatörlerle birlikte Suudi Arabistan, İsrail ve Mısır'ı kapsayan bir geziyi tamamlamakta olduğu Kahire'den telefonla yaptığı açıklamada, "Operasyonel açıdan bakıldığında bu çok karmaşık bir durum ve ne kadar çok istihbarat toplarsanız ve birlikleriniz şehir savaşına girebilirse o kadar iyi olur. Biraz ekstra zaman faydalı olabilir. Çok fazla faktör var. Bu konuda acele etmek muhtemelen en iyi bir seçenek değil" dedi.
Biden yönetimi de İsrail'e aynı tavsiyede bulundu. ABD'li yetkililer gibi Reed de Hamas'ı yok etmek için kara harekatını desteklediğini söyledi. Ancak Gazze'de blok blok şehir savaşı vermenin uzun vadeli bir çaba olacağı konusunda uyardı ve ABD'nin desteklediği Irak ordusunun İslam Devleti'ni Musul'dan çıkarmasının dokuz ay sürdüğüne dikkat çekti.
© 2023 The New York Times Company
