Daisuke Wakabayashi ve Claire Fu / The New York Times
Altın bu yıl şimdiye kadarki en yüksek fiyatına ulaşırken, Xena Lin de her ay değerli metalden 1 gramlık altınlardan satın alarak bu çılgınlığa katıldı. Çin'in güneyinde yaşayan 25 yaşındaki idari işçi Lin için, parmak ucuna sığacak kadar küçük ve onsun yaklaşık otuzda biri ağırlığındaki 80 dolarlık altın, mücevher, külçe altın ya da madeni paralara para harcamadan altın heyecanına kapılmanın ekonomik bir yoluydu. Geçmişte hisse senetlerine yatırım yapmakla uğraştı ancak altın satın almanın, özellikle de bu eğlenceli şekilde, ona yatırım yapmaya devam etmesi için ilham verdiğini söyledi. Lin, "Daha fazla birikim yapmak için hâlâ çok çalışıyorum" dedi.
Jeopolitik ve ekonomik çalkantı dönemlerinde genellikle güvenli bir yatırım olarak görülen altının fiyatı, Rusya'nın Ukrayna'yı işgali ve Gazze Şeridi'ndeki savaşa tepki olarak yükseldi. Ancak altının ons başına 2 bin 400 doların üzerine tırmanması Çin sayesinde daha dirençli oldu ve daha uzun sürdü. Çinli tüketiciler, emlak ya da hisse senedi gibi geleneksel yatırımlara olan güvenleri sarsıldığı için altına akın etti. Aynı zamanda, ülkenin merkez bankası altın rezervlerini istikrarlı bir şekilde artırırken, ABD borcu varlıklarını da azalttı. Çinli spekülatörler de altının değer kazanması için hala yer olduğunu düşünerek yangına körükle gidiyor.
Artık Çinli yatırımcılar yönlendiriyor
Çin zaten altın piyasalarında önemli bir etkiye sahipti. Ancak ülkenin etkisi bu son boğa koşusu sırasında daha belirgin hale geldi. Geleneksel olarak daha yüksek faiz oranları ve daha güçlü ABD doları gibi altını nispeten daha az cazip bir yatırım haline getiren faktörlere rağmen yeni zirvelere tırmanmaya devam etti. Geçen ay, Fed'in faiz oranlarını daha uzun süre yüksek tutacağının sinyalini vermesinin ardından bile altın fiyatları yükseldi. Ve dolar bu yıl dünyadaki hemen hemen her büyük para birimi karşısında yükselirken bile değer kazanmaya devam etti. Fiyatlar ons başına 2 bin 300 dolar civarına geriledi ancak altın piyasasının artık ekonomik faktörler tarafından değil, Çinli alıcıların ve yatırımcıların kaprisleri tarafından yönetildiğine dair artan bir görüş var.
İlk çeyrekte yüzde 6 arttı
Merkezi Londra'da bulunan değerli metallere dair bilgi platformu MetalsDaily.com'un CEO'su Ross Norman, "Çin tartışmasız bir şekilde altın fiyatlarını yönlendiriyor. Çin'e altın akışı katı bir halden mutlak bir sele dönüştü" dedi. Çin Altın Birliği'ne göre ülkedeki altın tüketimi ilk çeyrekte bir önceki yıla göre yüzde 6 arttı. Bu artış geçen yılki yüzde 9'luk artışın hemen ardından geldi.
Geleneksel yatırımlar cansızlaştıkça altın yatırımı daha cazip hale geldi. Çoğu ailenin tasarruflarının yöneldiği Çin'in emlak sektörü krizde kalmaya devam ediyor. Ülkenin hisse senedi piyasalarına yatırımcı güveni tam olarak geri dönmedi. Zenginlere yönelik bir dizi büyük yatırım fonu, emlak üzerine başarısız bahislerin ardından devrildi. Daha iyi alternatiflerin az olması nedeniyle para, altın ticareti yapan Çin fonlarına aktı ve birçok genç küçük miktarlarda altın toplamaya başladı.
Yemek fiyatına patlamaya katılın
Online tüccarlar agresif bir şekilde gram altın pazarlıyor. Çin'in en büyük e-ticaret platformlarından biri olan Alibaba'nın Taobao'sunda bir tüccar, Home Shopping Network ve Amazon'un bir karışımı olan canlı yayında gram altın sattı. Gramları satın almanın alışveriş gibi ama bir yatırım olduğunu söyledi. Minik altınlar, biri yer fıstığına diğeri de hurmaya benzeyen beş farklı şekilde satılıyordu. 1 gramlık küçük altınlar başına 87 dolar ödeyen bir kişinin, bir yemek fiyatına altın patlamasına katılabileceğini söyledi.
Altın rezervleri de artırılıyor
Çin'deki bir diğer büyük altın alıcısı da ülkenin merkez bankası. Mart ayında Çin Halk Bankası altın rezervlerini 17. ayda da artırdı. Banka geçtiğimiz yıl dünyadaki diğer tüm merkez bankalarından daha fazla altın satın alarak rezervlerine yaklaşık 50 yıldır eklediğinden daha fazlasını ekledi. Pekin, rezerv fonlarını çeşitlendirmek ve uzun zamandır rezervde tutulması gereken en önemli para birimi olarak kabul edilen ABD dolarına olan bağımlılığını azaltmak için altın satın alıyor. Çin on yılı aşkın bir süredir ABD Hazinesi varlıklarını azaltıyor. Mart ayı itibariyle, Çin'in 2021'de yaklaşık 1,1 trilyon dolar olan ABD borcu yaklaşık 775 milyar dolar değerindeydi.
Pekin'deki BOC International'ın küresel baş ekonomisti Guan Tao, Çin'in geçmişte altın varlıklarını arttırdığında yuan kullanarak yurt içinden alım yaptığını söyledi. Ancak bu kez bankanın altın satın almak için yabancı para birimlerini kullandığını ve ABD doları ve diğer para birimlerine olan maruziyetini etkili bir şekilde azalttığını belirtti. Çin de dahil olmak üzere birçok merkez bankası, ABD Hazine Bakanlığı'nın Moskova'ya uygulanan yaptırımlar kapsamında Rusya'nın dolar varlıklarını dondurma gibi nadir bir adım atmasının ardından altın almaya başladı. Diğer Amerikan müttefikleri de kendi para birimleri için benzer kısıtlamalar getirdi.
Guan, yaptırımların mevcut uluslararası para sistemine duyulan güvenin temelini sarstığını ve merkez bankalarını rezervlerini daha çeşitli varlıklarla korumaya zorladığını söyledi. Guan, "Altının bu yükseliş dalgasının geçmişten farklı olabileceğini görebiliriz" diye ekledi.
©️ 2024 The New York Times Company
