Margaret Roach / The New York Times
Hangi ev bitkileri düşük ışığa uyum sağlayabilir ve sık sulama gerektirmez, ancak yine de çiçek açar? Cevap: Bromeliadlar (Ananasgiller). Angel A. Lara gibi tropik bitki uzmanlarının düzenli olarak duyduğu bir soru bu, özellikle de diğer ev bitkilerini kötü bir bakım rutiniyle tehlikeye atanlar tarafından sık soruluyor. Florida'da Marie Selby Botanik Bahçeleri'nde botanik bahçecilikten sorumlu başkan yardımcısı olan Lara, birçok ev bitkisinin aksine bromeliadların kolay olduğunu söylüyor. Bunun nedeni, ev bitkisi olarak pazarlananların çoğunun epifit yani toprakta kök yapmayan bir bitki türü olmasından kaynaklanıyor.
Lara, kapsamlı uygulamalı deneyimlerinden yola çıkarak konuşuyor. Dört bitki ailesinden epifitler (bromeliadlar, orkideler, Gesneriadlar ve eğrelti otları) bu yıl 50. yıldönümünü kutlayan ünlü bir araştırma tesisi ve popüler bir ziyaretçi merkezi olan Selby'deki çalışmaların odak noktası. Lara, epifitlerin ya da hava bitkilerinin çoğunun nem ve besinleri emmek için köklerini toprağa salmadığını belirtti. Bunun yerine köklerini diğer bitkilere, özellikle ağaçlara ve çalılara ya da bazen kayalara bağlamak için kullanırlar.
"Çöl bitkilerinin yaptıklarını yapıyorlar"
Epifitik bromeliadlar besinlerini topraktan değil atmosferden ve diğer canlı organizmalardan alırlar. Özel tasarımları suyu toplamalarını ve korumalarını sağlar. Bunların hayatta kalma taktikleri olduğunu anlatan Lara, "Çöl bitkilerinin yaptığını yapıyorlar" diyerek bunu kaktüslerin etkileyici su ve besin depolama yeteneklerine benzetti. Ancak bromeliadlar bunu tropik bölgelerde yapıyor.
Bromeliad'ın temelleri
Bir ev bitkisi arıyorsanız yaklaşık 3 bin 500 türü ve muhtemelen 100 bin meleziyle bromeliadlar, şaşırtıcı sayıda çok seçenek sunar. Kendinizi sıcak pembe bir toprak yıldızı (Cryptanthus) ya da büyük, göze çarpan Vriesea'nın yapraklarındaki gösteriş tarafından kolayca baştan çıkarılmış bulabilirsiniz. Çoğu bromeliadın ortak birkaç özelliği vardır: Sapsızdırlar, neredeyse yalnızca tropik ve subtropik bölgelerine özgüdürler.(Sadece bir tür Batı Afrika'dan gelir. Ancak son 500 yıldır, ananasın keşfinden bu yana bromeliadlar dünyanın dört bir yanına taşındı. Birçok yerde sadece yaz aylarında açık havada mutlu olurlar. Lara, mümkünse onları dışarı çıkarmanızı öneriyor, böylece iç mekan zayıf dönemleri gelmeden önce kaynaklarını stoklayabilirler.
Başlangıç bitkileri
Lara, bromeliadlar konusunda yeniyseniz, başlangıçta çok büyük veya çok dikenli olanları tercih etmemeniz gerektiğini önerdi. Bu tür pratik hususlar, bitkinin kalacağı yere alışmasında önemli. Örneğin, su tutma tankları oluşturacak kadar derin yapraklara sahip büyük bromeliadlar diğer koşullar uygun olsa bile yoğun bir oda için ideal olmayabilir.
Çocukları ve köpekleri olduğunu belirten Lara, böyle kalabalık evlerde bitkinin zarar görme ihtimalinin olduğunu söyledi. Başka bir husus: Birçok bromeliadın yapraklarının kenarlarında dikenler vardır ya da tırtıklıdır ve sizi bir şekilde çizerler. Lara, "Bromeliadlar pek de dost canlısı olmamakla ünlüdür" dedi. Lara'nın öneri listesinde Tillandsia cyanea gibi daha nazik olanlarla başlıyor. Küçük bir tank ya da su haznesi oluşturan bitki, çimenli yapraklarıyla, çıplak kökle, asma saksıda yetiştirmek için iyi bir seçim. Büyük, basık pembe bir çam kozalağını andıran kokulu çiçek örtüsü altı ay kadar dayanır.
Ardından, toprak yıldızlarını ya da Cryptanthus'u öneriyor. En renkli olan bu bitkiler saksıda kolayca yetiştirilebilir. Dalgalı yaprak kenarları tırtıklıdır ama fazla batmaz. Şiddetle tavsiye ettiği bir diğer tür ise Guzmania lingulata. Kırmızı çiçekli bitki, 1776'da bitki koleksiyoncularının dikkatini çeken ilk süs bromeliadıydı ancak yetiştiriciler o zamandan beri sarı, beyaz, pembe, mor ve hatta yeşil saplı, hepsi küçük su tanklarına sahip ve saksıda yetiştirmeye uygun çeşitler ve melezler tanıttı.
Bakım
Epifitik yapıları nedeniyle, çoğu bromeliad toprağa değil, sağlam bir zemine ihtiyaç duyar, orman örtüsündeki bir ağaç gibi tutunacak bir şey. Cryptanthus, Guzmania veya Aechmea gibi saksıya alınanlar azdır ve çok küçük gibi görünen saksılar verilir. Bu köklerin daha sağlıklı kalmasını sağlar. Lara, "Küçük bir saksıya sahip olmalısınız çünkü tersini yaparsanız, o bitkiyi çürütürsünüz" dedi. Bitkileri su dolu bir tabağın içinde bekletmek de aynı etkiyi yaratacaktır.
Eğer saksıda yetiştirdiğiniz bromeliadlarınız varsa, onları da diğer saksı bitkileri gibi sulayın. Bir bitkinin yaprakları bir su deposu görevi görüyorsa Aechmea, Vriesia, Guzmania ve Neoregelia da olduğu gibi bitinin kendisini de sulayın. Çıplak kökle yetiştirilen bromeliadları sulamanın en iyi yolu olarak genellikle sisleme önerilir. Ancak Lara, özellikle Tillandsia'ları iyice ıslatmak için bir kova suya daldırmayı tercih ediyor. Bu sadece birkaç haftada bir ya da kış mevsiminde ayda bir gerekli olabilir. Ayrıca Tillandsias'ları gece yerine sabah sulayın. Lara, "Bitkiler geceleri aktif olarak çalışıyorlar. Eğer onları bir kova suya batırırsanız, neredeyse onlara su işkencesi yapmış olursunuz ve boğulurlar" dedi.
Bir bitkiyi suya daldırdıktan sonra, normal pozisyonuna getirmeden önce bir peçete veya havlu üzerinde baş aşağı düzgün bir şekilde süzülmesini bekleyin. Her iki sulama yönteminde de, ilkbahardan sonbahara kadar ayda bir kez, suya yarı güçte dengeli sıvı gübre ekleyin. Lara, "Ormanda bitkiler, o büyük kapta yaşayan böceklere ve düşen yaprak maddelerine, parçalanan doğal bileşenlere güveniyor. Bizim için bu gübre" bilgisini verdi. Bromeliad yetiştirmeye yeni başlayanları muhtemelen en çok ürküten şey, özenli bir bakım sağlandıktan sonra bile, orijinal veya ana bitkinin çiçek açtıktan sonra kaçınılmaz olarak azalmasıdır. Panik yapmayın: Bu, bromeliad yaşam döngüsünün bir parçası. Yeni açan küçük bitkiler orijinal bitkinin yanında gelişiyor olmalıdır. Lara, "Ölmekte olan bitki tüm kaynaklarını yenilerine veriyor" dedi.
Bir süre huysuz görünse de, eski bitkiye veda etmek için acele etmeyin. Ramet, annenin boyutunun üçte birine ulaşana kadar beklenmesini tavsiye ediyor. Sonrasında anneyi çıkarmak, ona yeni bir yuva yapmak güvenli olacaktır.
© 2024 The New York Times Company
