J. Edward Moreno / The New York Times
Perşembe günü emekli olduğunu açıklayan 92 yaşındaki medya patronu Rupert Murdoch, son 70 yılını gazetecilik, siyaset ve popüler kültürde kendisine nüfuz sağlayan küresel bir medya imparatorluğu kurarak geçirdi. Murdoch, düzinelerce satın almayla, modern tabloid ve muhafazakar yorumculuğun yükselişiyle bilinen bir medya holdingi yarattı. Görev süresi skandalsız geçmedi: İngiltere'deki mülklerinden biri telefon dinleme soruşturmasının ardından 2011 yılında kapandı ve bu yıl Fox News'in 2020 ABD başkanlık seçimleri hakkında yalanlar yaydığını kabul etti.
İşte Murdoch'ın imparatorluğunun kuruluşu:
1950'ler
Avustralya doğumlu patron, 1952 yılında babası Keith Murdoch'un ölümünün ardından aile şirketini devraldığında medya sektörüne adım atmış oldu. Henüz 21 yaşında bir Oxford öğrencisiyken, Avustralya'nın güneyinde 75 bin tirajlı bir gazete olan The News of Adelaide'i devraldı.
1960'lar
Rupert Murdoch 1960'larda Avustralya'da aralarında Perth'teki The Sunday Times ve Sydney'deki The Daily Mirror'ın da bulunduğu çok sayıda yerel gazeteyi satın aldı. 1964 yılında ulusal bir gazete olan The Australian'ı kurdu. 1969'da The News of the World ve The Sun'ı satın alarak İngiliz medya pazarına adım attı.
1970'ler
Murdoch, medya şirketi News Corp aracılığıyla 1973 yılında, artık sahibi olmadığı The San Antonio Express ve The San Antonio News'u satın alarak ABD medya pazarına girdi. 1976 yılında The New York Post'u satın alan Murdoch, bu gazeteyi 1988 yılında sattı ve 1993 yılında yeniden satın aldı.
1980'ler
Murdoch 1981 yılında İngiltere'de The Times ve The Sunday Times'ı satın alarak İngiliz medya pazarının büyük bir bölümünü kontrol etti. 1985'te bir film stüdyosu olan 20th Century-Fox'u satın aldı. 1986 yılına gelindiğinde, The Simpsons ve The X-Files gibi TV klasikleri haline gelen programları yayınlayacak bir yayın ağı olan Fox'u kurdu.
1986 yılında Murdoch, İngiliz gazetelerinin ofislerini aniden, baskının daha az emek yoğun teknolojiyle yapılacağı bir yere taşıdı. İngiltere'de sendikalar ve işverenler arasındaki güç dengesinde bir dönüm noktası olarak görülen sert bir anlaşmazlıkta, protesto için grev çağrısı yapan 5 binden fazla baskı ve üretim işçisi işten çıkarıldı. 1987'de News Corp, Murdoch'ın yatırım yaptığı bir başka yayıncı olan William Collins ile birleştikten sonra 1990'da HarperCollins adını alacak olan Harper & Row'u satın aldı. 1988 yılında Murdoch İngiltere'de Sky Television'ı kurdu. Ertesi yıl, kablolu TV haber kanalı Sky News'i kurdu.
1990'lar
News Corp, 1995 yılında Avustralya'da Foxtel adında bir yayın şirketi kurdu. Şirket 1996 yılında Sky News Australia'yı kurdu. 1996 yılında Murdoch, Başkan Richard Nixon ve George H.W. Bush'un eski medya danışmanı Roger E. Ailes ile birlikte Fox News kablolu kanalını kurdu. Fox News, Bill O'Reilly, Glenn Beck, Tucker Carlson ve Megyn Kelly gibi sunucuların kariyerlerini güçlendirerek muhafazakâr TV yorumculuğuna damgasını vurdu.
2000'ler
Murdoch 2005 yılında Myspace'in ana şirketi olan Intermix media'yı 580 milyon dolara satın aldı. Diğer sosyal medya rakiplerine ayak uydurmakta zorlanan Myspace, altı yıl sonra 35 milyon dolara satıldı. Murdoch 2007 yılında The Wall Street Journal'ın ana şirketi Dow Jones & Co. şirketini 5 milyar dolara satın aldı. Satın almadan kısa bir süre sonra, The Journal'ın yazı işleri kadrosunda bir liderlik değişimi yaşandı ve yeni sahibi siyasete daha fazla yer verilmesi için bastırdı.
2010'lar
Rupert Murdoch'un oğullarından biri olan James Murdoch, 2011 yılında News Corp'un genel müdür yardımcısı olarak atandı. Aynı yıl, The News of the World'ün kapatılmasına yol açan bir telefon hackleme skandalına karıştı. Rupert Murdoch 2012 yılında gazete ve eğlence sektöründeki işlerini iki ayrı şirkete ayırdı: News Corp ve 20th Century Fox. Bunları yeniden birleştirmeyi düşündü, ancak bu planlar bu yıl iptal edildi.
2018 yılında Murdoch'ın büyük oğlu Lachlan Murdoch, medya imparatorluğunun TV kolu olan Fox Corp'un başına getirildi. Walt Disney Co. 2019'da 71,3 milyar dolarlık bir anlaşmayla 21st Century Fox'un varlıklarının çoğunu satın alarak Murdoch'un eğlence sektörünü devraldı. Kalan yayın işi artık yeni bir kuruluş olan Fox Corp. altında yer alıyor.
2020'ler
James Murdoch 2020 yılında News Corp'tan "Şirketin haber kuruluşları tarafından yayınlanan belirli editöryal içerikler ve diğer bazı stratejik kararlar konusundaki anlaşmazlıklar" nedeniyle istifa etti. Rupert Murdoch'un 2023 yılında Dominion Voting Systems'ın Fox News'in 2020 başkanlık seçimlerindeki hile iddialarını yayınlamasıyla ilgili davasında ifadesi alındı ve kanalın yanlış ifadeleri desteklediğini kabul etti. Kanal, bu önemli hakaret davasını Nisan ayında 787,5 milyon dolar karşılığında çözdü. Eylül 2023'te Murdoch, Fox ve News Corp'un dizginlerini Lachlan Murdoch'a bıraktı. Yaşlı Murdoch iki şirketin de onursal başkanı olarak kalmaya devam edecek.
© 2023 The New York Times Company
