Jack Nicas / The New York Times
Elon Musk Brezilyalı yetkililerle olan mücadelesinde yeni bir adım attı. Milyarder, sosyal ağı X'teki bazı hesapların askıya alınması yönündeki Brezilya mahkeme kararlarına uymayı haftalardır reddediyor. Para cezalarını görmezden geldi ve ardından mahkemelerin sorumlu tutamaması için Brezilya'daki X çalışanlarını işten çıkardı. Brezilya Yüksek Mahkemesi'nin X'in ülkede engellenmesine karar vermesinin ardından da bir yargıcın uygulamakla tehdit ettiği büyük para cezaları riskine rağmen Brezilyalılara yasağı delmek için yazılım kullanmalarını önerdi.
Şimdi Brezilya hükümetine yine meydan okuyor. Musk tarafından kontrol edilen ve Brezilya'da 250 bin müşterisi olan uydu-internet hizmeti Starlink, pazar günü ülkenin telekom ajansına X'i engelleme emirlerine uymayacağını söyledi. Bu cevap, milyonlarca Brezilyalı ve Musk'ın işi için sonuçları olan bir anlaşmazlığı daha da tırmandırdı ve Musk'ın yakın zamanda geri adım atmaya hazır olmadığını gösterdi.
İş imparatorluğunun gücünü gösterdi
Bu hamle aynı zamanda Musk'ın ve iş imparatorluğunun gücünü de gözler önüne serdi. İnsanların nasıl bağlantı kurdukları ve iletişim kurdukları üzerinde artan bir kontrole sahip lider şirketler kuran ya da satın alan Musk, yetkililerle yüzleşmek ve hoşlanmadığı yasalara meydan okumak için bu etkiden yararlanmaya çalışıyor. Musk, X ve Starlink'i işleten Musk kontrolündeki SpaceX şirketi yorum taleplerine yanıt vermedi.
Brezilya Yüksek Mahkemesi, bugün X'e getirilen yasağın devam edip etmeyeceğini oylayacak.
X'e karşı açılan davayı yöneten Brezilya Yüksek Mahkemesi yargıcı Alexandre de Moraes, geçen hafta Starlink'in Brezilya'daki varlıklarını dondurdu ve ülkede işlem yapmasını engelledi. Bunu, hesapları askıya alma emirlerini göz ardı ettiği için X'e karşı 3 milyon dolardan fazla para cezasını tahsil etmeye çalışmak için yaptı. De Moraes X'i dezenformasyon ve nefret söylemi yaymakla suçladı. Pazar günü, Starlink Brezilya'nın telekom ajansı Anatel'i, Brezilyalı yetkililer Starlink'in dondurulmuş varlıklarını serbest bırakana kadar X'i engellemeyeceği konusunda bilgilendirdi, Anatel Başkanı Carlos Baigorri söz konusu durumu Brezilyalı yayın kuruluşu Globo News tarafından yayınlanan bir röportajda söyledi. Starlink'in avukatlarından bu yanıtı aldığını belirten Baigorri, “Bekleyelim ve bunu kayıtlarda resmileştirip resmileştirmediklerini görelim” dedi.
Şirketin lisansı iptal edilebilir
Baigorri, de Moraes'i “uygun gördüğü tedbirleri alabilmesi için” bilgilendirdiğini söyledi. Baigorri, kurumunun Starlink'in Brezilya'da faaliyet gösterme lisansını iptal edebileceğini ve bunun da “varsayımsal olarak” şirketin Brezilyalı müşterilerine bağlantı sunmasını engelleyeceğini söyledi. Yine de Starlink Brezilya'da lisanssız hizmet vermeye devam etmeyi deneyebilir ancak bu Brezilya yasalarını ihlal edecektir. Bağlantı sağlamak için genellikle bir dizi internet altyapısı şirketiyle çalışan geleneksel internet sağlayıcılarının aksine Starlink, uydularını doğrudan müşterilerin antenlerine bağlıyor. Bu da düzenleyicilerin hizmeti kesintiye uğratabilmek için çok fazla yolu olmadığı anlamına geliyor.
Baigorri Globo News'e yaptığı açıklamada, düzenleyicilerin Starlink'in lisansını iptal etmesi ve şirketin hizmetini durdurmaması halinde, Anatel'in Starlink'in ülkede sahip olduğu ve internet bağlantılarının kalitesini artırmaya yardımcı olan 23 yer istasyonundaki ekipmanına el koyabileceğini söyledi. Starlink, Brezilya Yüksek Mahkemesi'ne varlıklarının önündeki engelin kaldırılması için dilekçe verdi ancak mahkeme talebi hızla reddetti. Starlink, işlem yapması engellenirken Brezilya'daki müşterilerine ücretsiz internet hizmeti sağlayacağını söyledi.
Musk, Starlink'e uygulanan mali yaptırımları kesinlikle yasadışı olarak nitelendirdi ve de Moraes'in ayrı bir şirket olan X'in eylemleri nedeniyle SpaceX hissedarlarını cezalandırdığını söyledi. Musk, SpaceX'in yüzde 40'ına sahip olduğunu söyledi. Şirket dosyalarına göre oy hakkına sahip hisselerin çoğunluğunu kontrol ediyor. Starlink 2022'de hizmete girdiğinden bu yana Brezilya'da büyük bir popülerlik kazandı. Hizmet özellikle Brezilya'nın geniş kırsal alanları ve Amazon yağmur ormanları için çok uygun. Uzak yerli kabileler de dahil olmak üzere Amazon'daki topluluklar Starlink'i kullanarak ilk kez hızlı internet bağlantılarına sahip oldular ve yaşam tarzlarını dönüştürdüler.
Starlink, Musk ve SpaceX için de büyük bir ticari başarı oldu. Şirket uydu-internet pazarına hakim ve 102 ülkede 3 milyondan fazla müşterisi olduğunu söyledi. Musk 2022 yılında Starlink'in Brezilya'ya gelişini duyurmak için ülkenin muhafazakar başkanı Jair Bolsonaro ile birlikte Brezilya'ya uçmuştu. Musk, Starlink'in Brezilya'daki 19 bin kırsal okula internet bağlantısı sağlayacağını söyledi. Bolsonaro Musk'a bir madalya verdi ve onu “gerçek bir özgürlük efsanesi” olarak nitelendirdi.
Brezilyalı yetkililer o zamandan beri Starlink'in okullara internet sağladığına dair hiçbir kayıtları olmadığını söylediler. Starlink'in Brezilya'ya girişinin onaylanmasına yardımcı olan Baigorri, şubat ayında The New York Times'a verdiği demeçte, okulları birbirine bağlamaya yönelik gerçek planlardan hiçbir zaman haberdar olmadığını söyledi. “Böyle bir şeyin var olduğunu bile sanmıyorum” demişti. Musk ğazar günü, Brezilya'daki 19 bin okula internet sağladığı için kendisini öven bir gönderi paylaştı. Pazar akşamı itibariyle X, Starlink müşterileri dışında tüm Brezilya'da engellenmişti.
© 2024 The New York Times Company
