Katie Mogg / The New York Times
Oscar Brann emekliliğini hayal ettiğinde, torunuyla balık tutarak ya da Skowhegan, Maine'deki evinde bahçe işleriyle uğraşarak geçireceği günleri düşünüyordu. Ancak birkaç yıl önce vücudunda kaşıntılı ve pul pul kırmızı döküntülerin ortaya çıktığını ve hareket etmenin dayanılmaz hale geldiğini söyledi. Ağrı, 62 yaşındaki eski bir ayakkabı imalatçısı olan Brann'ı erken emekli olmaya zorladı. Arka bahçesinde bahçeyle uğraşmak yerine saatlerini kanepede geçirerek rahatlamaya çalışıyordu. Brann, “Ayaklarımdan çıkan deri inanılmazdı. Her gün yerleri süpürmek zorunda kalıyordum" dedi.
Hala döküntülerle baş etmeye çalışan Brann, ABD nüfusunun yaklaşık yüzde 10'unu etkileyen bir grup cilt rahatsızlığı için kullanılan geniş bir terim olan egzamaya sahip milyonlarca insan arasında yer alıyor. Egzamanın en yaygın şekli atopik dermatittir ve terimler genellikle birbirinin yerine kullanılır. Uzmanlar, bu durumun genellikle çocukluk döneminde ortaya çıktığını belirtiyor. Ve bazı insanlar bunu atlatırken, atopik dermatit yetişkinliğe kadar sürebilir veya yaşamın ilerleyen dönemlerinde ortaya çıkabilir.
Bazen döküntüler, arada bir alevlenen kaşıntılı bir rahatsızlıktan ibaret olabilir. Ancak Yale Tıp Fakültesi'nde dermatoloji yardımcı doçenti olan Dr. Brittany Craiglow, durumun her zaman böyle olmadığını söyledi. Şiddetli olduğunda, “Hayatı dramatik bir şekilde değiştirebilir” dedi.
Neye benziyor?
Atopik dermatit farklı kişilerde farklı şekilde ortaya çıkabilir. Daha koyu tenli bir kişide kahverengi, mor veya gri döküntüler görülebilirken, daha açık tenlilerde döküntüler pembe veya kırmızı görünebilir. Uzmanlar, ne olursa olsun kuru, kaşıntılı döküntülerin durumun ayırt edici özelliği olduğunu ve diğer belirtiler arasında kalınlaşmış veya pullu cilt bulunduğunu söyledi. Massachusetts Genel Hastanesi Atopik Dermatit Kliniği Direktörü Dr. JiaDe Yu, bu tahriş olmuş cilt lekelerinin her yerde görülebileceğini ancak genellikle dirsek içlerinde, dizlerin arkasında, ellerde, ayaklarda ve boyunda ortaya çıktığını belirtti.
Uzmanlar, durumun görünmez işaretleri de olduğunu söyledi. Örneğin, şiddetli atopik dermatiti olan kişiler genellikle uyumakta veya işte ya da okulda odaklanmakta zorlanır ve anksiyete veya depresyon geliştirme olasılıkları daha yüksek olabilir. Craiglow, “Bu bir ‘yaşam ya da ölüm’ hastalığı değil, bir yaşam kalitesi hastalığı” dedi.
Atopik dermatit neden olur?
Uzmanlar, atopik dermatite neyin neden olduğunun tam olarak belli olmadığını ancak çeşitli faktörlerin rol oynadığını söyledi. New York'taki Weill Cornell Tıp Merkezi'nde klinik dermatoloji doçenti olan Dr. Shari Lipner, bu rahatsızlığa sahip herkesin cildin en dış tabakası olan cilt bariyerinin zayıfladığını veya hasar gördüğünü aktardı. Yu, cilt bariyerini bir tuğla duvar gibi düşünülmesi gerektiğini belirtti: Deri hücreleri tuğlalardır ve esas olarak yağlı maddelerden oluşan bir harçla bir arada tutulurlar. Johns Hopkins Üniversitesi'nde dermatoloji yardımcı doçenti olan Dr. Joy Wan, atopik dermatiti olan bir kişide bariyerin “sızdırdığını” söyledi. Lipner, “Sanki içinde küçük delikler varmış gibi” diye ekledi. Bu durum tahriş edici maddelerin içeri girmesini ve nemin dışarı çıkmasını kolaylaştırarak kuru, kaşıntılı ve iltihaplı bir cilde neden oluyor.
Bir kişinin sızdıran bir cilt bariyerine sahip olmasının ve atopik dermatit geliştirmesinin birkaç nedeni var. Birincisi, genleri: Yu, bu durumun ailelerde görülme eğiliminde olduğunu ve bunun kısmen, atopik dermatit için genetik yatkınlığı olanların cilt bariyerini güçlü tutan bir protein olan filaggrine daha az sahip olmalarından kaynaklandığını söyledi. Yu, atopik dermatiti olan kişilerin aşırı aktif bir bağışıklık tepkisine sahip olma olasılıklarının da daha yüksek olduğunu ve bu durumun onları kişisel bakım ürünlerinde bulunan kokular veya koruyucular gibi normalde zararsız maddelere karşı daha hassas hale getirdiğini söyledi. Bu tepki, beyaz kan hücrelerinin çok fazla sitokin (cilt iltihabını tetikleyebilen bir protein türü) salgılamasına neden oluyor.
Wan, bu rahatsızlığı olan kişilerin, olmayanlara göre daha az çeşitli bir cilt mikrobiyomuna da sahip olabileceğini söyledi. Yu, bunun “bazı sağlıklı bakterilerin az çoğalması” ve “pro-enflamatuar bakterilerin aşırı çoğalması” anlamına geldiğini, bunun da semptomların ortaya çıkmasına veya daha da kötüleşmesine neden olabileceğini söyledi.
Nasıl başa çıkabilirim?
Uzmanlar, atopik dermatitin bir tedavisi olmadığını ancak hafif semptomları evde yönetmenin yolları olduğunu söyledi:
Nemlendirin: Cildinizi nemlendirmek bariyerini korur. Uzmanlar, daha ince losyonlardansa daha etkili olan vazelin ile yapılan kalın yapılı merhemleri ve kremleri düşünün diyor. Craiglow, seramidler, gliserin ve dimetikon gibi diğer nemlendirici bileşenler için içerik etiketini kontrol edin, ancak atopik dermatiti daha da kötüleştirebilecek papatya gibi bitki özlerinden kaçınmanız gerektiğini de ekledi. Craiglow, “Egzamanız olduğunda en iyisi sade olanıdır” dedi.
Kısa duşlar alın: Craiglow, uzun sıcak duşların ve banyoların cildi kuruttuğunu söyledi. Ilık su kullanın ve banyoyu 10 dakika veya daha kısa süreyle sınırlayın. Sonrasında, nemi hapsetmek için cildinizi hala nemliyken nemlendirin.
Kaşıntı önleyici krem kullanın: Uzmanlar, yüzde bir hidrokortizon kreminin daha az şiddetli alevlenmelerde yardımcı olabilecek hafif, reçetesiz satılan topikal bir steroid olduğunu söyledi. Etiket üzerindeki talimatları izleyin. Bir hafta sonra etkisini görmezseniz, kullanmayı bırakın ve bir dermatologla görüşmeyi düşünün.
Uzmanlar, dermatologların şiddetli atopik dermatiti yönetmek için daha güçlü topikal kremler, haplar, enjekte edilebilir ilaçlar veya fototerapi yazabileceklerini söyledi. Yu, hiçbir tedavi seçeneğinin herkes için mükemmel derecede etkili olmadığını ancak on yıllar önce bu durum için ilk kez ilaç geliştirildiğinden beri uzun bir yol kat edildiğini de ekledi.
© 2024 The New York Times Company
