Gaya Gupta / New York Times
İsrail'in bu hafta Refah'a girmesinin ardından İsrail ordusu Kerem Şalom geçişini kısa süreliğine kapattı ve Refah geçişinin Gazze Şeridi tarafını ele geçirerek umutsuzca ihtiyaç duyulan gıda, yakıt ve tıbbi malzeme akışını engelledi. Uzmanlar Gazze'nin bazı bölgelerinde kıtlık yaşandığına ve çok sayıda kişinin yetersiz beslenmeden öldüğüne inanıyor.
Birleşmiş Milletler verilerine göre Gazze'ye giren yardım kamyonlarının sayısı geçtiğimiz hafta ekim ayından bu yana en yüksek seviyeye ulaştı: Toplam 1.674 yardım kamyonu, Gazze'ye yardımın ana kapıları olan Kerem Şalom ve Refah sınır kapılarından Gazze'ye girdi. Ancak İsrail'in çarşamba günü Kerem Şalom kapısını yeniden açtığını açıklamasına rağmen pazar gününden bu yana her iki giriş noktasından da Gazze'ye hiçbir yardım kamyonu girmedi.
İsrail'in insan eliyle yarattığı açlık
Savaşın başlamasından bu yana Gazze'ye yardım girişinin İsrail tarafından büyük ölçüde kısıtlanması, yardım uzmanlarına göre insan eliyle yaratılan bir açlık krizine yol açıyor. Yardımseverler, fırınların ve hastanelerin çalışması için gerekli yakıt olmadan krizin daha da kötüleşeceği konusunda uyarıyor. İşte Gazze'ye giden başlıca yardım yolları ve şu anki durumları...
Kerem Şalom
İsrail, pazar günü Hamas'ın düzenlediği bir saldırıda bölgedeki dört askerinin ölmesinin ardından Kerem Şalom sınır kapısını kapattı. Çarşamba günü İsrail geçidi yeniden açtığını söyledi ancak Birleşmiş Milletler ve diğerleri hiçbir kamyonun geçişine izin verilmediği için bu iddiaya itiraz etti. BM'nin Filistinlilere yardım kuruluşu UNRWA'nın üst düzey yetkilisi Scott Anderson'a göre İsrail cuma günü öğleden sonra en az 157,000 litre yakıtın girişine izin verdi. Ancak pazar gününden bu yana gıda ve tıbbi malzeme içeren hiçbir insani yardımın girmediğini söyledi.
Mısır durumu daha da zorlaştırdı
Birçok Batılı ve İsrailli yetkiliye göre yardımların toplanması ve ulaştırılmasında önemli bir rol oynayan Mısır, Kerem Şalom'a kamyon göndermemekte direnerek işleri daha da karmaşık hale getirdi; ABD'li ve İsrailli yetkililer Mısır'ın Refah'a yönelik işgalini durdurması için İsrail'e baskı yaptığına inanıyor.
Kerem Şalom geçidi aralık ayında açıldığından bu yana Gazze'ye giden yardımlar için ana arter oldu ve şu anda yardım kamyonlarının çoğu buradan giriş yapıyor. Birleşmiş Milletler verilerine göre, İsrail'in Refah'a girmesinden önce Kerem Şalom'a geçen hafta günde ortalama 185 kamyon girerken, bu rakam geçen cuma günü 270 kamyona ulaştı. Yardım grupları aylardır yetersiz beslenmenin ve açlığın daha da kötüleşmesini önlemek için günde en az 300 kamyona ihtiyaç olduğunu söylüyor.
Refah
Refah sınır kapısı kapalı kalmaya devam ediyor. Bu geçit, yaralı ve hastaların yurt dışında tıbbi tedavi görmek üzere Gazze'den ayrılmaları için önemli bir kapı konumundaydı. Gazze Sağlık Bakanlığı meme kanseri ve lenfoma gibi hastalıkları olan onlarca kişinin pazar gününden bu yana Gazze'den ayrılamadığını açıkladı.
Erez
Gazze'de yardım dağıtımını denetleyen İsrail ajansı COGAT'ın ve bir UNRWA yetkilisinin verilerine göre Gazze'nin kuzey sınırındaki Erez geçidi açık ancak sınırlı sayıda yardım geçebiliyor. Bu sınır kapısı kuzeydeki tek sınır kapısı ve Başkan Joe Biden'ın baskısı üzerine ancak geçen ay açıldı. COGAT perşembe günü Erez sınır kapısından 36 yardım kamyonu ve bir yakıt kamyonunun geçtiğini söyledi. Anderson, UNRWA'nın çarşamba günü Erez sınır kapısından 67 kamyon gönderdiğini ve o günden bu yana hiçbir kamyonun geçmediğini söyledi. Rakamlar ve günler arasındaki tutarsızlığın nedeni hemen anlaşılamadı.
Kuzey Gazze'ye daha fazla yardım gönderilmesi, bölgede yetersiz beslenmeye bağlı ölümlerin daha da artmasını önlemek açısından büyük önem taşıyor. Mart ayında sağlık uzmanları Gazze'nin kuzeyinde yakında bir kıtlık yaşanacağı tahmininde bulunmuş, cumartesi günü de Dünya Gıda Programı İcra Direktörü Cindy McCain Gazze'nin bir bölümünün kıtlık içinde olduğunu söylemişti. Nisan ortası itibariyle Gazze sağlık yetkilileri 12 yaşından küçük en az 28 çocuğun hastanelerde, belki de onlarcasının da tıp merkezleri dışında yetersiz beslenme nedeniyle öldüğünü söyledi.
Deniz yolu
Gazze'nin kendine ait uluslararası bir iskelesi olmadığı için (İsrail yıllardır bir iskele inşa edilmesini engelliyor) ABD ordusu mart ayında, bölgeye çok yönlü bir çabanın parçası olarak deniz yoluyla insani yardım ulaştırmak için geçici bir iskele inşa edeceğini söyledi. Pentagon perşembe günü yaptığı açıklamada yüzer iskele ve geçidin tamamlandığını ancak kötü hava ve deniz koşullarının bunların kurulmasını engellediğini söyledi. İskeleler İsrail'in Aşdod limanında bekletiliyor.
Pentagon, Sagamore adlı bir ABD kargo gemisinin perşembe günü Kıbrıs'tan ayrıldığını ve gemi takip sitelerinin gemiyi Aşdod'da konumlanmış olarak gösterdiğini söyledi. ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı'na göre Sagamore 170 metrik tondan fazla gıda taşıyor, ancak iskele kurulana kadar Gazze'de boşaltılıp dağıtılamayacak. Pentagon iskelenin kurulmasının güvenlik ve hava koşullarına bağlı olduğunu belirttiği için bunun ne zaman gerçekleşeceği belli değil.
Havadan yardım
COGAT perşembe günü yaptığı açıklamada o gün Gazze'nin kuzeyine havadan 117 paket atıldığını söyledi. Filistin topraklarında açlığın artmasıyla birlikte daha büyük bir insani felaketin önüne geçmek amacıyla havadan yardım operasyonları mart ayında başlamıştı. COGAT, mart ayından bu yana aralarında ABD ve Ürdün'ün de bulunduğu dokuz bağışçı ülke tarafından 99 havadan yardım operasyonunun tamamlandığını söyledi.
Uzmanlar havadan yardım ulaştırmanın belki de en verimsiz ve bazı durumlarda ölümcül bir yol olarak eleştiriliyor. Gazze'deki sağlık yetkililerine göre mart ayında havadan atılan yardım paketleri Gazze'de birkaç Filistinlinin üzerine düşerek beş kişinin ölümüne ve birkaç kişinin de yaralanmasına neden oldu. Bir başka vakada ise bir düzine Filistinli, paraşütlerinin açılmaması halinde daha fazla ölümün önüne geçmek için kasıtlı olarak su üzerine bırakılan paketleri almaya çalışırken boğuldu.
©️ 2024 The New York Times Company
