29 Eylül 2024, Pazar Gazete Oksijen
Haber Giriş: 16.11.2023 09:50 | Son Güncelleme: 16.11.2023 10:21

NYT New York Belediye Başkanı'nın Türkiye bağlarını yazdı: Seyahatler, bağışlar ve görüşmeler

ABD'de New York Belediye Başkanı Eric Adams'a seçim kampanyası döneminde yasa dışı bağış alıp almadığına dair açılan soruşturma Türkiye ile olan bağlarını gündeme getirdi. New York Times, Türkiye'ye en az 6 kez seyahat eden Adams'ın Türkiye ilişkilerini yazdı
New York Belediye Başkanı Eric Adams, 11 Kasım 2023 tarihinde Manhattan'da düzenlenen Gaziler Günü geçit töreni sırasında (Fotoğraf: Jeenah Moon/The New York Times)
New York Belediye Başkanı Eric Adams, 11 Kasım 2023 tarihinde Manhattan'da düzenlenen Gaziler Günü geçit töreni sırasında (Fotoğraf: Jeenah Moon/The New York Times)

Emma G. Fitzsimmons / The New York Times

Belediye Başkanı Eric Adams'ın bağış toplamasına yönelik yürütülen büyük bir federal yolsuzluk soruşturması, kampanyasının Türk hükümeti üyeleriyle yasadışı bağış almak için komplo kurup kurmadığını inceliyor. 

Görevdeki ikinci yılında olan Demokrat Adams'ın Türkiye ile uzun süredir devam eden bağları var. Belediye Başkanı, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Brooklyn ilçe başkanıyken tanıştığını ve ülkeyi en az altı kez ziyaret ettiğini söyledi. Şimdi federal savcılar ve FBI, Adams'ın Türkiye ile bağlantılarını, Türk hükümetinin Manhattan'daki yeni konsolosluk binasını onaylamaları için şehir yetkililerine baskı yapıp yapmadığını ve kendisi için bir bağış toplama etkinliği düzenleyen Türk göçmenlere ait bir Brooklyn inşaat şirketinin rolünü araştırıyor.

"İş rutinimin bir parçası"

Federal yetkililer 2 Kasım'da Adams'ın baş bağışçısının evine baskın düzenleyerek Adams'a ait en az iki cep telefonu ve bir iPad ele geçirdi. Belediye Başkanı, Türkiye ile olan bağlantılarını savunarak, bunların Belediye'den her zaman ilgi görmeyen göçmen topluluklara yönelik sosyal yardımlarının bir parçası olduğunu ileri sürdü. Salı günü Adams, dönemin İtfaiye Müdürü Daniel Nigro'ya konsolosluk binasının açılması konusunda ulaştığını doğruladı ancak bunun işinin rutin bir parçası olduğunu söyledi. Adams bir basın toplantısında, "Bu bizim her gün yaptığımız şey. Bir kuruma ulaşırsınız ve onlardan bir konuyu incelemelerini istersiniz. Bir kurumu bir şey yapmaya zorlamak için ona ulaşmazsınız" ifadelerini kullandı. 

İşte belediye başkanının Türkiye bağlantıları hakkında bilinenler:

Bağışçılardan binlerce dolar

Adams, Türk göçmenlerden ve Erdoğan'a yakınlığıyla bilinen önde gelen Türk gruplarıyla bağlantılı kişilerden kampanya bağışları aldı. The New York Times tarafından incelenen bir arama emrine göre federal yetkililer, Türk göçmenlerin sahibi olduğu KSK İnşaat ve bir Türk hayırsever tarafından kurulan Washington D.C.'deki Bay Atlantic Üniversitesi ile ilişkili kişilerin bağışlarını soruşturuyor.

Kampanya dosyalarına göre SK İnşaat'ın CEO'su Erden Arkan, 2021 yılında Adams'ın kampanyasına bin 500 dolar bağışta bulundu ve firmanın diğer 10 çalışanı da bağış yaptı. Adams'ın kampanyası, Manhattan'daki yeni konsolosluk binasının açılışından bir hafta sonra, 27 Eylül 2021'de Bay Atlantic Üniversitesi'nin beş çalışanından toplam 10 bin dolar bağış aldı ve ertesi ay bağışları iade etti.

Belediye başkanının kampanyası, Erdoğan'a yakın iki grup olan Türken Vakfı ve Türk Amerikan Ulusal Yönlendirme Komitesi ile ilişkili kişilerden de bağış aldı. Türken Vakfı Başkanı Behram Turan, 2018 yılında Adams'ın belediye başkanlığı kampanyasına 3 bin dolar bağışta bulundu, bunun bin doları iade edildi. Grubun saymanı Memiş Yetim ise 2021 yılında bin dolar bağışta bulundu  ve adresi Staten Island, New Jersey olarak listelendi.

Türk Amerikan Ulusal Yönlendirme Komitesi'nin eski saymanı Murat Güzel, 2018 yılında Adams'ın kampanyasına 10 bin 100 dolar bağışladı ve bunun 8 bin 100 doları iade edildi. Yönlendirme komitesinin bir diğer üyesi Ayhan Ogmen ise Adams'ın kampanyasına o yıl 2 bin 500 dolar bağışta bulundu ve 500 doları iade edildi. Ardından geçtiğimiz Haziran ayında belediye başkanının 2025 seçim kampanyasına 2 bin 100 dolar verdi.

Türk konsolosluğu ile yakın ilişki

Adams'ın Türk konsolosluğu ile yakın bir ilişkisi var ve 2015 yılında Türkiye'ye yaptığı seyahatin bir kısmının masraflarını konsolosluk karşıladı. Geçtiğimiz dört yıl boyunca Türk konsolosluğu Adams ile sosyal medyada iki düzineden fazla fotoğraf ve video paylaştı.

Paylaşılan etkinlikler arasında Adams'ın 2019 yılında Brooklyn Borough Hall merdivenlerinde kutladığı Türk Günü de yer alıyor. Konsolosluk tarafından yapılan bir paylaşıma göre 2021 yılında Türkiye'nin ABD Büyükelçisi Hasan Murat Mercan ve Pennsylvania'da Cumhuriyetçi Senato adayı olan Dr. Mehmet Öz ile kahvaltı yaptı. Kasım 2021'de belediye başkanı seçildikten kısa bir süre sonra da yeni konsolosluk binası Türkevi Center'ı gezdi.

Türkevi Merkezi'nin açılışı artık federal soruşturmanın bir parçası. 2021 yazının sonlarında Adams, Nigro ile temasa geçerek, binayla ilgili güvenlik endişelerine rağmen Türk hükümetinin binayı en azından geçici olarak açmasına izin vermesi çağrısında bulundu. Adams, belediye başkanı olarak Gracie Mansion ve Belediye Binası da dahil olmak üzere Türk başkonsolosuyla sık sık görüşmeye devam etti. Adams ve baş bağışçısı Brianna Suggs henüz yanlış bir şey yapmakla suçlanmadı.

Cumhurbaşkanı ile görüşme

Adams kısa süre önce düzenlediği bir basın toplantısında Erdoğan ile 2014'ten 2021'e kadar sürdürdüğü ilçe başkanlığı görevi sırasında bir sivil toplum kuruluşu için düzenlenen yemekte tanıştığını söyledi. Adams, "Beni selamladı, merhaba dedi, Hoşbeş ettik" diye konuştu. Belediye Başkanı'nın üst düzey sözcüsü Fabien Levy ve kampanya danışmanı Evan Thies, yemeğin ne zaman gerçekleştiğini ya da hangi sivil toplum kuruluşu tarafından düzenlendiğini söylemekten kaçındı.

Türkiye'ye yapılan sık seyahatler

Adams Şubat ayında bir radyo röportajında Türkiye'ye altı ya da yedi kez gittiğini söyledi. Bu seyahatlerden sadece üçü kamuya açıklandı. Mali kayıtlara göre Ağustos 2015'te New York'taki Türk konsolosluğu Adams'ı Türkiye'ye davet etti ve uçak bileti, otel ve kara ulaşımı masraflarının bir kısmını karşıladı. Bu yıl bir göçmen merkezinde yaşanan şiddet olayı nedeniyle hakkında soruşturma açılan ve şu anda belediye başkanının üst düzey danışmanlarından biri olan Timothy Pearson'ı da beraberinde getirdi.

Şehrin Çıkar Çatışmaları Kurulu'ndan gelen bir mektuba göre, yaklaşık 15 bin dolara mal olan bu seyahatin masrafları kısmen Türk Hava Yolları ve Bay Atlantic Üniversitesi'ni kuran aynı Türk hayırsever tarafından kurulan Bahçeşehir Üniversitesi tarafından karşılandı. The City'nin haberine göre aylar sonra, Aralık 2015'te yapılan bir başka seyahatin masrafları da kısmen Genç Turizm Liderleri Derneği adlı bir grup tarafından karşılandı. Politico'ya göre Adams 2017 yılında oğlu Jordan Coleman ile birlikte Fransa, Çin ve Sri Lanka'yı da kapsayan bir gezi sırasında Türkiye'yi ziyaret etti.

Adams, uluslararası seyahatleri çok sevdiğini belirterek, basın toplantısında Afrika'daki ülkelere yedi kez, Çin'e ise altı kez gittiğini söyledi. Türk toplumunu anlamanın önemli olduğunu çünkü New York'un Amerika Birleşik Devletleri'nin en büyük Türk nüfuslarından birine ev sahipliği yaptığını belirtti.

© 2023 The New York Times Company